Τα κονδυλώματα εμφανίζονται σαν μικρά επάρματα του δέρματος με διάφορους χρωματισμούς (ρόδινα, λευκά, σκούρα). Εντοπίζονται κυρίως στα γεννετικά όργανα ανδρών και γυναικών, αλλά και στη περιγεννετική περιοχή (εφήβαιο, πρωκτός, πτυχές). Δεν είναι σπάνια η εντόπιση τους και σε άλλες θέσεις, όπως μασχάλες, στόμα, χείλη κλπ.

Η εμφάνιση των κονδυλωμάτων στην περιπρωκτική περιοχή στα μικρά παιδιά εγείρει την υποψία σεξουαλικής κακοποίησης. Στις περισσότερες περιπτώσεις βέβαια η μετάδοση γίνεται από μυρμηγκιές του ίδιου του ασθενή ή από μόλυνση από άτομα που ασχολούνται με την φροντίδα των παιδιών και έχουν ήδη μολυνθεί.

Tα νεογνά, από μητέρες με κονδυλώματα στα γεννητικά τους όργανα, έχουν αυξημένο κίνδυνο μόλυνσης και μάλιστα στο αναπνευστκό κατά την διάρκεια ενός φυσιολογικού τοκετού.

Η μόλυνση με κονδυλώματα υπάγεται στα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα, δηλαδή στα νοσήματα που μεταδίδονται με την σεξουαλική επαφή αλλά και με άλλους τρόπους.

Η μόλυνση οφείλεται σε ιούς HPV, oι οποίοι μπορεί να παραμείνουν για πολύ καιρό σε “λήθαργο”, δηλαδή σε λανθάνουσα κατάσταση στις θέσεις όπου γίνεται η αρχική μόλυνση. Η κατάσταση αυτή δεν δίνει ορατές βλάβες. Όταν πέσει το ανοσοποιητικό σύστημα του ασθενή, τότε ο ιός μεταπίπτει σε υποκλινική μορφή , δηλαδή χωρίς ορατές με το μάτι βλάβες αλλά ορατές με ειδικές εξετάσεις. Στη συνέχεια εμφανίζει την κλινική εικόνα των γνωστών κονδυλωμάτων.

Σε περιοχές όπου υπάρχει υγρασία οι βλάβες έχουν λευκωπή εμφάνιση (βάλανος, ουρήθρα του άνδρα, μικρά χείλη στη γυναίκα και περιπρωκτική περιοχή) ενώ όταν εντοπίζονται στο δέρμα (εφήβαιο,όσχεο,κλπ) οι βλάβες είναι σκουρόχρωμες.

Είναι γεγονός ότι τα κονδυλώματα μπορούν να εμφανισθούν αρκετό καιρό μετά την μόλυνση, όταν πέσει το ανοσοποιητικό του ασθενή (stress, διατροφή, φάρμακα, εγκυμοσύνη..). Το γεγονός αυτό έχει σαν αποτέλεσμα την δημιουργία ηθικών προβλημάτων στα ζευγάρια (υποψία απιστίας).

Σημαντικό πρόβλημα είναι η συχνή υποτροπή της ασθένειας με αποτέλεσμα την ψυχική κούραση του ασθενή. Υποτροπές συμβαίνουν στις περιπτώσεις που η θεραπεία δεν γίνεται σωστά, δηλαδή αν δεν σντιμετωπισθούν και οι μη ορατές βλάβες (υποκλινικές). Για το λόγο αυτό είναι εξίσου σημαντική με την αρχική θεραπεία και η θεραπεία συντήρησης, το πρόγραμμα της οποίας θα καθορίσει ο αρμόδιος Δερματολόγος-Αφροδισιολόγος.

Πολλοί νέοι έχουν άγνοια του κινδύνου μόλυνσης ή αδιαφορούν για το αν θα μεταδώσουν τη νόσο στον/στην συντροφό τους.

Το ήδη υπάρχον από χρόνια εμβόλιο απαξιώνεται από του γονείς και από του νέους.

Θεραπεία

Η καυτηρίαση των βλαβών γίνεται με κρυοπηξία, laser, διαθερμοπληξία, ή χημικά. Ο τρόπος που θα επιλεγεί εξαρτάται από τη θέση της βλάβης. Είναι απαραίτητη η τοπική αναισθησία ώστε να μην υπάρχει καθόλου πόνος. Επίσης γίνεται προσπάθεια ώστε να μην μείνουν αντιαισθητικά σημάδια μετά τη θεραπεία, τα οποία είναι συνήθως αποτέλεσμα υπερβολικής θεραπείας ή μεταγενέστερης μόλυνσης κατά την μετεγχειριτική περίοδο. Η θεραπεία γίνεται σε μια συνεδρία ώστε να μην παραμείνουν βλάβες στο δέρμα και έχουμε εκ νέου μόλυνση. Όταν τα κονδυλώματα είναι πάρα πολλά τότε γίνεται επαναληπτική εξέταση σε μια βδομάδα για να αντιμετωπισθούν οι βλάβες οι οποίες δεν ήταν ορατές κατά την πρώτη θεραπεία.

Σκόπιμο είναι να γίνεται συγχρόνως θεραπεία και των βλαβών που δεν είναι ορατές με το μάτι, αλλά εμφανίζονται με ειδική εξέταση. Αν παραμείνουν οι βλάβες αυτές σύντομα θα πολλαπλασιαστούν και θα δημιουργήσουν νέες.

Η θεραπεία συντήρησης είναι απαραίτητη. Ορίζεται το πρόγραμμα θεραπείας συντήρησης στο σπίτι και στο ιατρείο σε τακτά χρονικά διαστήματα (πχ ανά μήνα). Κατά τη διάρκεια της επέμβασης-θεραπείας καλό είναι να γίνει και η ειδική εξέταση για προσδιορισμό του ιού, ώστε να γνωρίζει ο ασθενής από τί τύπου ιό HPV έχει μολυνθεί (καρκινογόνο ή όχι). Αυτό είναι εξίσου σημαντικό για τη γυναίκα αλλά και για τον άνδρα.

Υπάρχουν καταστάσεις που μοιάζουν με κονδυλώματα αλλά δεν είναι: σμηγματοροϊκή κερατίαση, αδένες, πτυχές του δέρματος, ουλές, Bowenoid papulosis, κλπ. Την απάντηση στο ερώτημα αν είναι κονδυλώματα ή όχι θα την δώσει η βιοψία.

Η βιοψία είναι μια εύκολη διαδικασία στα χέρια έμπειρου δερματολόγου. Γίνεται η βιοψία με τοπική αναισθησία σε κάθε θέση ακόμη και σε θέσεις των γεννετικών οργάνων και του πρωκτού των ανδρών και των γυναικών. Η βιοψία γίνεται κατά τη διάρκεια της θεραπείας με την προϋπάρχουσα τοπική αναισθησία πριν γίνει η καυτηρίαση των κονδυλωμάτων.

Το θέμα των κονδυλωμάτων είναι πολύ ευαίσθητο και τίθονται ηθικά ζητήματα στο ζευγάρι. Για τον λόγο αυτό ο γιατρός πρέπει να είναι σίγουρος αν οι βλάβες που βλέπει είναι κονδυλώματα και αν είναι τότε πρέπει να διευκρινισθεί αν ο ιός είναι δυνητικά καρκινογόνος.

Συμπεράσματα

Το πρόβλημα της μόλυνσης με τον ιό HPV είναι είναι ένα σοβαρό πρόβλημα υγείας με πολύπλευρη προσέγγιση.

• Διαγνωστικά προβλήματα.

• Θεραπευτικά προβλήματα.

• Θεραπεία συντήρησης.

• Μεταδοτικότητα.

• Πρόβλημα καρκινογέννεσης.

• Πρόληψη (εμβόλιο, ενσυνείδητες σεξουαλικές επαφές)

• Ηθικό πρόβλημα στα ζευγάρια

• Γενικότερη οπτική της σεξουαλικής ζωής

Η διάγνωση και η θεραπεία των οξυτενών κονδυλωμάτων αν γίνει με σοβαρότητα από μέρους του ασθενή και με στενή συνεργασία του με τον ειδικό στο θέμα Δερματολόγο-Αφροδισιολόγο έχει καλή πρόγνωση.