fbpx



Άρθρα / Νέα

Mouth_cancer_dentist_Kirkland.jpg

Εδώ και πολλά χρόνια έχει συσχετισθεί το κάπνισμα με τον καρκίνο του στόματος. Ο καρκίνος του στόματος μπορεί να εντοπισθεί σε κάθε θέση της στοματικής κοιλότητας από τα χείλη έως και το φάρυγγα.

Η κυριότερη μορφή του καρκινώματος είναι το ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα και αποτελεί το 90% όλων των κακοηθειών του στόματος με συνηθέστερη εντόπιση στη γλώσσα.

Πρόδρομες βλάβες προηγούνται συνήθως της εμφάνισης της κακοήθειας,. Οι βλάβες αυτές είναι κυρίως η λευκοπλακία και ακολουθούν η ερυθρολευκοπλακία και η ερυθροπλακία.

Μελέτες έχουν δείξει ότι ο κίνδυνος ανάπτυξης καρκίνου του στόματος είναι 6-8 φορές μεγαλύτερος στους καπνιστές από ότι στους μη καπνιστές και ο κίνδυνος αυτός στους καπνιστές των 80 και πλέον τσιγάρων την ημέρα είναι πάνω από 15 φορές μεγαλύτερος.

Τα διάφορα χημικά συστατικά του καπνού προκαλούν γενετικές αλλαγές στα κύτταρα του στόματος. Στο ενεργητικό κάπνισμα εισπνέεται πενταπλάσια ποσότητα επιβλαβών ουσιών από ότι στο παθητικό. Οι περισσότερες από τις ουσίες αυτές μεταβολίζονται σε πιο ενεργές μορφές στον οργανισμό και επηρεάζουν το γενετικό υλικό των κυττάρων. Πρέπει να έχουμε υπόψιν μας ότι το παθητικό κάπνισμα είναι επίσης επιβλαβές.

Σημαντικό στοιχείο είναι η αύξηση της εμφάνισης της λευκοπλακίας σε γυναίκες, που σήμερα είναι σχεδόν ίση με την εμφάνιση στους άνδρες (1:1,2), η οποία πριν λίγες δεκαετίες ήταν 1:7. Το φαινόμενο αυτό αποδίδεται στην αύξηση των γυναικών καπνιστών.

Αν και η κατανάλωση καπνού και αλκοόλ είναι ανεξάρτητοι παράγοντες κινδύνου, όταν συνυπάρχουν εμφανίζουν συνεργική δράση και αυξάνουν κατά πολύ τον κίνδυνο. Το αλκοόλ και ο καπνός ευθύνονται για καρκίνους του στόματος, στο δυτικό κόσμο, σε ποσοστό πάνω από 75%.

Άτομα που καταναλώνουν μεγάλες ποσότητες αλκοόλ και καπνού έχουν 80 φορές μεγαλύτερο κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου συγκριτικά με αυτούς που καταναλώνουν ελάχιστες ποσότητες.

Πολλοί καρκίνοι αναπτύσσονται σε ένα κλινικά φυσιολογικό στοματικό βλεννογόνο, ενώ σε άλλους προηγείται μια προκαρκινική κατάσταση που είναι σημάδι αυξημένου κινδύνου ανάπτυξης καρκίνου στη συγκεκριμένη εντόπιση. Μπορούμε να αναστείλουμε την εξέλιξη της προκαρκινικής κατάστασης με διακοπή των προδιαθετικών παραγόντων.

Η λευκοπλακία είναι η πιο συνηθισμένη προκαρκινωματώδη βλάβη του στόματος και ορίζεται ως μια μικρή ή μεγάλη λευκή πλάκα που δε μπορεί να χαρακτηριστεί κλινικά ή παθολογοανατομικά ως κάποια άλλη νόσος.

Ερυθρολευκοπλακία είναι μια ερυθρόλευκη κηλιδώδης βλάβη, ομοιογενής ή μη, που έχει πολύ μεγαλύτερη συχνότητα κακοήθους εξαλλαγής, περίπου 25-33%.  Ερυθροπλακία είναι μια εξ ολοκλήρου κόκκινη βλάβη, χρόνιας εξέλιξης, που δεν είναι τραυματικής, αγγειακής ή φλεγμονώδους αιτίας. Έχει το ψηλότερο κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου πάνω από 50 %.

Οι προκαρκινωματώδες βλάβες έχουν μια εξελισσόμενη πορεία: λευκοπλακία, ερυθροπλακία ή ερυθρολευκοπλακία, εξέλκωση και τέλος μια επηρμένη μάζα.

Ο καρκίνος του στόματος μπορεί να είναι επώδυνος, με αιμορραγία και αύξηση του μεγέθους του.

Απαραίτητη προϋπόθεση για θεραπεία του καρκίνου του στόματος είναι η διακοπή του καπνίσματος σε συνδυασμό με τις γνωστές θεραπείες. Οι προσπάθειες απεξάρτησης από το κάπνισμα πρέπει να ξεκινήσουν πριν ένας δυνητικός ασθενής (καπνιστής) γίνει πραγματικός ασθενής.

Πηγές:

Κάπνισμα και καρκίνος στοματικής κοιλότητας (Π. Δημητριάδης, Ν.Σταυριανέας)

Λευκοπλακία (Γ. Λάσκαρης)


orange-peel-skin-today-180228-tease-1200x675.jpg

Απορία αλλά και ανησυχία προκάλεσε διεθνής αναδρομική έρευνα με περισσότερους από 100.000 ασθενείς. Φαίνεται ότι άτομα που κατανάλωναν πάνω από 1,6 εσπεριδοειδή ημερησίως είχαν 36% περισσότερες πιθανότητες να εμφανίσουν μελάνωμα από όσους είχαν μια “κανονική” κατανάλωση ενός με δύο εσπεριδοειδών την εβδομάδα.

Η πιθανή αιτία ίσως να βρίσκεται σε ένα συστατικό των εσπεριδοειδών, το ψωραλένιο, η κατανάλωση του οποίου κάνει το δέρμα περισσότερο ευαίσθητο στην ηλιακή ακτινοβολία (UVA).

Το ψωραλένιο χρησιμοποιείται θεραπευτικά για παθήσεις όπως το έκζεμα και η ψωρίαση αν και παλαιότερες μελέτες το συνέδεσαν με καρκινογένεση. Εξάλλου παλαιότερες κρέμες μαυρίσματος που το περιείχαν ως συστατικό έχουν αποσυρθεί. Πιστεύονταν ότι η συγκέντρωση του ψωραλένιου σε εσπεριδοειδή είναι ελάχιστη, αλλά πλέον πιθανολογείται ότι μεγάλη κατανάλωση εσπεριδοειδών καθημερινά μπορεί πράγματι να προκαλέσει πρόβλημα.

Αν και ακόμα δεν υπάρχουν αρκετά δεδομένα, συστήνεται σε ασθενείς με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης μελανώματος να αποφεύγουν τη υπερβολική κατανάλωση εσπεριδοειδών.

 

 

 



Τι είναι το ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα δέρματος ή επιθηλίωμα;

Το ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα το είναι ενας τύπος καρκίνου του δέρματος. Υπάρχουν δύο τύποι καρκίνου του δέρματος: το μελάνωμα και οι υπόλοιποι όγκοι. Το ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα είναι ο δεύτερος πιο συχνός όγκος της δεύτερης κατηγορίας, μετά το βασικοκκυταρικό καρκίνωμα.

Τι προκαλεί το ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα;

Η πιο συχνή αιτία εμφάνισης του ακανθοκυτταρικό καρκινώματος είναι η υπεριώδης ακτινοβολία από τον ήλιο και τα σολάριουμ. Η υπεριώδης ακτινοβολία κάνει μερικά κύτταρα της επιδερμίδας, τα κερατινοκύτταρα, να πολλαπλασιάζονται ανεξέλεγκτα και να δημιουργούν τελικά όγκο.

Το ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα μπορεί να εμφανιστεί σε κάθε σημείο του σώματος. Συνήθως όμως εμφανίζεται στα σημεία όπου εκτίθενται στον ήλιο, για παράδειγμα στο πρόσωπο (πολύ συχνά στη μύτη) και στον λαιμό, συχνό είναι το ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα αυτιού και το ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα κάτω χείλους.

Σήμερα έχει αποδειχθεί ότι συγκεκριμένοι τύποι ακανθοκυτταρικού καρκινώματος σχετίζονται με HPV ιούς. Τύποι του ιού είναι υπέυθυνοι για την εμφάνιση θηλωμάτων, όπως τα κονδυλώματα. Γι αυτό και ο στόχος του εμβολιασμού κατά των κονδυλωμάτων είναι να μειωθεί η πιθανότητα προσβολής από ιό HPV που πιθανώς να προκαλλέσει αργότερα ακαθοκυτταρικό ca.

Αυτές οι περιπτώσεις σχετίζονται με ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα στόματος, ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα τράχηλου μήτρας, ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα πέους και ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα πρωκτού.

Ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα του πνεύμονα, του λάρυγγα και του οισοφάγου πιστεύεται ότι πιθανώς να οφείλεται στον ίδιο ιό.

Ποιος εμφανίζει συχνότερα ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα;

Συχνότερα εμφανίζεται σε ηλικιωμένους, άτομα τα οποία λόγω του επαγγέλματος εκτίθενται στον ήλιο, άτομα με πολύ λευκό δέρμα, άνθρωποι που επισκέπτονται συχνά σολάριουμ καθώς και ασθενείς που λαμβάνουν ανοσοκατασταλτική θεραπεία μετά για παράδειγμα από μεταμόσχευση οργάνου.

Είναι το ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα κληρονομικό;

Όχι, αλλά ο τύπος του δέρματος, για παράδειγμα το πολύ ανοιχτόχρωμο δέρμα, μπορεί να είναι κληρονομικός και άρα η προδιάθεση για εμφάνιση ακανθοκυτταρικού καρκινώματος.

Ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα, σημάδια και συμπτώματα

  • Ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα στόματος:

Το ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα γλώσσας εμφανίζεται συνήθως σαν μια εξέλκωση είσαι ένας όζος ενώ το ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα χείλους μοιάζει συχνότερα με ένα σκληρό οζίδιο που μπορεί κεντρικά να είναι εξελκωμένο.

  • Ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα προσώπου:

Ανάλογα με τη θέση ποικίλει σε εμφάνιση. Το ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα μύτης και το ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα αυτιού είναι συνήθως ένας κόκκινός όζος πιθανώς με εξέλκωση που ίσως να μεγαλώνει γρήγορα.

Πώς γίνεται η διάγνωση;

Αρχικά γίνεται κλινικά από την εικόνα της βλάβης αλλά σχεδόν πάντα απαιτείται βιοψία δέρματος, η οποία γίνεται με τοπική αναισθησία.

Ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα και μεταστάσεις

Οι μεταστάσεις είναι πάρα πολύ σπάνιες (2-10%) και συνήθως εμφανίζονται στα ακανθοκύτταρα καρκινώματα που είναι πολύ βαθιά και υπάρχουν για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα. Παρόλα αυτά οι μεταστάσεις μπορεί να έχουν κακή πρόγνωση γι’αυτό και η έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία είναι σημαντική.

Ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα, θεραπεία

Η θεραπεία του ακανθοκυτταρικού καρκινώματος εξαρτάται από το βάθος του και το σημείο εμφάνισης του.

Τα πολυ επιφανειακά καρκινώματα αφαιρούνται χειρουργικά ή καταστρέφονται με κρυοπηξία, laser, καυτηρίαση και άλλες μεθόδους.

Τα βαθύτερα καρκινώματα απαιτούνε χειρουργική εξαγωγή από έμπειρο δερματοχειρουργό. Ανάλογα με το βάθος του πιθανώς να είναι απαραίτητος ο έλεγχος των λεμφαδένων.

Ανάλογα με τη θέση του ως πιθανώς να χρειαστεί μεταμόσχευση δέρματος ενώ αν είναι η επέμβαση δεν είναι δυνατή εναλλακτικά μπορεί να γίνει σε μερικούς τύπους καρκινώματος ακτινοθεραπεία. Για τις μεταστάσεις του ακανθοκυτταρικού καρκινώματος δίνεται χημειοθεραπεία.

Τι μπορώ να κάνω για να προφυλαχθώ;

Χρησιμοποίησε πάντα αντηλιακό με υψηλό δείκτη προστασίας, απέφυγε τον ήλιο, μην επισκέπτεσαι τα σολάριουμ και επισκέψου τον δερματολόγο σου συχνά για τσεκάπ. Αν παρατηρήσεις σε κάποιο σημειο του δέρματος σου μια βλάβη που μεγαλώνει, ματώνει, αλλάζει εμφάνιση ή απλά δεν υποχωρεί με τον καιρό επισκέψου γρήγορα το δερματολόγο σου.

 

 

Πηγή: Βρετανική  Ένωση Δερματολόγων

Εγγραφείτε για περισσότερες χρήσιμες πληροφορίες: [wysija_form id=”1″]