Όσοι πάσχουμε από ροδόχρου νόσο ξέρουμε ότι υπάρχουν παράγοντες που επιδεινώνουν τα συμπτώματά μας. Μπορεί οι αιτίες της ίδιας της νόσου να μην είναι απόλυτα ξεκαθαρισμένες, οι εκλυτικοί της όμως παράγοντες έχουν μελετηθεί για χρόνια. Όταν μιλάμε για εκλυτικούς παράγοντες εννοούμε εξωτερικά ερεθίσματα όπως ο ήλιος, συγκεκριμένες τροφές ή φάρμακα ή εσωτερικά ερεθίσματα όπως το στρες, το άγχος ή διάφορες παθήσεις, τα οποία αποδεδειγμένα χειροτερεύουν τα συμπτώματα της ροδόχρου νόσου. Ο ακριβής μηχανισμός που ορισμένοι παράγοντες οδηγούν στα συμπτώματα της ροδόχρου δεν είναι γνωστός. Άλλοι παράγοντες όπως η θερμοκρασία του περιβάλλοντος δρουν άμεσα στο δέρμα, ενώ άλλοι πιστεύεται ότι δρουν έμμεσα, ενεργοποιώντας νευρικά κανάλια, κυρίως ενός συγκεκριμένου του TRPV1, που προκαλεί   διαστολή των αγγείων και τελικά οδηγεί σε φλεγμονή.

Η δράση αυτών των παραγόντων μπορεί να είναι άμεση, να παρατηρήσουμε για παράδειγμα ότι το πρόσωπό μας κοκκινίζει μέσα σε λίγα λεπτά από την έκθεση σε αυτόν, ή μπορεί να μεσολαβήσουν ακόμη και μέρες για να γίνει η επίδραση του συγκεκριμένου παράγοντα ορατή. Όταν μεσολαβεί μεγάλο χρονικό διάστημα, δημιουργείται προφανώς δυσκολία στο να αντιληφθούμε τη σύνδεση παράγοντα – συμπτώματος ώστε να ξέρουμε τι πρέπει να αποφεύγουμε.

Φυσικά, οι εκλυτικοί παράγοντες είναι διαφορετικοί για κάθε ασθενή. Κάτι που μπορεί να μην δημιουργεί το παραμικρό πρόβλημα σε κάποιον, σε άλλον πιθανώς να οδηγεί μέσα σε λίγα μόνο λεπτά σε ερύθημα. Θα πρέπει να τονίσουμε ότι συχνά η ευαισθησία στους εκλυτικούς παράγοντες αλλάζει μέσα στο χρόνο, ακόμα και στον ίδιο ασθενή. Υπάρχουν περιπτώσεις στις οποίες, για παράδειγμα, κάποιος δεν είχε ποτέ πρόβλημα με τον ήλιο, μετά την ηλικία των 40 όμως ακόμα και 10 λεπτά έκθεσης σε αυτόν είχαν ως αποτέλεσμα να κοκκινίζουν αμέσως τα μάγουλά του. Άλλοι ως έφηβοι ήταν εξαιρετικά ευαίσθητοι για παράδειγμα στα ζεστά ποτά όπως πχ. στον καφέ, ενώ η ευαισθησία αυτή αργότερα υποχώρησε πλήρως και μπορούσαν να απολαύσουν ζεστά ροφήματα χωρίς κανένα σύμπτωμα της ροδόχρου νόσου. Τέλος υπάρχουν ασθενείς με ένα ή δύο εκλυτικούς παράγοντες τους οποίους μπορούν εύκολα να αποφύγουν και άλλοι ασθενείς με δεκάδες παράγοντες.

Είναι λοιπόν προφανές ότι η συνεχής εγρήγορση και προσοχή που χρειάζεται ώστε να αποφύγει κανείς τους παράγοντες που προκαλούν έξαρση της νόσου μπορεί να γίνει πολύ κουραστική. Προκαλεί συχνά άγχος και δυσφορία στον ασθενή. Πολλές καταστάσεις δημιουργούν δυσκολίες στην καθημερινότητα, όπως για παράδειγμα το φαγητό με φίλους, όταν κανείς δεν ξέρει τι να παραγγείλει ώστε να μην κοκκινίσει ξαφνικά, ή όταν κανείς στέκεται ώρες μπροστά στα ράφια του φαρμακείου αναζητώντας την κρέμα που το πρόσωπό του θα ανεχτεί. Άλλοι παράγοντες είναι αδύνατον να ελεγχθούν, όπως για παράδειγμα ο καιρός ή η εμμηνόπαυση κάνοντας τον ασθενή να νιώθει ανήμπορος να ελέγξει την κατάσταση και να νιώθει ότι η θεραπεία που του πρότεινε ο δερματολόγος δεν θα έχει ούτως ή αλλιώς αποτέλεσμα μιας και εκτίθεται αναγκαστικά σε εκλυτικούς παράγοντες.

Πολλοί τελικά παραιτούνται, αφήνονται στη νόσο και δεν ασχολούνται πλέον καθόλου, με αποτέλεσμα αυτή σταδιακά να χειροτερεύει. Άλλοι γίνονται υπερσχολαστικοί, καταγράφουν κάθε πιθανό παράγοντα που μπορεί να παίζει ρόλο στην πάθησή τους, αποφεύγουν τα εστιατόρια, μετά από επίσκεψη στα οποία είχαν έξαρση της ροδόχρου, δεν πηγαίνουν με φίλους διακοπές το χειμώνα για να μην εκτεθούν στο κρύο κλπ.. Τελικά η ροδόχρους νόσος έχει επίδραση στην κοινωνική τους ζωή και επηρεάζονται πολύ ψυχολογικά. Η λύση είναι κάπου στην μέση. Καλό είναι να γνωρίζουμε τους παράγοντες που προκαλούν επιδείνωση της νόσου και να τους αποφεύγουμε. Συνήθως είναι πιο εύκολο να αποφύγετε έναν πιθανό εκλυτικό παράγοντα παρά να αντιμετωπίσετε πιθανή έξαρση της νόσου. Βέβαια δε θα φτάσουμε στα άκρα. Προφανώς θα πάμε για καφέ με φίλους μια κρύα χειμωνιάτικη μέρα. Θα προσέξουμε όμως να αφήσουμε το ρόφημα να κρυώσει λίγο ώστε να μην το πιούμε καυτό, δεν θα καθίσουμε απέναντι από το κλιματιστικό με το ζεστό αέρα, ενώ αν μπορούμε θα προσπαθήσουμε να αποφύγουμε να εκτίθεται το πρόσωπό μας άμεσα στον ήλιο.

Μέχρι να γνωρίσετε τους παράγοντες που σας επηρεάζουν, μια καλή ιδέα είναι να κρατάτε ημερολόγιο. Πάρτε ένα καθαρό τετράδιο και φτιάξτε ένα «σημειωματάριο της Ροδόχρου Νόσου μου». Σημειώνετε ευλαβικά για λίγο καιρό πότε είχατε έξαρση της νόσου και αν την ημέρα αυτή φάγατε ή ήπιατε κάτι ασυνήθιστο, καταναλώσατε αλκοόλ και πόσο, χρησιμοποιήσατε μια καινούρια κρέμα ή σαμπουάν, χρειαστήκατε φάρμακα ή ήταν μια μέρα με πολύ στρες στη δουλειά. Σημειώστε αν ο καιρός ήταν εξαιρετικά ζεστός ή κρύος, αν χιόνιζε, είχε πολλή ηλιοφάνεια ή πολύ αέρα, αν κάνατε κάποιο άθλημα ή αν συνέβη οτιδήποτε διαφορετικό από ό,τι συνήθως. Μετά από λίγο καιρό θα αρχίσετε να εντοπίζετε πιθανά μοτίβα και να βλέπετε παράγοντες που επαναλαμβάνονται. Αφήστε λίγο χώρο ελεύθερο ώστε αργότερα να προσθέσετε τις θεραπείες που έχετε δοκιμάσει και πόσο σας έχει βοηθήσει η καθεμιά από αυτές. Για όσους είναι εξοικειωμένοι με την τεχνολογία υπάρχουν ειδικές εφαρμογές για smartphone στις οποίες ο ασθενής μπορεί να καταχωρήσει παράγοντες που ίσως τον ενόχλησαν. Κάποιες συνοδεύονται από πρόγραμμα πρόγνωσης καιρού ενώ άλλες συνδέονται με ηλεκτρονικές πηγές άρθρων και προσφέρουν αποτελέσματα νέων ερευνών σχετικά με τη ροδόχρου νόσο.

Συνήθως μετά από ένα χρόνο ζωής με τη ροδόχρου και με τη βοήθεια του των σημειώσεών σας, θα ξέρετε πλέον τους εξωτερικούς παράγοντες και τις καταστάσεις που θα πρέπει να αποφεύγετε. Τέλος, το ότι γνωρίζετε πια έναν παράγοντα που πιθανώς σας ενοχλεί, δε σημαίνει αυτόματα ότι απαγορεύεται και να εκτεθείτε σε αυτόν. Συχνά ξεχνάμε ότι η ροδόχρους νόσος περιορίζεται συνήθως στο δέρμα. Το να πιούμε ένα ποτήρι κρασί στα γενέθλιά μας, ακόμα και αν τα μάγουλά μας κοκκινίσουν λίγο στο υπόλοιπο της βραδιάς, είναι προτιμότερο από το να νιώθουμε ότι στερούμαστε, να νιώθουμε «άρρωστοι» και συνεχώς καταπιεσμένοι από τη νόσο. Χρειάζεται μέτρο και σωστή κρίση. Όσο πιο ενημερωμένοι είμαστε για την πάθησή μας, όσο περισσότερες πληροφορίες και γνώση έχουμε, τόσο πιο σωστές αποφάσεις μπορούμε να πάρουμε ώστε να επηρεάζεται η καθημερινότητά μας όσο το δυνατόν λιγότερο από τη νόσο και να μπορούμε να απολαύσουμε με καθαρό πρόσωπο την κάθε μέρα.

Ας δούμε τους συνηθέστερους εκλυτικούς παράγοντες που προκαλούν έξαρση της ροδόχρου νόσου και τι μπορούμε να κάνουμε για να προστατευτούμε από αυτούς.

Ροδόχρους Νόσος: Τροφές

Οι τροφές είναι από τους συχνότερους εκλυτικούς παράγοντες. Είναι όμως και η πολυπλοκότερη κατηγορία. Ο καθένας μας αντιδρά διαφορετικά όταν καταναλώσει κάποιες συγκεκριμένες τροφές. Το καλύτερο που μπορείτε να κάνετε είναι να σημειώνετε στο ημερολόγιο τις τροφές που σας ενόχλησαν ώστε να έχετε μια βάση δεδομένων με τους προσωπικούς σας εκλυτικούς παράγοντες.

Σε κοινωνικές εκδηλώσεις, όταν η εμφάνιση του προσώπου σας είναι σημαντική, προτιμήστε να φάτε κάτι που έχετε ήδη δοκιμάσει και ξέρετε ότι δεν θα σας επηρεάσει και μην πειραματίζεστε. Όταν αγοράζετε τρόφιμα διαβάστε τις ετικέτες, αποφύγετε όσο γίνεται έτοιμα φαγητά. Όταν μαγειρεύετε μόνοι σας το γεύμα σας το πιο πιθανό είναι ότι αποφεύγετε πολλά συντηρητικά και πρόσθετα, ότι ελέγχετε όλα τα συστατικά του και ότι αποφεύγετε με αυτόν τον τρόπο πιθανούς εκλυτικούς παράγοντες. Όταν μαγειρεύετε φροντίστε να υπάρχει δροσιά στο χώρο, μη στέκεστε πάνω από κατσαρόλες ή μπροστά στο φούρνο. Γενικά αποφύγετε να ζεσταίνεται το πρόσωπό σας για πολλή ώρα. Πολλοί ασθενείς με ροδόχρου μαγειρεύουν φαγητό για λίγες μέρες και το διατηρούν στο ψυγείο, ώστε να αποφύγουν την καθημερινή έκθεση στο ζεστό περιβάλλον της κουζίνας.

Ας δούμε τα συχνότερα τρόφιμα που μπορεί να λειτουργήσουν ως εκλυτικοί παράγοντες.

Ροδόχρους Νόσος: Αβοκάντο

Το αβοκάντο πρωτοεμφανίστηκε στο νότιο Mεξικό, ενώ σήμερα καλλιεργείται σε πολλές χώρες, μεταξύ των οποίων και η χώρα μας. Είναι φρούτο πλούσιο σε θρεπτικά συστατικά όπως φυτικές ίνες, λουτεΐνη, κάλιο, βιταμίνη E, και φυλλικό οξύ. Χρησιμοποιείται ως συστατικό για εμπορικές ή σπιτικές κρέμες και μάσκες προσώπου, καθώς είναι αρκετά λιπαρό και περιέχει πολλές βιταμίνες.

Το αβοκάντο όμως περιέχει τυραμίνη. Η τυραμίνη είναι μια μονοαμίνη. Αν και δεν έχει αποδειχθεί με έρευνες, πιστεύεται ότι η τυραμίνη δρα στα αιμοφόρα αγγεία, προκαλώντας ισχυρή αγγειοσύσπαση, για μικρό χρονικό διάστημα. Αγγειοσύσπαση σημαίνει ότι η διάμετρος των αγγείων του προσώπου μικραίνει, το οποίο οδηγεί σε έλλειψη οξυγόνου στην περιοχή. Αμέσως μετά αντανακλαστικά το σώμα μας για να επαναφέρει το οξυγόνο της περιοχής σε φυσιολογικά επίπεδα, ξαναδιαστέλλει τα αγγεία του προσώπου, οδηγώντας σε έξαρση της ροδόχρου νόσου. Άλλες τροφές που περιέχουν τυραμίνη είναι τα παλαιωμένα τυριά, το γιαούρτι, η μελιτζάνα, τα εσπεριδοειδή, ο ανανάς, τα σύκα, το κρασί, η μπύρα, η σοκολάτα, οι ντομάτες, το μαρούλι και κάποια αναψυκτικά.

Ροδόχρους Νόσος: Αλκοόλ

Η κατανάλωση οινοπνεύματος προκαλεί σε περίπου τρία τέταρτα των ασθενών με ροδόχρου νόσο έξαρση των συμπτωμάτων, προκαλώντας δυσφορία σε περιστάσεις και κοινωνικές εκδηλώσεις που συνδέονται με κατανάλωση αλκοόλ. Η υπερβολική, χρόνια κατανάλωση αλκοόλ μπορεί να οδηγήσει σε πολλά προβλήματα υγείας, ενώ φαίνεται ότι οδηγεί και σε πρόωρη γήρανση του δέρματος.

Στη ροδόχρου νόσο, ακόμη και μικρές ποσότητες αλκοόλ είναι συχνά επαρκείς για να προκαλέσουν εκτεταμένες περιόδους ερυθρότητας. Το αλκοόλ προκαλεί αγγειοδιαστολή, χαλάρωση δηλαδή των αιμοφόρων αγγείων που οδηγεί στην ερυθρότητα του προσώπου. Πιστεύεται ότι η κατανάλωση αλκοόλ ενεργοποιεί συγκεκριμένα νευρικά κανάλια ιόντων, τα TRPV1 που είναι υπεύθυνα για τη ρύθμιση της θερμοκρασίας του σώματος. Στη συνέχεια απελευθερώνονται ουσίες, τα νευροπεπτίδια CGRP, που προκαλούν τελικά διαστολή των αγγείων, με σκοπό την αύξηση της θερμοκρασίας του δέρματος, ώστε να μεταφερθεί η παραπάνω θερμότητα στο περιβάλλον. Η διαστολή αυτή των αγγείων όμως στο πρόσωπο οδηγεί σε έξαρση της ροδόχρου νόσου.

Ακολουθήστε μας στο Instagram

Σύμφωνα με μια έρευνα της Αμερικάνικης Ένωσης για τη Ροδόχρου Νόσο, τα συχνότερα αλκοολούχα ποτά που προκαλούν έξαρση των συμπτωμάτων είναι τα παρακάτω:

• Κόκκινο κρασί, 76%
• Λευκό κρασί, 56%
• Μπύρα, 41%
• Σαμπάνια, 33%
• Βότκα, 33%
• Τεκίλα, 28%
• Τζιν και ρούμι, 24%
• Ουίσκι, 21%

Το γιατί το κρασί προκαλεί συχνότερα έξαρση των συμπτωμάτων δεν είναι ακόμα απόλυτα κατανοητό, φαίνεται όμως ότι ρόλο παίζουν τα θειώδη, η τυραμίνη και η ισταμίνη που περιέχει.

Αυτό δε σημαίνει ότι δεν επιτρέπεται να πιείτε ούτε ένα ποτήρι αλκοόλ, αλλά καλό είναι να γνωρίζετε μετά από πόσα ποτήρια αρχίζει να φαίνεται στο πρόσωπό σας. Πίνετε το ποτό σας αργά, προτιμήστε κρύα αλκοολούχα ποτά και ακολουθήστε τον κανόνα 1-1: για κάθε ποτήρι αλκοόλ, πίνετε ένα ποτήρι νερό. Μην ανακατεύετε αλκοόλ με αναψυκτικά, τα οποία έτσι και αλλιώς προκαλούν σε πολλούς έξαρση των συμπτωμάτων.

Ροδόχρους Νόσος: Βανίλια

Η βανίλια είναι ένα από τα εκατοντάδες είδη ορχιδέας που έχει όμως καρπό. Προέρχεται από τη Νότια Αμερική, όπου ήταν πολύ δημοφιλής τόσο ως τρόφιμο και αλλά και ως νόμισμα για ανταλλαγή προϊόντων. Η βανίλια είναι ένα από τα πιο δημοφιλή αρτύματα στον κόσμο. Χρησιμοποιείται για να δώσει περισσότερο άρωμα σε γλυκά όπως παγωτά, κρέμες, κέικ, μπισκότα και τούρτες. Η βανίλια χρησιμοποιείται επίσης για να ενισχύσει τη γεύση ροφημάτων αλλά και σε σάλτσες. Πολλά είναι και τα προϊόντα περιποίησης δέρματος όπως κρέμες, σαμπουάν, σαπούνια και αρώματα που περιέχουν εκχύλισμα βανίλιας. Όταν τα προϊόντα αυτά έρχονται σε άμεση επαφή με το δέρμα μπορεί να προκαλέσουν έξαρση των συμπτωμάτων σε άτομα που έχουν προδιάθεση γι αυτό.

Ασθενείς με ροδόχρου νόσο που αντιδρούν στην βανίλια δύσκολα βρίσκουν εναλλακτικά του αρώματός της. Συνήθως επιλέγουν να τη βγάλουν τελείως από τη διατροφή τους, αν και με την τόσο εκτεταμένη της χρήση σε γλυκά και ποτά είναι συχνά δύσκολο.

Ροδόχρους Νόσος: Γιαούρτι

Το γιαούρτι γίνεται με την προσθήκη μαγιάς, αβλαβών δηλαδή βακτηρίων στο γάλα. Συνηθέστερα χρησιμοποιείται το αγελαδινό γάλα, αλλά υπάρχουν γιαούρτια και από κατσικίσιο, πρόβειο ή ακόμα και βουβαλίσιο. Το κλασικό ελληνικό, στραγγιστό γιαούρτι γίνεται από αγελαδινό ή πρόβειο γάλα.

Τα περισσότερα γιαούρτια είναι διαθέσιμα με ή χωρίς πρόσθετες ουσίες ή καρπούς, που μπορεί να είναι φρούτα με ζάχαρη, τεχνητά αρώματα ή άλλα πρόσθετα, όπως δημητριακά, κομμάτια σοκολάτας κλπ.. Το γιαούρτι περιέχει τυραμίνη, που προκαλεί με το μηχανισμό που είδαμε παραπάνω αντιδραστικά αγγειοδιαστολή, οδηγώντας σε έξαρση της ροδόχρου νόσου.

Σε αρκετούς ασθενείς οι μικροοργανισμοί που περιέχει η μαγιά του γιαουρτιού οδηγούν επίσης σε έξαρση των συμπτωμάτων. Άλλοι όμως φαίνεται ότι ωφελούνται από τα προβιοτικά που περιέχουν τα πλήρη γιαούρτια. Τα τελευταία χρόνια τα προβιοτικά, όπως έχει γίνει γνωστό μέσω ερευνών, συντελούν στη διατήρηση ενός υγιούς πληθυσμού μικροοργανισμών στο πεπτικό μας σύστημα. Τα προβιοτικά βρίσκονται είτε στα λεγόμενα ζωντανά γιαούρτια είτε λαμβάνονται από το στόμα με τη μορφή συμπληρωμάτων, συνήθως σε υγρή μορφή. Νέες έρευνες δείχνουν ότι τα οφέλη των προβιοτικών μπορεί να εκτείνονται πέρα από το πεπτικό σύστημα και στο δέρμα. Ο δερματολόγος Whitney P. Bowe, αναπληρωτής καθηγητής του School of Medicine του Medical Center of New York και οι συνεργάτες του μελετούν την επίδραση ωφέλιμων βακτηρίων στο δέρμα σε ασθενείς που πάσχουν από ακμή και ροδόχρου νόσο. Όπως αναφέρεται στο ιστολόγιο της Αμερικάνικης Δερματολογικής Εταιρίας, υπάρχουν τρεις κύριοι τρόποι με τους οποίους τα προβιοτικά μπορούν να ωφελήσουν το δέρμα:

1. Το ανοσοποιητικό σύστημα ασθενών με ροδόχρου νόσο αντιδρά υπερβολικά έντονα απέναντι σε εξωτερικά ερεθίσματα όπως βακτηρίδια και παράσιτα με αποτέλεσμα την φλεγμονή, με εμφάνιση ερυθρότητας και βλατίδων. Όταν τα προβιοτικά εφαρμόζεται τοπικά στο δέρμα εμποδίζουν τα κύτταρα του δέρματος από το να έρθουν σε επαφή με τους μικροοργανισμούς που μπορούν να προκαλέσουν ανοσολογική αντίδραση.
2. Μερικές φορές, οι ουσίες που παράγονται από τα προβιοτικά έχουν αντιμικροβιακές ιδιότητες, που σημαίνει ότι μπορούν να επιτεθούν σε επιβλαβή βακτήρια και να τα καταστρέψουν. Αντίστοιχα με τον τρόπο που δουλεύουν τα αντιβιοτικά για τη θεραπεία της ακμής και της ροδόχρου νόσου, τα προβιοτικά μπορεί να βοηθήσουν στην καταπολέμηση των μικροοργανισμών που οδηγούν τελικά σε ενεργοποίηση του ανοσοποιητικού συστήματος και σε φλεγμονή.
3. Ορισμένα είδη προβιοτικών έχουν κατασταλτική δράση απέναντι στους μηχανισμούς άμυνας του δέρματος. Στέλνουν σήματα στα υπεύθυνα κύτταρα και η φλεγμονώδης αντίδραση του δέρματος καταστέλλεται.

Κάποιοι ασθενεί πειραματίζονται εφαρμόζοντας σπιτικές μάσκες με γιαούρτι στο δέρμα τους για τον έλεγχο των εξάρσεων της ροδόχρου. Προς το παρόν όμως δεν υπάρχει έρευνα ή μελέτη που να αποδεικνύει την αποτελεσματικότητα αυτής της σπιτικής θεραπείας.

Όσο αφορά στη λήψη συμπληρώματος προβιοτικών, πιστεύεται ότι συμπληρώματα που περιέχουν γαλακτοβάκιλλους ή Bifidobacterium αλλά ακόμη και γιαούρτια που περιέχουν ζωντανές καλλιέργειες προβιοτικών, θα μπορούσαν να βοηθήσουν στην ακμή και τη ροδόχρου νόσο επηρεάζοντας τη μικροβιακή χλωρίδα του εντέρου. Μια πρόσφατη μελέτη στην Κορέα έδειξε ότι συμπλήρωμα διατροφής με γαλακτοβάκιλλους βοήθησε στη βελτίωση της ακμής σε διάστημα 12 εβδομάδων. Μια δεύτερη ιταλική μελέτη έδειξε ότι ασθενείς με ροδόχρου νόσο που πήραν συμπλήρωμα προβιοτικών σε συνδυασμό με την κλασική θεραπεία, είχαν πολύ καλύτερα αποτελέσματα από ασθενείς που πήραν μόνο την κλασική θεραπεία. Γενικότερα πιστεύεται ότι σύντομα θα δημοσιευτούν πολλές νέες έρευνες σχετικά με τα προβιοτικά και την επίδρασή τους στη ροδόχρου νόσο.

Ροδόχρους Νόσος: Γλουτένη

Η γλουτένη είναι πιθανώς η πιο συχνή πρωτεΐνη στα τρόφιμα σε όλη τη γη, αποτελείται όταν δύο μόρια, τη γλουτενίνη και γλιαδίνη. Δημητριακά με υψηλή περιεκτικότητα σε γλουτένη είναι το σιτάρι και η σίκαλη.

Σε ένα εξαιρετικό του άρθρο στο Newyorker, ο Michael Specter μιλάει για την παγκόσμια τάση έχει αρχίσει να αναπτύσεται ενάντια στη γλουτένη.

Οι άνθρωποι καταναλώνουν σιτάρι και γλουτένη για τουλάχιστον δέκα χιλιάδες χρόνια. Υπάρχει μια νόσος, η κοιλιοκάκη, από την οποία υποφέρει περίπου το ένα τοις εκατό του πληθυσμού. Στα άτομα αυτά ακόμα και ελάχιστη κατανάλωση γλουτένης μπορεί να προκαλέσει μια ανοσολογική αντίδραση τόσο ισχυρή που καταστρέφει τις λάχνες του λεπτού εντέρου. Τα άτομα με κοιλιοκάκη πρέπει να είναι συνεχώς σε επιφυλακή και να αποφεύγουν τρόφιμα με γλουτένη.

Μέχρι πριν από περίπου μια δεκαετία, το άλλο ενενήντα εννέα τοις εκατό των ανθρώπων σπάνια ενδιαφερόταν για τη γλουτένη. Κάποια στιγμή, ιατροί αλλά και άσχετοι με τον τομέα της υγείας άρχισαν να γράφουν πλήθος βιβλίων σχετικά με το πως η γλουτένη είναι επιβλαβής για το σώμα μας και τι μπορεί να προκαλέσει. Ο κόσμος επηρεάστηκε, εκατομμύρια ανθρώπων στην Ευρώπη και την Αμερική ισχυρίζεται πλέον ότι έχει δυσανεξία στη γλουτένη και την αποφεύγουν σε κάθε μορφή της.

Το 2011 μια ομάδα με επικεφαλής τον Peter Gibson, καθηγητή γαστρεντερολογίας στο Πανεπιστήμιο Monash στη Μελβούρνη, προσπάθησε να αποδείξει ότι η γλουτένη μπορεί να προκαλέσει προβλήματα, ακόμη και σε άτομα που δεν έχουν κοιλιοκάκη. Ο Gibson μάζεψε τριάντα τέσσερα άτομα με σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου, στους μισούς έδωσε ψωμί που περιείχε γλουτένη και στους μισούς ψωμί χωρίς γλουτένη. Ήταν μια διπλή-τυφλή μελέτη, ώστε ούτε οι γιατροί ούτε οι ασθενείς γνώριζαν ποιο ψωμί περιείχε γλουτένη. Οι περισσότεροι από εκείνους που κατανάλωσαν τη γλουτένη ανέφερε ότι τα ενοχλήματα που είχαν χειροτέρεψαν, ενώ οι περισσότεροι από αυτούς που δεν είχαν καταναλώσει γλουτένη όχι. Αρκετές παρόμοιες μελέτες είναι σε εξέλιξη, αλλά η έρευνα είναι χρονοβόρα και δύσκολη.

Μέχρι στιγμής δεν υπάρχουν επιστημονικές μελέτες που να έχουν συνδέσει τη γλουτένη με τη ροδόχρου νόσο. Υπάρχουν όμως αναφορές από ασθενείς, που ισχυρίζονται ότι τα συμπτώματά τους βελτιώθηκαν όταν σταμάτησαν να καταναλώνουν προϊόντα με γλουτένη. Πιθανολογείται ότι η κατανάλωση γλουτένης από ασθενείς με δυσανεξία σε αυτήν, μπορεί να προκαλέσει γενικευόμενη φλεγμονή στον οργανισμό, πιθανώς με απελευθέρωση ουσιών όπως οι προσταγλανδίνες που ίσως χειροτερεύσουν μια υπάρχουσα φλεγμονή στο πρόσωπο. Όσο όμως δεν υπάρχουν δεδομένα, ο κάθε ασθενής μπορεί να δοκιμάσει και να αποφασίσει μόνος του.

Πηγή:

Κωνσταντίνος Σταματόπουλος, Ροδόχρους Νόσος, εκδόσεις iWrite

Το κείμενο αποτελεί τμήμα του δημοσιευμένου βιβλίου του δερματολόγου Κωνσταντίνου Σταματόπουλου “Ροδόχρους Νόσος” των εκδόσεων iWrite και τα πνευματικά του δικαιώματα προστατεύονται. Αντιγραφή και αναπαραγωγή του αποτελεί ποινικό αδίκημα και διώκεται νομικά.