excessive_sweating_image1-1-1200x1024.webp

Η υπερβολική εφίδρωση, γνωστή και ως υπεριδρωσία, αποτελεί ένα συχνό φαινόμενο που μπορεί να επηρεάσει αισθητά την καθημερινή ζωή και την αυτοπεποίθηση του ατόμου. Αυτή η κατάσταση εκδηλώνεται όταν οι ιδρωτοποιοί αδένες παράγουν περισσότερο ιδρώτα από όσο είναι απαραίτητο για τη θερμορύθμιση του σώματος. Οι συνέπειες είναι ιδιαίτερα ενοχλητικές: βρεγμένα ρούχα, άβολες κοινωνικές καταστάσεις και διαρκές άγχος για την εμφάνισή μας.

Στο δερματολογικό μας ιατρείο στη Θεσσαλονίκη, εξειδικευόμαστε στη θεραπεία της υπερβολικής εφίδρωσης με ενέσεις Botox, παρέχοντας μια ασφαλή και αποτελεσματική λύση που συμβάλλει στην άμεση βελτίωση της ποιότητας ζωής σας.


Τι Είναι η Υπεριδρωσία και Πότε Θεωρείται Παθολογική;

Η υπεριδρωσία μπορεί να είναι είτε πρωτοπαθής είτε δευτεροπαθής:

  • Πρωτοπαθής υπεριδρωσία: Συνήθως εμφανίζεται στην παιδική ή εφηβική ηλικία και αφορά κυρίως τις παλάμες, τα πέλματα και τις μασχάλες. Δεν υπάρχει κάποια εμφανής ιατρική αιτία, και θεωρείται πως συνδέεται με υπερδραστήριο αυτόνομο νευρικό σύστημα.
  • Δευτεροπαθής υπεριδρωσία: Εμφανίζεται συχνότερα σε ενήλικες και συχνά συνδέεται με παθήσεις (π.χ. θυρεοειδοπάθειες, διαβήτη), φαρμακευτικές αγωγές ή ορμονικές αλλαγές.

Σε κάθε περίπτωση, όταν η εφίδρωση δημιουργεί σοβαρή ενόχληση, επηρεάζει την κοινωνική και επαγγελματική ζωή ή δεν αντιμετωπίζεται με τα συνηθισμένα μέτρα υγιεινής, τότε θεωρείται παθολογική και χρειάζεται ιατρική παρέμβαση.


Γιατί Εμφανίζεται η Υπερβολική Εφίδρωση;

Η λειτουργία της εφίδρωσης ελέγχεται από το αυτόνομο νευρικό σύστημα, το οποίο ρυθμίζει τη θερμοκρασία του σώματος. Σε ορισμένα άτομα, οι ιδρωτοποιοί αδένες είναι υπερδραστήριοι, παράγοντας περισσότερο ιδρώτα από όσο είναι απαραίτητο για τη θερμορύθμιση. Αιτίες της υπερβολικής εφίδρωσης μπορεί να είναι:

  • Γενετική προδιάθεση
  • Ορμονικές διαταραχές (π.χ. εμμηνόπαυση, θυρεοειδικές διαταραχές)
  • Στρες και άγχος
  • Συγκεκριμένα φάρμακα ή παθήσεις

Πώς Λειτουργεί το Botox στην Αντιμετώπιση της Υπεριδρωσίας;

Το Botulinum Toxin (Botox) είναι μια πρωτεΐνη που παράγεται από το βακτήριο Clostridium botulinum και δρα αναστέλλοντας την απελευθέρωση της ακετυλοχολίνης, η οποία είναι ο νευροδιαβιβαστής που διεγείρει τους ιδρωτοποιοούς αδένες να εκκρίνουν ιδρώτα. Η θεραπεία με Botox για την υπερβολική εφίδρωση:

  1. Εμποδίζει τα νευρικά ερεθίσματα που φτάνουν στους ιδρωτοποιοούς αδένες, μειώνοντας δραστικά την παραγωγή ιδρώτα.
  2. Δεν επηρεάζει άλλες λειτουργίες του οργανισμού, όπως η αίσθηση ή η κίνηση των μυών, όταν εφαρμόζεται σωστά.
  3. Προσφέρει μακροχρόνια λύση που μπορεί να διαρκέσει από 4 έως και 6 μήνες, ανάλογα με την ανταπόκριση του κάθε ατόμου.

Πλεονεκτήματα της Θεραπείας Botox για την Υπεριδρωσία

  • Άμεσο αποτέλεσμα: Πολλοί ασθενείς παρατηρούν σημαντική μείωση του ιδρώτα μέσα σε λίγες ημέρες μετά την εφαρμογή.
  • Υψηλή αποτελεσματικότητα: Σε κλινικές μελέτες, η μείωση της εφίδρωσης φτάνει έως και το 80%-90%.
  • Μη χειρουργική μέθοδος: Η εφαρμογή γίνεται με μικροσκοπικές ενέσεις, χωρίς τομές ή ράμματα.
  • Ελάχιστος πόνος ή ενόχληση: Η χρήση πολύ λεπτών βελονών καθιστά τη διαδικασία σχεδόν ανώδυνη.
  • Στοχευμένη αντιμετώπιση: Το Botox εφαρμόζεται ακριβώς στο σημείο που υπάρχει πρόβλημα, με αποτέλεσμα να προσφέρει τοπική βελτίωση.
  • Ασφαλής επιλογή: Η θεραπεία Botox για υπεριδρωσία είναι εγκεκριμένη από μεγάλους οργανισμούς υγείας, συμπεριλαμβανομένου του FDA.

Περιοχές που Αντιμετωπίζονται με Botox

Περιοχή Χαρακτηριστικά Ενδείξεις Θεραπείας
Μασχάλες Πολύ συνηθισμένο σημείο με υπερβολική υγρασία Δυσχέρεια στην καθημερινότητα, λεκέδες
Παλάμες Δυσχεραίνουν δραστηριότητες (π.χ. γραφή) Αμηχανία σε κοινωνικές επαφές
Πέλματα Άσχημη οσμή και δυσφορία Ενοχλήσεις σε περπάτημα και παπούτσια
Πρόσωπο/Κεφαλή Κοινό σε άτομα με έντονο άγχος Αισθητική δυσφορία και επιπτώσεις στην αυτοπεποίθηση

Στο δερματολογικό μας ιατρείο στη Θεσσαλονίκη, προτείνουμε εξατομικευμένες λύσεις για κάθε μία από τις παραπάνω περιοχές. Η εμπειρία μας και η εξειδίκευσή μας σας διασφαλίζουν άψογα αποτελέσματα, με γνώμονα πάντα την υγεία και την ασφάλειά σας.


Ποια Είναι η Διαδικασία Εφαρμογής;

  1. Αξιολόγηση: Ο δερματολόγος μας θα πραγματοποιήσει λεπτομερή κλινική εξέταση, θα λάβει ιατρικό ιστορικό και θα συζητήσει μαζί σας τις προσδοκίες που έχετε από τη θεραπεία.
  2. Σήμανση της Περιοχής: Σημειώνονται τα σημεία όπου παρατηρείται η μεγαλύτερη εφίδρωση (π.χ. με το τεστ αμύλου-ιωδίου ή με βάση την εμπειρική κλινική εικόνα).
  3. Ενέσεις με Botox: Γίνονται πολλαπλές μικρές εγχύσεις Botox ακριβώς στις περιοχές με υπερβολική εφίδρωση. Η βελόνα είναι πολύ λεπτή και ο πόνος ανεκτός.
  4. Μετά τη Θεραπεία: Δεν απαιτείται χρόνος ανάρρωσης. Μπορείτε να επιστρέψετε άμεσα στις δραστηριότητές σας. Θα χρειαστούν 3-7 ημέρες για να αρχίσει να μειώνεται αισθητά ο ιδρώτας.

Προετοιμασία πριν τη Θεραπεία

  • Αποφύγετε τη χρήση αποσμητικών/αντιιδρωτικών το προηγούμενο 24ωρο, ειδικά αν πρόκειται για εφαρμογή στις μασχάλες.
  • Φροντίστε η περιοχή να είναι καθαρή και στεγνή πριν από την επίσκεψη στο ιατρείο.
  • Σε περίπτωση που λαμβάνετε φαρμακευτική αγωγή ή έχετε αλλεργίες, ενημερώστε τον δερματολόγο.
  • Μην εφαρμόζετε κρέμες ή αρώματα στην περιοχή που θα γίνει η έγχυση.

Οδηγίες μετά τη Θεραπεία

  • Αποφύγετε την έντονη σωματική άσκηση για 24 ώρες μετά τη διαδικασία.
  • Μην κάνετε ζεστό ντους ή μπάνιο σε υπερβολικά υψηλή θερμοκρασία την ίδια ημέρα, για να μην αυξηθεί η αιματική ροή στην περιοχή.
  • Αποφύγετε τη χρήση αντιιδρωτικών για τις πρώτες 24 ώρες, ώστε να μην ερεθίσετε την περιοχή που έχει δεχθεί θεραπεία.
  • Καλέστε αμέσως τον γιατρό σας αν παρατηρήσετε οποιαδήποτε ανεπιθύμητη ενέργεια, αν και είναι εξαιρετικά σπάνιες.

Πόσο Διαρκεί το Αποτέλεσμα;

Το Botox αρχίζει να δρα σε περίπου 3-7 ημέρες, ενώ τα πλήρη αποτελέσματα γίνονται ορατά μέσα σε 1-2 εβδομάδες. Η διάρκεια δράσης κυμαίνεται από 4 έως 6 μήνες. Μετά το πέρας αυτής της περιόδου, η θεραπεία μπορεί να επαναληφθεί.

Οι επαναληπτικές συνεδρίες συχνά έχουν αθροιστικό αποτέλεσμα, καθώς το νευρομυϊκό σύστημα προσαρμόζεται στη μειωμένη παραγωγή ιδρώτα.


Είναι το Botox Ασφαλές;

Ναι, το Botox είναι εγκεκριμένο από μεγάλους οργανισμούς υγείας (π.χ. FDA) για τη θεραπεία της υπερβολικής εφίδρωσης στις μασχάλες και σε άλλες περιοχές. Οι ανεπιθύμητες ενέργειες είναι σπάνιες, αλλά μπορεί να περιλαμβάνουν:

  • Ήπιο οίδημα, ερυθρότητα ή μελανιά στο σημείο της ένεσης.
  • Ελαφρύ αίσθημα καύσου ή κνησμού τις πρώτες ώρες.

Σε σπάνιες περιπτώσεις, μπορεί να εμφανιστεί αδυναμία ή μυική αδυναμία στην περιοχή εφαρμογής (όπως στις παλάμες), αλλά πρόκειται για παροδικό φαινόμενο που υποχωρεί μέσα σε λίγες εβδομάδες.


Γιατί να Επιλέξετε τον Δερματολόγο του Ιατρείου μας στη Θεσσαλονίκη

Στο δερματολογικό μας ιατρείο στη Θεσσαλονίκη, προσφέρουμε:

  • Εξειδικευμένη ομάδα: Με πολυετή εμπειρία στη χρήση ενέσιμων θεραπειών και ιδιαίτερη ενασχόληση με την υπεριδρωσία. Συνεργασία με ενδοκρινολόγο για διερεύνηση πιθανών αιτιών.
  • Προσωποποιημένη προσέγγιση: Κάθε θεραπεία προσαρμόζεται στις ατομικές ανάγκες και ιδιαιτερότητες του ασθενούς.
  • Κλινικά τεκμηριωμένες πρακτικές: Ακολουθούμε τα πλέον σύγχρονα πρωτόκολλα ασφαλείας και εφαρμογής.
  • Μεταθεραπευτική παρακολούθηση: Είμαστε κοντά σας για να απαντήσουμε σε ερωτήσεις και να αξιολογήσουμε τα αποτελέσματα, τροποποιώντας τη θεραπεία εφόσον χρειαστεί.
  • Άνετο και φιλικό περιβάλλον: Στόχος μας είναι να νιώσετε σιγουριά και ασφάλεια καθ’ όλη τη διάρκεια της θεραπευτικής διαδικασίας.

Συχνές Απορίες των Ασθενών (FAQ)

1. Πονάει η Έγχυση του Botox για την Υπεριδρωσία;

Η διαδικασία θεωρείται ελάχιστα επώδυνη, καθώς χρησιμοποιούνται πολύ λεπτές βελόνες. Επιπλέον, εφόσον χρειαστεί, εφαρμόζεται αναισθητική κρέμα για μεγαλύτερη άνεση.

2. Μπορώ να Επιστρέψω Άμεσα στην Εργασία μου;

Ναι, δεν απαιτείται χρόνος ανάρρωσης και μπορείτε αμέσως να συνεχίσετε τις καθημερινές σας δραστηριότητες. Απλώς καλό είναι να αποφύγετε έντονη άσκηση την πρώτη μέρα.

3. Σε Ποιες Περιοχές του Σώματος Εφαρμόζεται Πιο Συχνά;

Οι περιοχές που συχνότερα εμφανίζουν υπερβολική εφίδρωση είναι οι μασχάλες, οι παλάμες και τα πέλματα, αλλά και το πρόσωπο σε ορισμένες περιπτώσεις.

4. Μπορώ να Χρησιμοποιήσω Αποσμητικό μετά τη Θεραπεία;

Ναι, αλλά καλό είναι να περιμένετε 24 ώρες πριν χρησιμοποιήσετε οποιοδήποτε αντιιδρωτικό ή αποσμητικό.

5. Υπάρχει Μήπως Κίνδυνος να Εμφανιστεί Ιδρώτας σε Άλλο Σημείο;

Ο οργανισμός μπορεί να αντισταθμίσει σε ένα μικρό βαθμό, ωστόσο η αντισταθμιστική εφίδρωση είναι σπάνια σε θεραπείες Botox για την υπεριδρωσία και συνήθως ήπια.

6. Πόσο Κοστίζει η Θεραπεία;

Το κόστος εξαρτάται από την έκταση της περιοχής και την ποσότητα του υλικού που απαιτείται. Θα ενημερωθείτε αναλυτικά κατά την πρώτη συνεδρία αξιολόγησης.

7. Επηρεάζει το Botox την Κίνηση των Χεριών ή των Ποδιών;

Όταν εφαρμόζεται σωστά από έμπειρο δερματολόγο, το Botox δρα μόνο στους ιδρωτοποιοούς αδένες. Η κινητική λειτουργία των μυών δεν επηρεάζεται ουσιαστικά.

8. Πόσο Συχνά Χρειάζεται να Επαναλαμβάνεται η Θεραπεία;

Οι περισσότεροι ασθενείς επαναλαμβάνουν τη θεραπεία κάθε 6-7 μήνες. Η διάρκειά της διαφέρει από άτομο σε άτομο.

9. Υπάρχουν Εναλλακτικές Λύσεις πέρα από το Botox;

Υπάρχουν άλλες μέθοδοι, όπως αντιιδρωτικές αλοιφές, ιοντοφόρηση ή ακόμη και χειρουργικές επεμβάσεις (συμπαθεκτομή). Ωστόσο, το Botox θεωρείται η πιο συντηρητική και αποτελεσματική λύση σήμερα.

10. Μπορώ να Κάνω Θεραπεία με Botox αν Είμαι Έγκυος ή Θηλάζω;

Σε γενικές γραμμές, οι θεραπείες με Botox δεν συνιστώνται κατά την εγκυμοσύνη ή το θηλασμό, λόγω έλλειψης επαρκών μελετών ασφάλειας. Συζητήστε το με τον γιατρό σας.


Επενδύστε σε Μια Καλύτερη Ποιότητα Ζωής

Η υπερβολική εφίδρωση δεν πρέπει να αποτελεί αναπόφευκτο μέρος της καθημερινότητάς σας. Με τη θεραπεία Botox έχετε τη δυνατότητα να απαλλαγείτε από τον υπερβολικό ιδρώτα, να ανακτήσετε την αυτοπεποίθησή σας και να επανέλθετε σε μια ενεργή και γεμάτη αυτοπεποίθηση ζωή. Αν η υπεριδρωσία σάς δυσκολεύει, μη διστάσετε να επικοινωνήσετε μαζί μας για μια πλήρως εξατομικευμένη θεραπεία που θα καλύψει τις ανάγκες σας με ασφάλεια και αποτελεσματικότητα.


Botox-in-Fargo-North-Dakota-1200x578.webp

Το Botox – ή αλλιώς βοτουλινική τοξίνη τύπου Α – αποτελεί μία από τις δημοφιλέστερες αισθητικές θεραπείες παγκοσμίως. Εφαρμόζεται κυρίως για τη λείανση των ρυτίδων έκφρασης στο πρόσωπο, χαρίζοντας πιο ξεκούραστη και νεανική όψη. Τα άμεσα και εντυπωσιακά αποτελέσματά του, καθώς και η ασφάλειά του, το έχουν καταστήσει σταθερή επιλογή για άνδρες και γυναίκες που επιθυμούν να βελτιώσουν την εμφάνισή τους με ελάχιστο χρόνο αποθεραπείας.

Στο δερματολογικό ιατρείο μας στη Θεσσαλονίκη, προσφέρουμε εξειδικευμένες υπηρεσίες Botox και είμαστε εδώ για να λύσουμε κάθε απορίας σας, ώστε να είστε απόλυτα ενημερωμένοι προτού αποφασίσετε να προχωρήσετε στη θεραπεία.

Η ονομασία “Botox” είναι ουσιαστικά το εμπορικό σήμα του σκευάσματος βοτουλινικής τοξίνης τύπου Α της εταιρείας Allergan. Ωστόσο, η βοτουλινική τοξίνη δεν περιορίζεται μόνο σε αυτήν τη μάρκα· υπάρχουν κι άλλα εγκεκριμένα σκευάσματα που χρησιμοποιούνται στην αισθητική και ιατρική δερματολογία, με μικροδιαφορές στη σύστασή τους ή στον τρόπο παρασκευής. Ακολουθούν οι βασικότερες εναλλακτικές:

  1. Dysport (Ipsen)

    • Πρόκειται για σκεύασμα βοτουλινικής τοξίνης τύπου Α που χρησιμοποιείται τόσο για αισθητικές εφαρμογές (ρυτίδες έκφρασης) όσο και για ιατρικές (π.χ. υπεριδρωσία).
    • Έχει διαφορετική αραίωση από το Botox (αλλά οι δερματολόγοι γνωρίζουν πώς να μετατρέπουν τις μονάδες Dysport σε αντίστοιχες του Botox).
    • Μερικοί ασθενείς αναφέρουν ταχύτερη έναρξη δράσης, αλλά αυτό παραμένει θέμα ατομικής ανταπόκρισης.
  2. Xeomin (Merz)

    • Επίσης βοτουλινική τοξίνη τύπου Α, όμως διαφέρει στο ότι δεν περιέχει πρόσθετες πρωτεΐνες (πρόκειται για «γυμνή» μορφή της τοξίνης).
    • Αυτό θεωρητικά μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο ανάπτυξης αντισωμάτων από τον οργανισμό, άρα να διατηρείται η αποτελεσματικότητά του σε βάθος χρόνου.
    • Ενδείκνυται για τις κλασικές περιοχές του προσώπου (μέτωπο, μεσόφρυο, πόδι της χήνας), καθώς και για άλλες ιατρικές χρήσεις.
  3. Bocouture / Azzalure

    • Εμπορικές ονομασίες που επίσης αφορούν βοτουλινική τοξίνη τύπου Α (της ίδιας «οικογένειας» ουσιών).
    • Η Bocouture είναι αντίστοιχη της Xeomin με ελάχιστες διαφορές στην περιεκτικότητα και στις πρωτεΐνες.
    • Η Azzalure συχνά αναφέρεται σε σκεύασμα παρόμοιο με το Dysport, αλλά με έμφαση κυρίως στις αισθητικές ενδείξεις.
  4. Myobloc (Neurobloc)

    • Αυτό είναι σκεύασμα βοτουλινικής τοξίνης τύπου Β (αντί για τύπου Α).
    • Χρησιμοποιείται σπανιότερα στην αισθητική δερματολογία, καθώς το εύρος εφαρμογής του αφορά περισσότερο συγκεκριμένες ιατρικές παθήσεις (π.χ. μυϊκούς σπασμούς σε περιπτώσεις δυστονίας).
    • Δεν έχει τόσο διαδεδομένη χρήση για τις ρυτίδες έκφρασης, κυρίως λόγω διαφορών στη φαρμακοδυναμική και στις παρενέργειές του.
  5. Letybo

    • Τι είναι: Πρόκειται για βοτουλινική τοξίνη τύπου Α (BTX-A), που παρασκευάζεται από την κορεατική εταιρεία Hugel. Ενώ ξεκίνησε την πορεία του στην Ασία, τα τελευταία χρόνια έχει λάβει εγκρίσεις και σε ευρωπαϊκά κράτη.
    • Εφαρμογές: Όπως και τα υπόλοιπα σκευάσματα botulinum toxin, στοχεύει στη μείωση των ρυτίδων έκφρασης (π.χ. μέτωπο, μεσόφρυο, «πόδι της χήνας») και μπορεί να χρησιμοποιηθεί, υπό προϋποθέσεις και σύμφωνα με την έγκριση που έχει λάβει, και για ιατρικές παθήσεις (π.χ. υπεριδρωσία).
    • Ιδιαιτερότητες: Τα κλινικά δεδομένα δείχνουν ότι η αποτελεσματικότητα είναι παρεμφερής με τα ήδη γνωστά σκευάσματα. Η βασική διαφορά έγκειται στη διαδικασία καθαρισμού της τοξίνης.
  6. Nabota (ή Jeuveau στις ΗΠΑ)

    • Κατασκευαστής: Η νοτιοκορεατική εταιρεία Daewoong. Στις ΗΠΑ κυκλοφορεί υπό την εμπορική ονομασία Jeuveau, ενώ σε άλλες αγορές (συμπεριλαμβανομένης της Ασίας) ως Nabota.
    • Κλινικά χαρακτηριστικά: Η δράση του είναι παρόμοια με τις άλλες τοξίνες τύπου Α. Έχει εγκριθεί για αισθητικές θεραπείες ρυτίδων στο μέτωπο και το μεσόφρυο.
    • Ιδιαίτερα σημεία: Κάποιοι γιατροί αναφέρουν ταχεία έναρξη αποτελέσματος και ισχυρίζονται ότι προσφέρει υψηλή καθαρότητα τοξίνης. Παρόλ’ αυτά, όπως συμβαίνει με κάθε σκεύασμα, η ανταπόκριση μπορεί να διαφέρει από άτομο σε άτομο.
  7. Botulax

    • Τι είναι: Πρόκειται επίσης για ένα κορεατικής προέλευσης σκεύασμα βοτουλινικής τοξίνης τύπου Α, που παράγεται από την Hugel, την ίδια εταιρεία που παρασκευάζει και το Letybo.
    • Διαφορές: Συχνά συγκρίνεται με το Letybo, καθώς μοιράζονται αρκετές ομοιότητες στη διαδικασία παραγωγής. Ωστόσο, κάθε προϊόν έχει τις δικές του αδειοδοτήσεις κι ενδέχεται να απευθύνεται σε διαφορετικές αγορές.
    • Χρήση: Χρησιμοποιείται για αισθητικές και θεραπευτικές ενδείξεις, ανάλογα με τη χώρα και την έγκριση που έχει. Στην Ευρώπη η διαθεσιμότητα μπορεί να διαφέρει από χώρα σε χώρα.
  8. Innotox

    • Μορφή: Ξεχωρίζει διότι κυκλοφορεί σε υγρή μορφή (liquid type), αντί για λυοφιλοποιημένη (σκόνη που πρέπει να ανασυσταθεί).
    • Πλεονέκτημα: Θεωρητικά μειώνει τον κίνδυνο σφαλμάτων στην αραίωση.
    • Διαθεσιμότητα: Αφορά κυρίως αγορές στην Ασία και η ευρύτερη ευρωπαϊκή του διάθεση είναι πιο περιορισμένη, με διάφορες κλινικές να το χρησιμοποιούν off-label. Πάντα όμως χρειάζεται να ελέγχεται η προέλευση και οι εγκρίσεις του.
  9. Regenox, Meditoxin κ.ά.

Υπάρχουν και άλλα, λιγότερο γνωστά εμπορικά ονόματα βοτουλινικής τοξίνης (όπως Regenox, Meditoxin, κ.λπ.), κυρίως από εταιρείες στην Ασία (Νότια Κορέα, Κίνα). Ωστόσο, για να τα συναντήσει κανείς σε ελληνικά ή ευρωπαϊκά ιατρεία, θα πρέπει να υπάρχουν κατάλληλες εγκρίσεις (EMA) ή τουλάχιστον να εισάγονται νόμιμα με τις σχετικές πιστοποιήσεις. Σε κάθε περίπτωση:

    • Επιλογή: Γίνεται βάσει της διαθέσιμης κλινικής εμπειρίας, των εγκρίσεων των αρμόδιων φορέων (π.χ. FDA στην Αμερική, EMA στην Ευρώπη) και της τεχνικής κατάρτισης του γιατρού.
    • Ασφάλεια: Η ασφάλεια και η αποτελεσματικότητα είναι άμεσα συνδεδεμένες με το πόσο αξιόπιστη είναι η εταιρεία παραγωγής και πόσο σωστά γίνεται η διαδικασία στο ιατρείο (ορθή αραίωση, σωστή τοποθέτηση στους μύες κ.ο.κ.).

Κοινά χαρακτηριστικά – Μικροδιαφορές

  • Βασική ουσία: Όλα τα παραπάνω σκευάσματα βασίζονται στη βοτουλινική τοξίνη (συνήθως τύπου Α).
  • Διαφορά στις πρωτεΐνες: Κάθε εταιρεία χρησιμοποιεί ελαφρώς διαφορετική διαδικασία παρασκευής και σταθεροποίησης (πρωτεϊνικά συμπλέγματα). Κάποια έχουν λιγότερες συνοδές πρωτεΐνες, άλλα περισσότερες.
  • Διαφορά στη δοσολογία και αραίωση: Η ισοδυναμία των μονάδων (U) μεταξύ των διαφόρων σκευασμάτων δεν είναι απόλυτα «1 προς 1». Γι’ αυτό τον λόγο, ο εξειδικευμένος δερματολόγος ή πλαστικός χειρουργός προσαρμόζει τη δοσολογία ανάλογα με το σκεύασμα.
  • Επιλογή γιατρού: Η επιλογή του κατάλληλου σκευάσματος εξαρτάται από την εμπειρία του ιατρού, τον τύπο δέρματος του ασθενούς, την απόκριση σε προηγούμενες θεραπείες, καθώς και τυχόν αλλεργίες ή ευαισθησίες.

 


Τι είναι το Botox και πώς λειτουργεί

Botox Belfast | Dr Olivia ClinicsΤο Botox βασίζεται στη βοτουλινική τοξίνη τύπου Α, μια πρωτεΐνη που χρησιμοποιείται στην αισθητική δερματολογία για την προσωρινή χαλάρωση των μυών. Όταν εγχέεται σε συγκεκριμένες περιοχές του προσώπου – όπως το μέτωπο, το μεσόφρυο ή το πόδι της χήνας γύρω από τα μάτια – εμποδίζει τα νευρικά ερεθίσματα που προκαλούν τη σύσπαση των μυών. Έτσι, οι ρυτίδες έκφρασης λειαίνονται και το πρόσωπο αποκτά πιο ήρεμη, ξεκούραστη όψη.

Η δράση του Botox αφορά κατά κύριο λόγο τις λεγόμενες «δυναμικές ρυτίδες». Αυτές εμφανίζονται λόγω των επαναλαμβανόμενων συσπάσεων των μυών όταν χαμογελάμε, συνοφρυωνόμαστε ή σηκώνουμε τα φρύδια μας. Με την κατάλληλη έγχυση Botox, οι μύες ηρεμούν, οι ρυτίδες εξομαλύνονται και προλαμβάνεται η βαθύτερη χάραξή τους με την πάροδο του χρόνου.

 


Βήμα προς βήμα η διαδικασία της θεραπείας

  1. Συμβουλευτική: Η πρώτη επαφή με τον/την δερματολόγο περιλαμβάνει αξιολόγηση του προσώπου, των ρυτίδων και της συνολικής υγείας του δέρματος. Σε αυτή τη φάση αναλύονται οι προσωπικές σας προσδοκίες, οι περιοχές που σας απασχολούν και οι ιατρικές αντενδείξεις (αν υπάρχουν).
  2. Προετοιμασία του προσώπου: Πριν από την έγχυση, το δέρμα καθαρίζεται. Εάν κρίνεται απαραίτητο, χρησιμοποιείται αναισθητική κρέμα για να περιοριστεί η ενόχληση – αν και οι περισσότεροι ασθενείς δεν αναφέρουν κάτι περισσότερο από ελάχιστο τσίμπημα.
  3. Έγχυση του Botox: Ο/Η δερματολόγος στοχεύει συγκεκριμένους μύες με λεπτές βελόνες, εγχέοντας μικρές ποσότητες Botox. Η όλη διαδικασία διαρκεί συνήθως 10-15 λεπτά, ανάλογα με τις περιοχές που πρόκειται να αντιμετωπιστούν.
  4. Οδηγίες μετεπεμβατικής φροντίδας: Αμέσως μετά τη συνεδρία, μπορείτε να επιστρέψετε στις καθημερινές σας δραστηριότητες. Συνιστάται ωστόσο να αποφύγετε την έντονη γυμναστική, το μασάζ στο πρόσωπο ή την κατάκλιση για λίγες ώρες, ώστε να επιτρέψετε στο Botox να δράσει σωστά στους μύες.


Πότε φαίνονται τα αποτελέσματα του Botox

Πότε βλέπω τα πρώτα αποτελέσματα στο Botox;

Τα πρώτα αποτελέσματα γίνονται εμφανή συνήθως μέσα σε 3-4 ημέρες από τη θεραπεία, ενώ το πλήρες αποτέλεσμα σταθεροποιείται έπειτα από περίπου 10-14 ημέρες. Θα παρατηρήσετε ότι οι ρυτίδες έκφρασης μειώνονται ή εξαλείφονται, ενώ το πρόσωπο διατηρεί τη φυσικότητά του. Ένα από τα μεγαλύτερα πλεονεκτήματα του Botox είναι ότι το δέρμα δεν δείχνει «παγωμένο» ή αφύσικα ακίνητο, εφόσον η θεραπεία γίνει από έμπειρο δερματολόγο. Αντιθέτως, ενισχύεται η εμφάνιση μιας ξεκούραστης και ανανεωμένης όψης.

 


Διάρκεια των αποτελεσμάτων

Η διάρκεια δράσης του Botox κυμαίνεται μεταξύ 3 και 6 μηνών, ανάλογα με τον οργανισμό, τη μυϊκή μάζα, την ένταση των εκφράσεων του προσώπου και άλλους παράγοντες όπως ο τρόπος ζωής. Μετά την πάροδο αυτού του χρονικού διαστήματος, οι μύες επανακτούν σταδιακά την κινητικότητά τους και οι ρυτίδες εμφανίζονται και πάλι. Ωστόσο, όσο πιο συστηματικά ακολουθείτε τις επαναληπτικές θεραπείες, τόσο πιο προληπτική δράση έχει το Botox, με αποτέλεσμα οι ρυτίδες να μην προλαβαίνουν να εγκατασταθούν πλήρως σε βάθος.

 


Πλεονεκτήματα του Botox

  • Ασφάλεια: Το Botox είναι εγκεκριμένο από διεθνείς οργανισμούς (FDA, EMA) για αισθητικές εφαρμογές, γεγονός που διασφαλίζει την αποτελεσματικότητά του και τον χαμηλό κίνδυνο επιπλοκών.
  • Άμεσα αποτελέσματα: Μέσα σε λίγες ημέρες το πρόσωπο δείχνει πιο ξεκούραστο, χωρίς ρυτίδες έκφρασης.
  • Γρήγορη διαδικασία: Μία συνεδρία μπορεί να διαρκέσει από 10 έως 20 λεπτά, επιτρέποντάς σας να επιστρέψετε άμεσα στην καθημερινότητά σας.
  • Μη χειρουργική μέθοδος: Η εφαρμογή του Botox είναι ενέσιμη και δε συνοδεύεται από τραυματισμούς ή τομές στο δέρμα.
  • Φυσικό αποτέλεσμα: Με τη σωστή τοποθέτηση, δεν παρατηρείται αφύσικο «πάγωμα» στις εκφράσεις, αλλά μια πιο φρέσκια και αρμονική εικόνα.

 


Γιατί να επιλέξετε το δερματολογικό μας ιατρείο στη Θεσσαλονίκη

Στο δερματολογικό ιατρείο μας, έχουμε θέσει ως προτεραιότητα την ασφάλεια, την ποιότητα και την εξατομικευμένη προσέγγιση. Η φιλοσοφία μας βασίζεται στην επιστημονική τεκμηρίωση και τη συνεχή εκπαίδευση του προσωπικού. Ακολουθούν ορισμένοι λόγοι για τους οποίους αξίζει να μας εμπιστευτείτε:

  1. Εξειδίκευση και εμπειρία: Η ομάδα μας αποτελείται από πιστοποιημένους ιατρούς με πολυετή εμπειρία στις ενέσιμες θεραπείες. Γνωρίζουμε τη σωστή τεχνική και την ιδανική δοσολογία του Botox, ώστε να εξασφαλίσουμε ένα φυσικό και αρμονικό αποτέλεσμα.
  2. Προσαρμοσμένες θεραπείες: Προσεγγίζουμε κάθε άτομο ξεχωριστά, λαμβάνοντας υπόψη το είδος των ρυτίδων, την ηλικία, τον τύπο δέρματος, αλλά και τις προσωπικές του επιθυμίες, ώστε να δημιουργήσουμε ένα πλάνο θεραπείας προσαρμοσμένο στις ανάγκες του.
  3. Ασφαλείς πρακτικές: Χρησιμοποιούμε μόνο εγκεκριμένα σκευάσματα Botox από επίσημους προμηθευτές, ενώ τηρούμε αυστηρά όλους τους κανόνες υγιεινής και αποστείρωσης.
  4. Συνεχής παρακολούθηση: Μετά τη θεραπεία, είμαστε πάντα δίπλα σας για τυχόν απορίες ή συμπληρωματικές συνεδρίες. Στόχος μας είναι η απόλυτη ικανοποίησή σας.

 


Πιθανές παρενέργειες και αντενδείξεις

Το Botox, όταν πραγματοποιείται από έμπειρο και εκπαιδευμένο επαγγελματία, είναι μια ασφαλής θεραπεία με ελάχιστο ρίσκο παρενεργειών. Παρόλα αυτά, είναι πιθανό να εμφανιστούν προσωρινές αντιδράσεις, όπως:

  • Ελαφρύ οίδημα ή ερυθρότητα στα σημεία έγχυσης.
  • Μικρές εκχυμώσεις (μελανιές) στην περιοχή έγχυσης.
  • Αίσθηση τάσης ή πονοκέφαλος τις πρώτες ώρες.

Οι παραπάνω αντιδράσεις υποχωρούν συνήθως μέσα σε 1-2 ημέρες. Άτομα που πάσχουν από μυοπάθειες, νευρολογικά προβλήματα ή έχουν ιστορικό αλλεργίας στη βοτουλινική τοξίνη πρέπει να ενημερώσουν το γιατρό τους πριν από τη θεραπεία. Επίσης, το Botox δε συνιστάται σε εγκύους και θηλάζουσες.

 


Ποιος είναι ο κατάλληλος υποψήφιος

Ο κατάλληλος υποψήφιος για Botox είναι οποιοσδήποτε (άνδρας ή γυναίκα) εμφανίζει ρυτίδες έκφρασης και επιθυμεί μια μη επεμβατική, αποτελεσματική μέθοδο λείανσης και πρόληψης της γήρανσης. Συνήθως η ηλικία έναρξης μπορεί να κυμαίνεται από τα 30 και άνω, αν και όλο και περισσότεροι άνθρωποι επιλέγουν το Botox προληπτικά σε μικρότερες ηλικίες, όταν διαπιστώσουν τις πρώτες λεπτές γραμμές στο πρόσωπό τους.

 


Συνδυαστικές θεραπείες

Πέρα από το Botox, υπάρχουν και άλλες ενέσιμες ή δερματολογικές θεραπείες που μπορούν να ενισχύσουν το συνολικό αποτέλεσμα. Για παράδειγμα:

  • Υαλουρονικό οξύ: Χρησιμοποιείται για γέμισμα ρυτίδων στα μάγουλα, τα χείλη ή το περίγραμμα του προσώπου, βελτιώνοντας τον όγκο και τη σφριγηλότητα του δέρματος.
  • Μεσοθεραπεία: Διεγείρει την παραγωγή κολλαγόνου και ελαστίνης, βελτιώνοντας την υφή και τη λάμψη του δέρματος.
  • Χημικά peelings: Στοχεύουν στην ανανέωση των εξωτερικών στοιβάδων της επιδερμίδας, εξομαλύνοντας λεπτές ρυτίδες και δυσχρωμίες.

Η ομάδα μας μπορεί να σας καθοδηγήσει ως προς τις συνδυαστικές θεραπείες που ταιριάζουν καλύτερα στο δικό σας πρόσωπο και στον τύπο δέρματός σας.

 


Συμπέρασμα

Το Botox αποτελεί μία από τις πλέον αποτελεσματικές, ασφαλείς και γρήγορες μεθόδους για τη λείανση των ρυτίδων έκφρασης. Χαρίζει πιο ξεκούραστη, νεανική εμφάνιση, ενώ διατηρεί τη φυσικότητα του προσώπου. Σε συνδυασμό με την εξατομικευμένη προσέγγιση που προσφέρουμε στο δερματολογικό μας ιατρείο στη Θεσσαλονίκη, μπορείτε να είστε βέβαιοι ότι θα έχετε τα καλύτερα δυνατά αποτελέσματα.

Εάν ενδιαφέρεστε να μάθετε περισσότερα ή να προγραμματίσετε μια συμβουλευτική συνεδρία, μη διστάσετε να επικοινωνήσετε μαζί μας. Η εμπειρία και η εξειδίκευσή μας θα σας βοηθήσουν να επανακτήσετε τη σιγουριά που επιθυμείτε, απολαμβάνοντας ένα πρόσωπο λαμπερό και ανανεωμένο.

 


FAQ – Συχνές Ερωτήσεις

  1. Πονάει η εφαρμογή του Botox;
    Οι περισσότεροι ασθενείς νιώθουν μόνο ένα ελαφρύ τσίμπημα από τη βελόνα. Εάν υπάρχει ευαισθησία, μπορεί να εφαρμοστεί προαιρετικά αναισθητική κρέμα πριν από την έγχυση.
  2. Πότε μπορώ να επιστρέψω στις δραστηριότητές μου;
    Αμέσως μετά τη θεραπεία, μπορείτε να επιστρέψετε κανονικά στο σπίτι ή τη δουλειά σας. Απλώς αποφύγετε έντονη σωματική δραστηριότητα και έντονη πίεση – τρίψιμο στο πρόσωπο για τις πρώτες 24 ώρες.
  3. Πόσο συχνά πρέπει να επαναλαμβάνεται η θεραπεία;
    Τα αποτελέσματα διαρκούν συνήθως 3-6 μήνες. Μετά από αυτό το διάστημα, οι μύες ανακτούν σταδιακά την κινητικότητά τους. Πολλοί ασθενείς επαναλαμβάνουν τη θεραπεία 2-3 φορές το χρόνο, ώστε να διατηρούν ένα σταθερό αποτέλεσμα.
  4. Μπορεί το Botox να αντιμετωπίσει και άλλες περιοχές πέρα από τις ρυτίδες του προσώπου;
    Ναι, το Botox χρησιμοποιείται και για ιατρικούς λόγους, όπως η υπεριδρωσία στις μασχάλες, στις παλάμες ή στα πέλματα. Ωστόσο, όταν μιλάμε για Botox προσώπου, οι πιο συνηθισμένες περιοχές είναι το μέτωπο, το μεσόφρυο και οι ρυτίδες γύρω από τα μάτια.
  5. Υπάρχει κίνδυνος να παραλύσει το πρόσωπό μου;
    Όχι, αρκεί η θεραπεία να πραγματοποιείται από έμπειρο δερματολόγο. Η σωστή δοσολογία και η στοχευμένη έγχυση εξασφαλίζουν φυσικό αποτέλεσμα, χωρίς να «παγώνουν» μόνιμα οι εκφράσεις.
  6. Πότε είναι η καλύτερη εποχή του χρόνου για να κάνω Botox;
    Το Botox μπορεί να γίνει οποιαδήποτε στιγμή του χρόνου, καθώς δεν απαιτείται ιδιαίτερη προστασία από τον ήλιο (σε αντίθεση με ορισμένες άλλες θεραπείες, όπως τα χημικά peelings). Ωστόσο, πολλοί ασθενείς επιλέγουν να κάνουν τις θεραπείες τους λίγες εβδομάδες πριν από ιδιαίτερες εκδηλώσεις ή διακοπές.
  7. Μπορεί το Botox να συνδυαστεί με άλλες θεραπείες στο ίδιο ραντεβού;
    Σε πολλές περιπτώσεις, ναι. Για παράδειγμα, μπορεί να συνδυαστεί με υαλουρονικό οξύ σε διαφορετικά σημεία του προσώπου. Ο ιατρός σας θα σας καθοδηγήσει ανάλογα με τις ανάγκες σας και την κατάσταση του δέρματός σας.

 


 

Εάν έχετε περαιτέρω ερωτήσεις ή επιθυμείτε να κλείσετε ραντεβού για Botox στο δερματολογικό μας ιατρείο στη Θεσσαλονίκη, είμαστε στη διάθεσή σας για να σας προσφέρουμε ολοκληρωμένες υπηρεσίες και να σας βοηθήσουμε να αναδείξετε την πιο λαμπερή εκδοχή του εαυτού σας.

Με επιστημονική γνώση, εμπειρία και φροντίδα, το Botox μπορεί να γίνει το «κλειδί» για ένα πρόσωπο γεμάτο φρεσκάδα και αυτοπεποίθηση!


DAILY_BLOG_BANNER_-_IMAGE_vaishnavi_23-1200x620.webp

Τι Είναι η Υπεριδρωσία;

Η υπεριδρωσία είναι μια κατάσταση κατά την οποία οι ιδρωτοποιοί αδένες παράγουν ιδρώτα σε μεγαλύτερη ποσότητα από ό,τι χρειάζεται το σώμα για τη ρύθμιση της θερμοκρασίας. Η υπεριδρωσία μπορεί να εμφανιστεί τοπικά (π.χ. στις μασχάλες, τις παλάμες, τα πέλματα) ή γενικευμένα.


Είδη Υπεριδρωσίας

  • Πρωτοπαθής Υπεριδρωσία – Εμφανίζεται συνήθως στις παλάμες, τις μασχάλες και τα πέλματα χωρίς σαφή αιτία. Συνήθως ξεκινά από την παιδική ή εφηβική ηλικία.
  • Δευτεροπαθής Υπεριδρωσία – Προκαλείται από υποκείμενες παθήσεις, όπως ορμονικές διαταραχές (π.χ. υπερθυρεοειδισμός), φάρμακα ή μεταβολικά νοσήματα.

Διάγνωση Υπεριδρωσίας

Η διάγνωση της υπεριδρωσίας περιλαμβάνει:

  1. Ιατρικό Ιστορικό και Κλινική Εξέταση – Λεπτομερής συζήτηση των συμπτωμάτων και εξέταση.
  2. Ειδικές Εξετάσεις σε Συνεργασία με Ενδοκρινολόγο – Εξετάσεις αίματος και ορμονικοί έλεγχοι για τον αποκλεισμό παθήσεων όπως υπερθυρεοειδισμός.

Τεστ Υπεριδρωσίας

  • Τεστ Ιωδίου-Αμύλου (Minor’s Test): Εφαρμόζεται διάλυμα ιωδίου στο δέρμα και πασπαλίζεται με άμυλο. Η περιοχή που ιδρώνει αποκτά σκούρο χρώμα, χαρτογραφώντας τα σημεία υπεριδρωσίας ώστε οι θεραπείες να γίνουν στοχευμένα.
  • Ζύγιση Ιδρώτα: Συλλογή και μέτρηση της ποσότητας ιδρώτα που παράγει ο ασθενής σε συγκεκριμένο χρονικό διάστημα.
  • Γραπτό Ερωτηματολόγιο: Χρησιμοποιείται για να εκτιμηθεί η επίδραση της υπεριδρωσίας στην ποιότητα ζωής.

Hyperhidrosis Treatment - Suffer From Excessive Sweating?Θεραπευτικές Επιλογές για την Υπεριδρωσία

1. Τοπικά Σκευάσματα

  • Αντιιδρωτικά με Χλωριούχο Αργίλιο – Εφαρμόζονται στις μασχάλες, τα πέλματα ή τις παλάμες. Μειώνουν την παραγωγή ιδρώτα κλείνοντας προσωρινά τους ιδρωτοποιούς αδένες.
  • Αντιιδρωτικές Κρέμες και Gel – Πιο ήπια σκευάσματα για καθημερινή χρήση.

2. Ενέσιμη Θεραπεία με Botox

  • Το botox (βουτιλινική τοξίνη τύπου Α) εμποδίζει τα νεύρα που διεγείρουν τους ιδρωτοποιούς αδένες. Τα αποτελέσματα διαρκούν 6-12 μήνες.
  • Εφαρμογές: Μασχάλες, παλάμες, πέλματα.

3. Φάρμακα από το Στόμα

  • Αντιχολινεργικά Φάρμακα – Αναστέλλουν τη δράση της ακετυλοχολίνης, μειώνοντας την παραγωγή ιδρώτα. Προτείνεται για γενικευμένη υπεριδρωσία σε όλο το σώμα.
  • Β-αναστολείς – Μειώνουν την υπεριδρωσία που προκαλείται από άγχος.

4. Ιοντοφόρηση

  • Χρησιμοποιεί νερό και χαμηλής έντασης ηλεκτρικό ρεύμα για τη μείωση της υπεριδρωσίας στα χέρια και τα πόδια.

5. Χειρουργικές Θεραπείες

  • Συμπαθεκτομή – Ελάχιστα επεμβατική διαδικασία που περιλαμβάνει διακοπή των νεύρων που ενεργοποιούν τους ιδρωτοποιούς αδένες.
  • Αφαίρεση Ιδρωτοποιών Αδένων – Χειρουργική αφαίρεση των ιδρωτοποιών αδένων στις μασχάλες.

Νεότερες Θεραπείες και Τεχνολογίες

  • MiraDry – Μόνιμη μείωση της υπεριδρωσίας μέσω μικροκυμάτων, τα οποία καταστρέφουν τους ιδρωτοποιούς αδένες στις μασχάλες.
  • Laser Θεραπείες – Στοχεύουν στη μείωση των ιδρωτοποιών αδένων μέσω θερμότητας, προσφέροντας μακροχρόνια αποτελέσματα.

Υπεριδρωσία και Παιδιά/Έφηβοι

Η υπεριδρωσία εμφανίζεται συχνά στην εφηβεία. Για τις νεαρές ηλικίες, προτιμώνται οι μη επεμβατικές θεραπείες, όπως τοπικά σκευάσματα και ιοντοφόρηση.


Πλεονεκτήματα και Αποτελέσματα Θεραπείας

  • Botox – Dysport: Άμεσα αποτελέσματα σε 3-5 ημέρες, διάρκεια 6-12 μήνες.
  • Ιοντοφόρηση: Απαιτεί πολλαπλές συνεδρίες, αλλά είναι ασφαλής και αποτελεσματική.
  • Τοπικά Σκευάσματα: Άμεσα αποτελέσματα, απαιτείται συνεχής χρήση.
  • MiraDry: Μόνιμα αποτελέσματα σε 1-2 συνεδρίες.

Κόστος Θεραπείας Υπεριδρωσίας

Το κόστος θεραπείας της υπεριδρωσίας εξαρτάται από τη μέθοδο που θα επιλεχθεί. Η ενέσιμη θεραπεία με botox για τις μασχάλες κυμαίνεται από €400 έως €700 ανά συνεδρία, αντίστοιχα κυμαίνεται με την έκταση και των υπολοίπων περιοχών πχ. χέρια, πατούσες, μέτωπο κλπ. και ενώ η ιοντοφόρηση μπορεί να κοστίσει €50 – €150 ανά συνεδρία. Χειρουργικές λύσεις, όπως η συμπαθεκτομή, μπορεί να φτάσουν τα €1500 – €3000. Το κόστος διαφοροποιείται ανάλογα με την περιοχή εφαρμογής και την έκταση της υπεριδρωσίας.


Αντιμετώπιση Υπεριδρωσίας στη Θεσσαλονίκη

Στο ιατρείο μας στη Θεσσαλονίκη, παρέχουμε ολοκληρωμένες λύσεις για την υπεριδρωσία, σε συνεργασία με την ενδοκρινολόγο μας. Η διάγνωση και θεραπεία είναι εξατομικευμένες, ανάλογα με τις ανάγκες κάθε ασθενούς.


Συμπέρασμα

Η υπεριδρωσία μπορεί να επηρεάσει σημαντικά την ποιότητα ζωής, αλλά υπάρχουν πολλές διαθέσιμες θεραπείες που προσφέρουν άμεση ανακούφιση. Από τα τοπικά σκευάσματα έως το botox και τις νεότερες τεχνολογίες όπως το MiraDry, η σωστή διάγνωση και θεραπεία μπορεί να προσφέρει εξαιρετικά αποτελέσματα.