Χειρουργική θεραπεία για τη λεύκη: ποιες επιλογές υπάρχουν
Χειρουργική θεραπεία για τη λεύκη
Η χειρουργική θεραπεία για τη λεύκη είναι μια επιλογή που αξίζει να διερευνήσει ασθενής που πάσχει από σταθερή νόσο εδώ και μήνες.
Σε κάποιες περιπτώσεις οι φαρμακευτικές θεραπείες και η φωτοθεραπεία μπορεί να βοηθήσουν σε μεγάλο βαθμό τους ασθενείς με λεύκη. Όμως σε κάποιες άλλες διαταραχές που χαρακτηρίζονται από μειωμένα ή ανύπαρκτα μελανινοκύτταρα στην επιδερμίδα και στους θύλακες των τριχών (αλβινισμός, στελεχιαία λεύκη, υπομελάχρωση από έγκαυμα…) αυτές οι προσεγγίσεις αποτυγχάνουν.
Επίσης, κάποιες μορφές γενικευμένης λεύκης δεν ανταποκρίνονται στην θεραπεία με υπεριώδες φως, ειδικά όταν αφορούν σε περιοχές όπως τα χέρια, τα δάχτυλα, τα πόδια και τα δάχτυλα των ποδιών (είναι περιοχές με λίγους θύλακες τριχών).
Γι αυτές τις περιοχές χρησιμοποιείται η χειρουργική θεραπεία για τη λεύκη. Πολλές από αυτές χρησιμοποιούνται εδώ και χρόνια στην καθημερινή πράξη.
Η θεραπεία της λεύκης με μεταμόσχευση αυτόλογων μελανινοκυττάρων μπορεί να γίνει σε όλες τις μορφές λεύκης. Οι χειρουργικές θεραπείες είναι ιδανική επιλογή για το εστιακό λευκόδερμα, την εστιακή και τμηματική λεύκη και τη υπομελάγχρωση μετά από έγκαυμα.
Η επιλογή ασθενών με γενικευμένη λεύκη είναι πιο δύσκολη. Οι βλάβες σε αυτούς τους ασθενείς συνήθως εκτείνονται με το χρόνο σε μέγεθος και αριθμό. Αν η πάθηση δεν είναι σταθερή τότε αυτοάνοσοι και άλλοι μηχανισμοί επιδρούν δυσμενώς στην επιβίωση των μελανινοκυττάρων που θα μεταμοσχευθούν.
Οι ασθενείς πρέπει να ενημερωθούν και να έχουν ρεαλιστικές προσδοκίες. 100% κάλυψη των περιοχών δεν είναι δυνατή ακόμα και αν όλα γίνουν σωστά. Μια περιοχή μπορεί να μη καλυφθεί πλήρως, ή μπορεί κάποιες περιοχές να γίνουν ακόμα πιο σκούρες από το φυσιολογικό δέρμα.
Υπάρχουν πολλές τεχνικές που βασίζονται στον εξοπλισμό, διαφορετικούς τρόπους συλλογής των μελανινοκυττάρων, προετοιμασίας της περιοχής δέκτη και σταθεροποίησης του μοσχέυματος.
Κάποιες τεχνικές εξαρτώνται από τη θέση.
Χειρουργική θεραπεία για τη λεύκη: Προϋποθέσεις
Η λεύκη πρέπει να είναι σταθερή, οι περιοχές να μη μεγαλώνουν, να μην έχει εμφανιστεί φαινόμενο Köbner για μήνες. Δεν υπάρχει συμφωνία ως προς τη την χρονική περίοδο την οποία χρειαζόμαστε για να ορίσουμε την πάθηση ως σταθερή.
Δεν υπάρχει αξιόπιστο τεστ για να προβλέψουμε την σταθερότητα της πάθησης, την μελλοντική της εξέλιξη και το αποτέλεσμα της μεταμοσχεύσεις σε ασθενείς με γενικευμένη λευκή.
Παλαιότερα χρησιμοποιούνταν μικρά μοσχεύματα των οποίων η εξέλιξη παρακολουθούνταν πριν από μία εκτεταμένη μεταμόσχευση δέρματος. Όμως η λευκή μπορεί να είναι ενεργή σε μια περιοχή και σε μια άλλη όχι.
Το αποτέλεσμα μπορεί να είναι επιτυχημένο σε μία περιοχή και αποτυχημένο σε μία άλλη περιοχή στον ίδιο ασθενή. Η ασθένεια μπορεί να είναι ανενεργή και μετά από αρκετό χρονικό διάστημα να ενεργοποιηθεί ακολουθώντας κύκλους των οποίων τη διάρκεια δεν μπορούμε να προβλέψουμε.
Γι’ αυτό είναι δύσκολο να προβλέψουμε το αποτέλεσμα μιας επέμβασης από ένα μικρό μόνο μόσχευμα. Μέχρι να αναπτυχθεί κάποιο ακριβές τεστ που θα ελέγχει συγκεκριμένους παράγοντες ενεργότητας της πάθησης, ο μόνος τρόπος να ελέγξουμε το αποτέλεσμα είναι το ακριβές ιστορικό.
Οι ασθένειες δεν πρέπει να πιστεύουν ότι η επέμβαση θα εξαλείψει το πρόβλημα πλήρως, ότι μπορεί να σταματήσει την εξέλιξη της πάθησης, ή ότι μπορεί να θεραπεύσει τους υποκείμενους παράγοντες.
Χειρουργική θεραπεία για τη λεύκη: Ποιες είναι οι επιλογές
Χωρίζονται σε τεχνικές στις οποίες χρησιμοποιείται το δέρμα που λάβαμε όπως είναι και σε τεχνικές στις οποίες το δέρμα που λαμβάνουμε υπόκεινται επεξεργασία. Παρακάτω παραθέτουμε τις πιο συχνά χρησιμοποιούμενες διαδικασίες.
Χειρουργικές θεραπείες για τη λεύκη: Μέθοδοι που χρησιμοποιούν το δέρμα χωρίς κατεργασία
Χειρουργική θεραπεία για τη λεύκη: Φυσαλίδες αναρρόφησης
Με τη βοήθεια ειδικού μηχανήματος προκαλούμε τη δημιουργία φυσαλίδων γεμάτες υγρό.
Χειρουργική θεραπεία για τη λεύκη: Λεπτά μοσχεύματα
Χρησιμοποιούμε ειδικό μαχαίρι ή δερμοτόμο για να πάρουμε το μόσχευμα το οποίο τοποθετείται στην πάσχουσα περιοχή. Αν το μόσχευμα είναι πολύ παχύ έχουμε ανομοιόμορφο αποτέλεσμα τόσο σε υφή όσο και σε χρώμα. Το αν θα δημιουργηθεί ουλή εξαρτάται από τον χειρουργό. Είναι μια εύκολη και σχετικά οικονομική μέθοδος
Χειρουργική θεραπεία για τη λεύκη: Μικρά μοσχεύματα
Λαμβάνονται μικρά μοσχεύματα με τη βοήθεια punch βιοψίας 2 mm ή ακόμη μικρότερα. Δημιουργούμε τρύπες στην υπό θεραπεία περιοχή και φυτεύουμε τα μοσχεύματα. Μικρό μέγεθος μοσχευμάτων έχει συνήθως καλύτερο αισθητικό αποτέλεσμα απαιτούνται όμως περισσότερα. Είναι μια εύκολη και οικονομική μέθοδος.
Χειρουργική θεραπεία για τη λεύκη: Πολύ λεπτό μόσχευμα
Με τη βοήθεια ηλεκτρικού δερμοτόμου λαμβάνονται πολύ λεπτά μοσχεύματα. Έχει το πλεονέκτημα ότι το βάθος του μοσχεύματος είναι σταθερό. Το αν θα δημιουργηθεί ουλή εξαρτάται από τον χειρουργό. Είναι μια μέτρια– προχωρημένη μέθοδος.
Χειρουργικές θεραπείες για τη λεύκη: Μέθοδοι κατά τις οποίες το δέρμα επεξεργάζεται
Χειρουργική θεραπεία για τη λεύκη: Καλλιέργεια κυττάρων επιθηλίου που περιέχουν μελανινοκύτταρα (Μεταμόσχευση μελανινοκυττάρων)
Είναι μια προχωρημένη μέθοδος και απαιτεί εξειδικευμένη εκπαίδευση και εξοπλισμό.
Χειρουργική θεραπεία για τη λεύκη: Εναιώρημα καλλιεργημένων μελανινοκυττάρων (Μεταμόσχευση εναιωρήματος μελανινοκυττάρων)
Χρησιμοποιούνται κύτταρα που έχουν ληφθεί από βιοψία. Πλεονέκτημα είναι ότι λαμβάνονται πολλά κύτταρα από ένα μικρό μόνο σημείο.
Μπορεί να αντιμετωπιστεί μια μεγάλη έκταση λαμβάνοντας ένα μικρό μόνο κομμάτι δέρματος. Είναι εξειδικευμένη μέθοδος και απαιτεί έμπειρο προσωπικό.
Χειρουργική θεραπεία για τη λεύκη: Εναιώρημα βασικών κυττάρων
Χρησιμοποιούνται κύτταρα μελανίνης και κερατινοκύτταρα από βιοψία. Μοιάζει με τις προηγούμενες μεθόδους. Αντί όμως να καλλιεργήσουμε το υλικό το χρησιμοποιούμε απευθείας ως μόσχευμα. Είναι μια προχωρημένη μέθοδος που μπορεί όμως να γίνει και σε μικρότερα κέντρα.
Χειρουργική θεραπεία για τη λεύκη: Μελανινοκύτταρα και κερατινοκύτταρα που καλλιεργούνται και τοποθετούνται σε μεμβράνη
Είναι μια παραλλαγή των παραπάνω μεθόδων σε μια προσπάθεια ώστε να γίνει η τεχνική πιο σταθερή. Γίνεται σε εξειδικευμένο εργαστήριο. Είναι μια πολύ εξειδικευμένη μέθοδος και απαιτούνται βιομηχανικές εγκαταστάσεις.
Μέθοδοι προετοιμασίας της περιοχής που θα λάβει το μόσχευμα
- Φυσαλίδες που δημιουργούνται με αναρρόφηση, ή τριβή
- Θέρμανση
- Φυσαλίδες που δημιουργούνται με χημικά
- Φυσαλίδες που δημιουργούνται με PUVA
- Φυσαλίδες που δημιουργούνται με υγρό άζωτο
- Υπέρηχος
- δερμοτομος
- fliptop
- Λέιζερ
- Dermabration
Τι πρέπει να κάνει ο ασθενής μετά τη θεραπεία;
Οι περιοχές που θεραπεύτηκαν πρέπει να παραμείνουν ακίνητες για τέσσερις περίπου ώρες αν είναι δυνατόν ακόμη και περισσότερο. Οι πρώτες 48 ώρες είναι οι σημαντικότερες για το αποτέλεσμα και κατά τις ώρες αυτές πρέπει να αποφύγει κάθε φυσική δραστηριότητα και να αποφεύγονται στενά ρούχα για περίπου δύο εβδομάδες.
Ο επίδεσμος αφαιρείται μετά από οκτώ μέχρι εννιά ημέρες.
Επανέλεγχος
Περίπου πέντε με οχτώ μήνες μετά τη μεταμόσχευση συστήνεται έλεγχος.
Τις πρώτες εβδομάδες μετά τη μεταμόσχευση η περιοχή είναι κόκκινη. Τον πρώτο χρόνο μετά την επέμβαση μπορεί να εμφανιστεί υπέρ- ή υπομελαγχρωση. Το χρώμα όμως του δέρματος μετά από ένα περίπου χρόνο γίνεται παρόμοιο με αυτό της γύρω περιοχής.
Σπάνια επιμένει μία λευκή περιοχή ενός με δύο περίπου χιλιοστών γύρω από την περιοχή της μεταμόσχευσης. Αυτό παρατηρείται συνήθως σε ασθενείς με γενικευμένη λευκή. Η άλως αυτή υποχωρεί συνήθως μετά από την έκθεση στον ήλιο.
Το αποτέλεσμα μπορεί να εμφανιστεί σχετικά νωρίς αλλά το τελικό αποτέλεσμα αξιολογείται περίπου ενάμιση χρόνο μετά την επέμβαση.
Συμπέρασμα
- Για να αντιμετωπιστεί η μέτρια απόδοση μερικών ασθενών στη φαρμακευτική θεραπεία ή στη φωτοθεραπεία γίνεται ένα πλήθος επεμβάσεων.
- Στην τμηματική λευκή συχνά η μεταμόσχευση είναι η μόνη αποδοτική μέθοδος θεραπείας.
- Η πάθηση πρέπει να είναι σταθερή.
- Η χειρουργική μέθοδος είναι η πιο γρήγορη μέθοδος αποκατάστασης του χρώματος μιας προβληματικής περιοχής.
- Οι τεχνικές χωρίζονται σε αυτές με καλλιέργεια και χωρίς καλλιέργεια.
- Ο ασθενής πρέπει να καταλάβει ότι επέμβαση δεν αντιμετωπίζει την αιτία της πάθησης.
- Τα ποσοστά επιτυχίας κυμαίνονται από 60% μέχρι και 90%.
- Μια επιτυχημένη επέμβαση μπορεί να αλλάξει τη ζωή του ασθενή και της οικογένειας του.
