menu trigger  menu trigger
+30 2310 283090contact@endoderma.grΤσιμισκή 61Θεσσαλονίκη

Άρθρα / Νέα

1-1-1200x801.jpg
Ευαγγελία Γιαζιτζόγλου
Θυρεοειδής

Πώς επηρεάζει ο καφές τον θυρεοειδή;

Ο καφές είναι ένα από τα πιο δημοφιλή ροφήματα παγκοσμίως, αλλά για όσους πάσχουν από δυσλειτουργίες στον θυρεοειδή αδένα όπως ο υπερθυρεοειδισμός ή ο υποθυρεοειδισμός, η κατανάλωσή του μπορεί να έχει σημαντικές επιπτώσεις.
Πολλοί δεν γνωρίζουν ότι η καφεΐνη μπορεί να επηρεάσει την απορρόφηση της θυροξίνης, μιας κοινής θεραπείας για τον υποθυρεοειδισμό, και να επιδεινώσει τα συμπτώματα του υπερθυρεοειδισμού. Ας δούμε λοιπόν τι πρέπει να γνωρίζετε για την κατανάλωση καφέ και τη λειτουργία του θυρεοειδούς.

Καφές και απορρόφηση θυροξίνης (Τ4): Γιατί είναι σημαντική η απόσταση;

Τι είναι η λεβοθυροξίνη;

Η θυροξίνη (T4) είναι η βασική ορμόνη που χορηγείται σε άτομα με υποθυρεοειδισμό για την αντικατάσταση της έλλειψης φυσικής ορμόνης.
Ωστόσο, για να είναι αποτελεσματική, πρέπει να απορροφηθεί σωστά από το σώμα. Εδώ ακριβώς έρχεται ο ρόλος του καφέ.

Πώς επηρεάζει ο καφές την απορρόφηση;

Μελέτες έχουν δείξει ότι η καφεΐνη μειώνει την απορρόφηση της λεβοθυροξίνης στο έντερο. Αυτό συμβαίνει επειδή η καφεΐνη αυξάνει την κινητικότητα του εντέρου, με αποτέλεσμα να μειώνεται ο χρόνος που η θυροξίνη παραμένει στο πεπτικό σύστημα και συνεπώς η δυνατότητα απορρόφησής της.

Πόση απόσταση χρειάζεται ανάμεσα στο χάπι του θυρεοειδούς και στον καφέ;

Για να εξασφαλίσετε τη μέγιστη απορρόφηση της θυροξίνης:

  • Πάρτε το χάπι του θυρεοειδούς με άδειο στομάχι.
  • Περιμένετε τουλάχιστον 30-60 λεπτά πριν πιείτε καφέ ή άλλα ροφήματα που περιέχουν καφεΐνη.
  • Εάν είναι εφικτό, περιμένετε έως και 2 ώρες για βέλτιστη απορρόφηση.

Τι συμβαίνει αν δεν τηρηθεί η απόσταση;

Αν δεν τηρηθεί η σωστή απόσταση, μπορεί να παρατηρηθεί:

  • Ανεπαρκής απορρόφηση της θυροξίνης, οδηγώντας σε συμπτώματα υποθυρεοειδισμού όπως κόπωση, αύξηση βάρους και κατάθλιψη.
  • Αναγκαιότητα αύξησης της δόσης, κάτι που μπορεί να οδηγήσει σε υπερδοσολογία και εμφάνιση συμπτωμάτων υπερθυρεοειδισμού.

Καφές και υπερθυρεοειδισμός:
Μία επικίνδυνη συνδυαστική επίδραση

Ο υπερθυρεοειδισμός χαρακτηρίζεται από υπερβολική παραγωγή θυρεοειδικών ορμονών, γεγονός που προκαλεί:

  • Ταχυκαρδία
  • Άγχος και ανησυχία
  • Αυξημένη εφίδρωση
  • Απώλεια βάρους

Πώς επηρεάζει ο καφές;

Ο καφές, λόγω της υψηλής περιεκτικότητάς του σε καφεΐνη, μπορεί να επιδεινώσει τα συμπτώματα του υπερθυρεοειδισμού. Ειδικότερα:

  • Η καφεΐνη ενισχύει την ταχυκαρδία και το άγχος.
  • Αυξάνει την αρτηριακή πίεση, επιδεινώνοντας τις κρίσεις άγχους.
  • Επιδρά στην αυξημένη εφίδρωση και τη νευρικότητα.

Συστάσεις:

  • Περιορίστε την κατανάλωση καφέ αν πάσχετε από υπερθυρεοειδισμό.
  • Προτιμήστε ροφήματα χωρίς καφεΐνη, όπως τσάι από βότανα ή νερό με λεμόνι.
  • Ενημερώστε τον ενδοκρινολόγο σας για τις συνήθειες κατανάλωσης καφέ για εξατομικευμένες οδηγίες.

Καφές και υποθυρεοειδισμός: Τι πρέπει να προσέξετε

Ο υποθυρεοειδισμός συνδέεται με συμπτώματα όπως:

  • Κόπωση και ατονία
  • Αύξηση βάρους
  • Κατάθλιψη και ευερεθιστότητα

Πώς μπορεί να βοηθήσει ή να βλάψει ο καφές;

Ο καφές μπορεί να παρέχει προσωρινή ενεργειακή ώθηση λόγω της καφεΐνης, αλλά δεν αντιμετωπίζει την υποκείμενη αιτία της κόπωσης. Αντίθετα:

  • Μπορεί να καλύψει τα συμπτώματα, οδηγώντας σε καθυστέρηση της θεραπείας.
  • Η υπερβολική κατανάλωση μπορεί να επιδεινώσει την κατάθλιψη και το άγχος.
  • Επηρεάζει την απορρόφηση της θυροξίνης, όπως αναφέρθηκε προηγουμένως.

Συστάσεις:

  • Καταναλώστε καφέ με μέτρο και πάντα με απόσταση από τη λήψη θυροξίνης.
  • Προτιμήστε καφέ χαμηλής περιεκτικότητας σε καφεΐνη ή εναλλακτικά ροφήματα.
  • Ενημερώστε τον ενδοκρινολόγο σας για τα συμπτώματα κόπωσης και αναζητήστε προσαρμογές στη δόση της θυροξίνης.

Συμπεράσματα: Πότε να επισκεφτείτε τον ενδοκρινολόγο

Η κατανάλωση καφέ μπορεί να επηρεάσει σημαντικά τη λειτουργία του θυρεοειδούς, ειδικά αν λαμβάνετε θεραπεία με θυροξίνη ή πάσχετε από υπερθυρεοειδισμό. Εάν παρατηρήσετε:

  • Επιδείνωση των συμπτωμάτων παρά τη θεραπεία
  • Αλλαγές στην ενεργειακή στάθμη ή την ψυχική διάθεση
  • Ανεξήγητες αλλαγές στο βάρος

Κλείστε ένα ραντεβού με τον ενδοκρινολόγο σας. Η σωστή διαχείριση του θυρεοειδούς απαιτεί εξατομικευμένες συστάσεις και παρακολούθηση των διατροφικών συνηθειών, όπως η κατανάλωση καφέ.

Συχνές Ερωτήσεις (FAQ):

  1. Πόση ώρα μετά το χάπι του θυρεοειδούς μπορώ να πιω καφέ;

    • Συνιστάται να περιμένετε τουλάχιστον 30-60 λεπτά για καλύτερη απορρόφηση.

  2. Ο καφές επηρεάζει τη δοσολογία της θυροξίνης;

    • Ναι, μπορεί να χρειαστεί αύξηση της δόσης εάν δεν τηρηθεί η σωστή απόσταση.

  3. Επιτρέπεται ο καφές σε υπερθυρεοειδισμό;

    • Καλό είναι να περιοριστεί λόγω της επιδείνωσης των συμπτωμάτων.

Συμπερασματικά, η κατανάλωση καφέ και καφεΐνης μπορεί να επηρεάσει σημαντικά τη λειτουργία του θυρεοειδούς και την αποτελεσματικότητα της φαρμακευτικής αγωγής. Για τα άτομα με υποθυρεοειδισμό, είναι κρίσιμο να λαμβάνουν τη λεβοθυροξίνη σωστά και να αποφεύγουν την κατανάλωση καφέ κοντά στη λήψη του φαρμάκου. Από την άλλη πλευρά, τα άτομα με υπερθυρεοειδισμό πρέπει να προσέχουν την κατανάλωση καφεΐνης για να αποφύγουν την επιδείνωση των συμπτωμάτων τους.

Αν αντιμετωπίζετε προβλήματα με τον θυρεοειδή ή αν έχετε απορίες σχετικά με την κατανάλωση καφέ, επικοινωνήστε με έναν εξειδικευμένο ενδοκρινολόγο για εξατομικευμένες συμβουλές. Η σωστή διαχείριση της κατανάλωσης καφέ μπορεί να συμβάλει στη βελτίωση της ποιότητας ζωής σας και στην καλύτερη ρύθμιση των θυρεοειδικών ορμονών.

Ακολουθούν σύνδεσμοι από αξιόπιστες ξένες πηγές για τη σχέση μεταξύ καφεΐνης, καφέ και λειτουργίας του θυρεοειδούς:

  1. Healthline – Can Coffee Affect Your Thyroid Medication?
  2. Verywell Health – Foods to Avoid When Taking Thyroid Medication
  3. Endocrine Web – Thyroid Hormone Treatment and Your Diet
  4. American Thyroid Association – Dietary Supplements and Thyroid Health
  5. PubMed – Effect of Coffee on the Absorption of Thyroid Hormone

CONTINUE READING
1-1200x800.jpg
Ευαγγελία Γιαζιτζόγλου
ΔιατροφήΜεταβολισμός

Mounjaro και διατροφή: Πλήρης οδηγός για αποτελεσματική απώλεια βάρους

Το Mounjaro (τιρζεπατίδη) είναι ένα νέο και ισχυρό φάρμακο για τη διαχείριση του σακχαρώδους διαβήτη τύπου 2, το οποίο έχει αποδειχθεί εξαιρετικά αποτελεσματικό στην απώλεια βάρους.
Για να έχετε τα βέλτιστα αποτελέσματα με το Mounjaro, είναι σημαντικό να συνδυάσετε τη θεραπεία με τη σωστή διατροφή και υγιεινό τρόπο ζωής.

Αυτό το άρθρο θα σας καθοδηγήσει σε όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε για τη διατροφή κατά τη λήψη του Mounjaro, τη σημασία της μείωσης της κατανάλωσης υδατανθράκων, τη σχέση με το αλκοόλ, καθώς και το αν βοηθά η διαλειμματική νηστεία.
Επίσης, θα εξηγήσουμε πώς το φάρμακο δρα σε περιπτώσεις αντίστασης στην ινσουλίνη, τη σημασία της αξιολόγησης του κοιλιακού/ σπλαγχνικού λίπους και πώς όλα αυτά μπορούν να συμβάλουν στην απώλεια βάρους και στη βελτίωση της υγείας σας.

Τι είναι το Mounjaro και πώς λειτουργεί;

Το Mounjaro είναι ένα ενέσιμο φάρμακο που χορηγείται μία φορά την εβδομάδα και ανήκει στην κατηγορία των αγωνιστών GLP-1 και GIP.
Αυτό σημαίνει ότι δρα με δύο τρόπους:

  • Μείωση της όρεξης και αύξηση του αισθήματος κορεσμού, βοηθώντας στην κατανάλωση λιγότερων θερμίδων.
  • Βελτίωση της ευαισθησίας στην ινσουλίνη, γεγονός που οδηγεί σε καλύτερο γλυκαιμικό έλεγχο και απώλεια βάρους.

Σύμφωνα με μελέτες, το Mounjaro μπορεί να οδηγήσει σε απώλεια βάρους έως και 26% του σωματικού βάρους μετά από 72 εβδομάδες χρήσης (πηγή).
Μπορείτε να διαβάστε περισσότερα σε σχετικό μας άρθρο εδώ.

Διατροφή και Mounjaro

Η διατροφή παίζει καθοριστικό ρόλο στην αποτελεσματικότητα του Mounjaro. Η σωστή επιλογή τροφών όχι μόνο ενισχύει τη δράση του φαρμάκου, αλλά και συμβάλλει στη γενική βελτίωση της υγείας και στη σταθεροποίηση των επιπέδων σακχάρου στο αίμα. Για βέλτιστα αποτελέσματα, συνιστάται η παρακάτω διατροφή:

1. Μείωση της κατανάλωσης υδατανθράκων:
Κλειδί για τον έλεγχο του σακχάρου και την απώλεια βάρους

Η μείωση των υδατανθράκων είναι ιδιαίτερα σημαντική κατά τη λήψη του Mounjaro, καθώς συμβάλλει στη σταθεροποίηση των επιπέδων γλυκόζης και ενισχύει την ευαισθησία στην ινσουλίνη.

  • Επιλέξτε σύνθετους υδατάνθρακες από ολικής άλεσης δημητριακά, όπως:

    • Βρώμη: Πλούσια σε φυτικές ίνες που βοηθούν στην αργή απελευθέρωση της γλυκόζης.
    • Καστανό ρύζι και κινόα: Παρέχουν ενέργεια μακράς διάρκειας χωρίς απότομες αυξήσεις στο σάκχαρο.
    • Γλυκοπατάτες: Χαμηλός γλυκαιμικός δείκτης και πλούσιες σε βιταμίνη Α.

  • Αποφύγετε τους επεξεργασμένους υδατάνθρακες, όπως:

    • Λευκό ψωμί και ζυμαρικά: Προκαλούν απότομες αυξήσεις στα επίπεδα σακχάρου.
    • Γλυκά και ζαχαρούχα ποτά: Αυξάνουν γρήγορα τη γλυκόζη στο αίμα και αυξάνουν την αποθήκευση λίπους.

  • Στόχος είναι οι υδατάνθρακες να αποτελούν περίπου 20-30% της ημερήσιας πρόσληψης θερμίδων. Για παράδειγμα, σε μια δίαιτα 1500 θερμίδων, αυτό αντιστοιχεί σε περίπου 75-100 γραμμάρια υδατανθράκων ημερησίως.

  • Συμβουλή: Κατανείμετε τους υδατάνθρακες ομοιόμορφα κατά τη διάρκεια της ημέρας για να αποφύγετε τις απότομες αυξήσεις του σακχάρου στο αίμα. Συνδυάστε τους με πρωτεΐνες και υγιεινά λίπη για καλύτερο κορεσμό.


2. Αύξηση της κατανάλωσης πρωτεϊνών: Υποστήριξη μυϊκής Μάζας και αίσθημα κορεσμού

Η πρωτεΐνη παίζει σημαντικό ρόλο στη διατήρηση της μυϊκής μάζας και στην αύξηση του αισθήματος κορεσμού, κάτι που βοηθά στην κατανάλωση λιγότερων θερμίδων.

  • Προτιμήστε άπαχες πρωτεΐνες, όπως:

    • Κοτόπουλο και γαλοπούλα: Χαμηλά σε λιπαρά και πλούσια σε απαραίτητα αμινοξέα.
    • Ψάρια: Ιδιαίτερα λιπαρά ψάρια όπως ο σολομός, που είναι πλούσια σε ωμέγα-3 λιπαρά οξέα.
    • Αυγά: Υψηλής βιολογικής αξίας πρωτεΐνη και εξαιρετική πηγή βιταμίνης Β12.
    • Όσπρια: Φακές, φασόλια και ρεβίθια προσφέρουν πρωτεΐνη φυτικής προέλευσης και φυτικές ίνες.

  • Καταναλώστε 1.2 – 1.5 γραμμάρια πρωτεΐνης ανά κιλό σωματικού βάρους ημερησίως. Για παράδειγμα, ένα άτομο 70 κιλών θα χρειαστεί περίπου 85-105 γραμμάρια πρωτεΐνης ημερησίως.

  • Συμβουλή: Καταναλώστε πρωτεΐνη σε κάθε γεύμα για να διατηρήσετε το αίσθημα κορεσμού και να μειώσετε τις λιγούρες για γλυκά ή επεξεργασμένους υδατάνθρακες.

3. Υγιεινά Λιπαρά:
Απαραίτητα για την καρδιαγγειακή υγεία και τον έλεγχο της όρεξης

Τα υγιεινά λίπη δεν πρέπει να αποφεύγονται, καθώς παρέχουν απαραίτητα λιπαρά οξέα και βοηθούν στην καλύτερη απορρόφηση των λιποδιαλυτών βιταμινών (A, D, E, K).

  • Προσθέστε υγιεινά λίπη από πηγές όπως:

    • Ελαιόλαδο: Πλούσιο σε μονοακόρεστα λιπαρά που προστατεύουν την καρδιά.
    • Αβοκάντο: Περιέχει φυτικές ίνες και υγιή λίπη που βοηθούν στον κορεσμό.
    • Ξηροί καρποί και σπόροι: Πλούσιοι σε ωμέγα-3 λιπαρά οξέα και φυτικές ίνες.
    • Λιπαρά ψάρια: Όπως ο σολομός και το σκουμπρί, που υποστηρίζουν την καρδιαγγειακή υγεία.

  • Περιορίστε την κατανάλωση κορεσμένων και τρανς λιπαρών που βρίσκονται σε επεξεργασμένα τρόφιμα, τηγανητά και ζωικά προϊόντα με υψηλή περιεκτικότητα σε λίπος.

  • Συμβουλή: Χρησιμοποιήστε το ελαιόλαδο ως βασικό λίπος στο μαγείρεμα και προτιμήστε τους ξηρούς καρπούς ως σνακ για ενέργεια και κορεσμό.

4. Επαρκής Ενυδάτωση: Υποστήριξη του μεταβολισμού και αποφυγή υπερφαγίας

Η ενυδάτωση είναι ζωτικής σημασίας για την υποστήριξη του μεταβολισμού, την πέψη των τροφών και την αποφυγή της κατακράτησης υγρών.

  • Καταναλώστε 6 έως 8 ποτήρια νερό ημερησίως για:

    • Αποτοξίνωση και καλύτερη λειτουργία των νεφρών.
    • Μείωση της αίσθησης της πείνας, καθώς συχνά η δίψα παρερμηνεύεται ως πείνα.

  • Αποφύγετε την κατανάλωση υγρών κατά τη διάρκεια των γευμάτων:

    • Η κατανάλωση υγρών με το φαγητό μπορεί να προκαλέσει δυσπεψία και φούσκωμα.
    • Περιμένετε περίπου 30 λεπτά πριν και μετά το γεύμα για καλύτερη πέψη.

  • Συμβουλή: Προσθέστε φέτες λεμονιού ή αγγουριού στο νερό για γεύση και επιπλέον αντιοξειδωτικά.

Mounjaro και κατανάλωση αλκοόλ

Η κατανάλωση αλκοόλ κατά τη λήψη του Mounjaro δεν απαγορεύεται, αλλά πρέπει να γίνεται με μέτρο.
Το αλκοόλ:

  • Μπορεί να επηρεάσει τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα, αυξάνοντας τον κίνδυνο υπογλυκαιμίας ή υπεργλυκαιμίας.
  • Αυξάνει τον κίνδυνο παρενεργειών, όπως η ναυτία.
  • Συνιστάται η περιορισμένη κατανάλωση και η αποφυγή του σε περιπτώσεις όπου μπορεί να επηρεάσει την αποτελεσματικότητα της θεραπείας.

Διαλειμματική Νηστεία και Mounjaro

Η διαλειμματική νηστεία έχει αποδειχθεί ότι:

  • Βελτιώνει τους καρδιομεταβολικούς δείκτες.
  • Προάγει την απώλεια βάρους.
  • Ωστόσο, δεν υπάρχουν επαρκή στοιχεία για την αποτελεσματικότητά της σε συνδυασμό με το Mounjaro.

Συνιστάται να συμβουλευτείτε τον ενδοκρινολόγο σας πριν ξεκινήσετε τη διαλειμματική νηστεία για να διασφαλίσετε την καταλληλότητά της.

Αντίσταση στην ινσουλίνη και αξιολόγηση κοιλιακού/ σπλαγχνικού Λίπους

Τι είναι η Αντίσταση στην ινσουλίνη;

  • Πρόκειται για μια κατάσταση όπου τα κύτταρα δεν ανταποκρίνονται αποτελεσματικά στην ινσουλίνη, οδηγώντας σε αυξημένα επίπεδα γλυκόζης.
  • Το Mounjaro βελτιώνει την ευαισθησία στην ινσουλίνη, προωθώντας την απώλεια βάρους.

Πώς αξιολογείται;

  • Η καμπύλη ινσουλίνης μετρά τα επίπεδα γλυκόζης και ινσουλίνης μετά από πρόσληψη γλυκόζης.
  • Αυτή η δοκιμασία βοηθά στην ανίχνευση της αντίστασης στην ινσουλίνη και στην προσαρμογή της θεραπείας.

Σημασία της αξιολόγησης του κοιλιακού / σπλαγχνικού λίπους

  • Το κοιλιακό/ σπαλγχνικό λίπος συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο για καρδιαγγειακά νοσήματα και μεταβολικές διαταραχές.
  • Στο ιατρείο μας στη Θεσσαλονίκη, πραγματοποιούμε αξιολόγηση του κοιλιακού/ σπλαγχνικού λίπους και προσαρμόζουμε τη θεραπεία για καλύτερα αποτελέσματα.Περισσότερα για τις ορμόνες που μπορεί να παίζουν ρόλο στον μεταβολισμό και μπορούν να ελεγχθούν στο ιατρείο μας μπορείτε να διαβάστε εδώ.

Γιατί να επιλέξετε το ιατρείο μας στη Θεσσαλονίκη;

  • Εξατομικευμένη προσέγγιση και προσαρμοσμένες θεραπείες, που ταιριάζουν στις ανάγκες σας.
  • Εξειδίκευση στην ενδοκρινολογία με πολυετή εμπειρία και άριστη κατάρτιση / εξειδικευμένες γνώσεις (MSc) στον σακχαρώδη διαβήτη
  • Συνεχής υποστήριξη καθ’ όλη τη διάρκεια της θεραπείας σας, ώστε να επιτύχετε τους στόχους σας με ασφάλεια και αποτελεσματικότητα.

Εάν επιθυμείτε να ξεκινήσετε το ταξίδι σας προς την απώλεια βάρους και την καλύτερη υγεία,
επικοινωνήστε μαζί μας σήμερα για να προγραμματίσετε μία συνεδρία!

CONTINUE READING
10-low-cholesterol-diet-recipes-scaled-1.jpg
Ευαγγελία Γιαζιτζόγλου
Γενικά ενδοκρινολογίαςΔιατροφή

Υψηλή χοληστερίνη και διατροφή: έξυπνα tips για να τη μειώσετε

Η υψηλή χοληστερίνη αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους παράγοντες κινδύνου για καρδιαγγειακά νοσήματα, επηρεάζοντας εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως. Η σωστή διατροφή, η συστηματική άσκηση και η αποφυγή επιβλαβών συνηθειών όπως το κάπνισμα μπορούν να συμβάλλουν στη μείωση της “κακής” χοληστερόλης (LDL), στην αύξηση της “καλής” χοληστερόλης (HDL), στη βελτίωση των επιπέδων των τριγλυκεριδίων και στη μείωση του αθηρωματικού δείκτη.

Στο παρόν άρθρο, θα αναλύσουμε πώς μπορείτε να βελτιώσετε το λιπιδαιμικό σας προφίλ μέσω της διατροφής και της άσκησης, με ιδιαίτερη έμφαση στην αξία των ω-3 λιπαρών οξέων, καθώς και τη σημασία της διακοπής του καπνίσματος.

Τι είναι η χοληστερόλη και πώς επηρεάζει την υγεία μας

Η χοληστερόλη είναι μια λιποπρωτεΐνη που βρίσκεται φυσιολογικά στο σώμα μας. Αποτελεί ζωτικό δομικό συστατικό των κυτταρικών μεμβρανών και συμβάλλει στη σύνθεση σημαντικών ορμονών. Παράγεται κυρίως στο ήπαρ, αλλά ένα μέρος της λαμβάνεται και μέσω της διατροφής.

  • LDL (Low-Density Lipoprotein): Συχνά αποκαλείται “κακή” χοληστερόλη, καθώς μπορεί να εναποτεθεί στα τοιχώματα των αρτηριών, συμβάλλοντας στο σχηματισμό αθηρωματικών πλακών.
  • HDL (High-Density Lipoprotein): Γνωστή ως “καλή” χοληστερόλη, γιατί μεταφέρει τη χοληστερόλη από τα αγγεία πίσω στο ήπαρ, προστατεύοντας έτσι από την αθηρωμάτωση.
  • Τριγλυκερίδια: Λιπίδια που προέρχονται από τις θερμίδες που δεν χρησιμοποιούνται άμεσα από το σώμα. Υψηλές τιμές συνδέονται με αυξημένο καρδιαγγειακό κίνδυνο.

Ο αθηρωματικός δείκτης συνήθως υπολογίζεται ως ο λόγος συνολικής χοληστερόλης προς HDL ή ως ο λόγος LDL προς HDL. Όσο μικρότερος είναι ο δείκτης, τόσο μικρότερη η πιθανότητα εμφάνισης αθηροσκλήρωσης.

Πώς ανεβαίνει η HDL και μειώνονται τα τριγλυκερίδια με ω-3 λιπαρά οξέα

Τα ω-3 λιπαρά οξέα είναι απαραίτητα λιπαρά που το σώμα μας δεν μπορεί να συνθέσει επαρκώς, οπότε χρειάζεται να λαμβάνονται μέσω της τροφής ή συμπληρωμάτων. Υπάρχουν τρεις κύριοι τύποι ω-3:

  1. ALA (Alpha-linolenic acid): Συναντάται κυρίως σε φυτικά έλαια, λιναρόσπορο, καρύδια.
  2. EPA (Eicosapentaenoic acid): Βρίσκεται κυρίως σε λιπαρά ψάρια (π.χ. σολομός, σαρδέλες, σκουμπρί).
  3. DHA (Docosahexaenoic acid): Επίσης σε λιπαρά ψάρια και φύκια.

Οφέλη ω-3 λιπαρών οξέων στην υγεία της καρδιάς:

Βασικές κατευθύνσεις διατροφής για τη μείωση της υψηλής χοληστερόλης

Η μείωση της LDL και των τριγλυκεριδίων, όπως και η αύξηση της HDL, συνδέονται άμεσα με τις διατροφικές επιλογές. Ακολουθούν βασικές οδηγίες:

  1. Προτίμηση σε καλά λιπαρά:
    • Χρησιμοποιήστε έξτρα παρθένο ελαιόλαδο αντί για βούτυρο ή μαργαρίνες με κορεσμένα λιπαρά.
    • Εντάξτε στη διατροφή σας λιπαρά ψάρια 2-3 φορές την εβδομάδα (π.χ. σολομός, σαρδέλα, σκουμπρί).
    • Προσθέστε ξηρούς καρπούς (αμύγδαλα, καρύδια) και σπόρους (λιναρόσπορο, chia) που περιέχουν ω-3 (ALA).
  2. Μείωση κορεσμένων και τρανς λιπαρών:
    • Περιορίστε την κατανάλωση κόκκινου κρέατος, ιδιαίτερα των πιο λιπαρών κομματιών.
    • Αποφύγετε τροφές με τρανς λιπαρά, όπως επεξεργασμένα σνακ, μπισκότα, γλυκά αρτοποιίας.
  3. Αύξηση φυτικών ινών:
    • Καταναλώστε λαχανικά, φρούτα, όσπρια και δημητριακά ολικής άλεσης.
    • Οι φυτικές ίνες συμβάλλουν στη δέσμευση της χοληστερόλης στο έντερο, βοηθώντας στην αποβολή της από τον οργανισμό.
  4. Ενίσχυση της πρόσληψης πρωτεϊνών φυτικής προέλευσης:
    • Προτιμήστε όσπρια (φακές, φασόλια, ρεβίθια) και πρωτεϊνικές πηγές όπως το τόφου ή το τέμπε.
    • Αυτές οι τροφές είναι χαμηλές σε κορεσμένα λιπαρά και βοηθούν στον κορεσμό.
  5. Αποφυγή απλών σακχάρων και υψηλά επεξεργασμένων υδατανθράκων:
    • Τροφές όπως γλυκά, αναψυκτικά, αρτοσκευάσματα με λευκό αλεύρι αυξάνουν τα τριγλυκερίδια και επηρεάζουν δυσμενώς το λιπιδαιμικό προφίλ.
    • Προτιμήστε σύνθετους υδατάνθρακες (βρώμη, καστανό ρύζι, κινόα) που αφομοιώνονται πιο αργά.

Ενδεικτικός Πίνακας Τροφών που Βοηθούν στη Μείωση της Χοληστερόλης

Κατηγορία Τροφίμου Παραδείγματα Λειτουργία
Καλές Πηγές Λιπαρών Λιπαρά ψάρια (σολομός, σαρδέλα), ξηροί καρποί Μείωση τριγλυκεριδίων, αύξηση HDL
Φυτικές Ίνες Λαχανικά, φρούτα, όσπρια, δημητριακά ολικής άλεσης Δέσμευση χοληστερόλης, διευκόλυνση απέκκρισης
Φυτικές Πρωτεΐνες Όσπρια (φακές, φασόλια), τόφου, τέμπε Χαμηλά κορεσμένα λιπαρά, βελτίωση λιπιδαιμικού προφίλ
Μειωμένα Κορεσμένα Λιπαρά Λευκά κρέατα, χαμηλών λιπαρών γαλακτοκομικά Μείωση LDL
Προϊόντα Πλούσια σε Ω-3 Λιναρόσπορος, chia, καρύδια Αντιφλεγμονώδη δράση, βελτίωση τριγλυκεριδίων

Χοληστερίνη και άσκηση

Η τακτική σωματική δραστηριότητα παίζει καταλυτικό ρόλο στη μείωση της LDL, αύξηση της HDL και βελτίωση του αθηρωματικού δείκτη.
Επιπλέον, η άσκηση συμβάλλει στον έλεγχο του σωματικού βάρους και στη μείωση των τριγλυκεριδίων.

Είδη άσκησης

  1. Αερόβια Άσκηση (Cardio):
    • Τρέξιμο, ποδηλασία, κολύμβηση, έντονο περπάτημα
    • Βελτιώνει τη λειτουργία της καρδιάς και συμβάλλει στην καύση λίπους
    • Συστήνεται τουλάχιστον 150 λεπτά μέτριας έντασης αερόβιας άσκησης εβδομαδιαίως [3[3]
      (https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/physical-activity)
  2. Άσκηση με Αντιστάσεις:
    • Βάρη, λάστιχα, ασκήσεις με το βάρος του σώματος (push-ups, squats)
    • Συμβάλλει στην αύξηση της μυϊκής μάζας και στον βελτιωμένο μεταβολισμό της γλυκόζης
  3. Διαλειμματική Προπόνηση Υψηλής Έντασης (HIIT):
    • Εναλλαγή περιόδων υψηλής έντασης με περιόδους ανάπαυσης
    • Έχει αποδειχθεί ιδιαίτερα αποτελεσματική στη βελτίωση της καρδιοαναπνευστικής ικανότητας και στη μείωση των τριγλυκεριδίων

Πρακτικές συμβουλές για να ξεκινήσετε

  • Ξεκινήστε με 15-20 λεπτά αερόβιας άσκησης 3-4 φορές την εβδομάδα.
  • Προσθέστε ασκήσεις ενδυνάμωσης 2 φορές την εβδομάδα για τη διατήρηση της μυϊκής μάζας.
  • Αν δεν έχετε χρόνο, δοκιμάστε 10λεπτες συνεδρίες πολλαπλές φορές μέσα στην ημέρα.
  • Συνδυάστε την άσκηση με ισορροπημένη διατροφή για ολοκληρωμένα αποτελέσματα.

Πώς μειώνεται ο αθηρωματικός δείκτης

Ο αθηρωματικός δείκτης φανερώνει σε ένα μεγάλο βαθμό πόσο εύκολα μπορεί να δημιουργηθεί αθηρωματική πλάκα στα τοιχώματα των αρτηριών.
Για να μειωθεί, πρέπει να:

  1. Μειώσετε την LDL μέσω ισορροπημένης διατροφής και ελέγχου σωματικού βάρους.
  2. Αυξήσετε την HDL με τακτική άσκηση, καλή διατροφή (ειδικά με πρόσληψη ω-3 λιπαρών οξέων) και αποφυγή κάπνισματος.
  3. Διατηρήσετε χαμηλά επίπεδα τριγλυκεριδίων αποφεύγοντας υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ και απλών σακχάρων (ζάχαρη, λευκό αλεύρι, μέλι, πατάτες).

Κάθε βήμα συνεισφέρει σημαντικά στη μείωση της αθηρωματικής επιβάρυνσης και στην πρόληψη καρδιαγγειακών επιπλοκών.

Σημασία της αποφυγής του καπνίσματος

Το κάπνισμα όχι μόνο επηρεάζει αρνητικά το αναπνευστικό σύστημα, αλλά μειώνει και τα επίπεδα της “καλής” χοληστερόλης (HDL). Παράλληλα, ευνοεί τη δημιουργία οξειδωμένου LDL, που είναι ακόμα πιο βλαβερό για τα αγγεία.

Ακόμη και η παθητική έκθεση στον καπνό μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο αθηροσκλήρωσης.

Οφέλη της διακοπής καπνίσματος στη χοληστερόλη:

  • Μετά από λίγες εβδομάδες χωρίς κάπνισμα, μπορεί να παρατηρηθεί βελτίωση της HDL.
  • Συνολικά, η διακοπή καπνίσματος μειώνει τον καρδιαγγειακό κίνδυνο και σε βάθος χρόνου συμβάλλει σε ένα καλύτερο λιπιδαιμικό προφίλ.

Πρόσθετες συμβουλές για ολοκληρωμένη προσέγγιση για την υψηλή χοληστερόλη

  1. Περιορισμός αλκοόλ: Η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ συνδέεται με αυξημένα επίπεδα τριγλυκεριδίων και αυξημένο σωματικό βάρος.
  2. Επαρκής ενυδάτωση: Το νερό είναι απαραίτητο για την καλύτερη λειτουργία του μεταβολισμού και τη σωστή μεταφορά θρεπτικών συστατικών
  3. Τακτικές αιματολογικές εξετάσεις: Οι εξετάσεις αίματος σε τακτά χρονικά διαστήματα βοηθούν στον έλεγχο της χοληστερόλης και στην έγκαιρη παρέμβαση σε περίπτωση αποκλίσεων
  4. Συμβουλευτείτε έναν ειδικό: Για εξατομικευμένες οδηγίες, επισκεφθείτε έναν ενδοκρινολόγο ή διατροφολόγο

Βιβλιογραφικές αναφορές

  1. Omega-3 Fatty Acids in Cardiovascular Disease – Επιστημονική δημοσίευση στο NIH
  2. Fish oil and cholesterol management – Mayo Clinic
  3. Physical activity – Πληροφορίες από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (WHO)
  4. Cholesterol – The Nutrition Source – Harvard T.H. Chan School of Public Health

Συχνές Ερωτήσεις (FAQ)

  1. Πόσο συχνά πρέπει να κάνω αιματολογικό έλεγχο για τη χοληστερόλη;
    Συνήθως, ένας ετήσιος ή εξαμηνιαίος έλεγχος είναι αρκετός, ανάλογα με τους παράγοντες κινδύνου και την κλινική σας εικόνα. Συμβουλευτείτε τον ιατρό σας για εξατομικευμένες οδηγίες.
  2. Είναι απαραίτητα τα συμπληρώματα ω-3 ή αρκεί η κατανάλωση ψαριών;
    Εάν δεν μπορείτε να καλύψετε τις ανάγκες σας σε ω-3 μέσω της τροφής (2-3 μερίδες λιπαρών ψαριών εβδομαδιαίως), ενδέχεται να ωφεληθείτε από συμπλήρωμα ω-3. Ωστόσο, ρωτήστε πρώτα τον ιατρό σας.
  3. Μπορώ να αυξήσω την HDL μόνο με διατροφή;
    Ναι, αλλά η συνδυασμένη προσέγγιση με διατροφή, άσκηση και διακοπή καπνίσματος φέρνει τα καλύτερα αποτελέσματα.
  4. Επηρεάζει το στρες τα επίπεδα χοληστερόλης;
    Το χρόνιο στρες μπορεί να αυξήσει τη λιπογένεση και να διαταράξει τις ορμόνες, επηρεάζοντας έμμεσα το λιπιδαιμικό προφίλ.
    Τεχνικές χαλάρωσης ή ήπια σωματική δραστηριότητα μπορούν να βοηθήσουν.
  5. Πόσο σημαντική είναι η μέτρηση του αθηρωματικού δείκτη σε σχέση με την απλή μέτρηση της LDL;
    Ο αθηρωματικός δείκτης δίνει μια πιο ολοκληρωμένη εικόνα, καθώς συνυπολογίζει τα επίπεδα της HDL, δείχνοντας πιο αξιόπιστα τον κίνδυνο καρδιαγγειακών παθήσεων.
  6. Μπορώ να τρώω αυγά αν έχω υψηλή χοληστερόλη;
    Σε μέτριες ποσότητες (π.χ. 3-4 αυγά εβδομαδιαίως) συνήθως δεν αυξάνουν σημαντικά την LDL χοληστερίνη. Το συνολικό διατροφικό πρότυπο έχει μεγαλύτερη σημασία από ένα και μόνο τρόφιμο.
  7. Οι φυτικές στερόλες βοηθούν στη μείωση της χοληστερόλης;
    Ναι, αρκετές μελέτες δείχνουν ότι η λήψη φυτικών στερολών μπορεί να μειώσει την LDL, ωστόσο πρέπει να εντάσσεται σε ολοκληρωμένο πρόγραμμα διατροφής.
  8. Τα προ-βιοτικά και τα πρε-βιοτικά μπορούν να βοηθήσουν;
    Έρευνες υποδεικνύουν ότι η καλή μικροχλωρίδα του εντέρου μπορεί να επηρεάσει θετικά το μεταβολισμό των λιπιδίων. Τροφές ή συμπληρώματα με προβιοτικά/πρεβιοτικά μπορεί να συμβάλλουν σε ελαφρά βελτίωση του λιπιδαιμικού προφίλ.
  9. Πώς μπορώ να ελέγξω αν οι αλλαγές στη διατροφή και την άσκηση αποδίδουν;
    Με αιματολογικές εξετάσεις ανά 3-6 μήνες, θα έχετε αντικειμενική εικόνα της προόδου. Καλό είναι να τηρείτε κι ένα ημερολόγιο διατροφής και άσκησης.
  10. Χρειάζεται να κόψω τελείως τους υδατάνθρακες για να μειώσω τα τριγλυκερίδια;
    Δεν είναι απαραίτητο να κόψετε τελείως τους υδατάνθρακες. Απλώς προτιμήστε σύνθετους υδατάνθρακες ολικής άλεσης και αποφύγετε την υπερκατανάλωση απλών σακχάρων.

Η υγεία της καρδιάς και η ισορροπημένη λειτουργία του μεταβολισμού αποτελούν κλειδιά για μια καλύτερη ποιότητα ζωής. Αν ανησυχείτε για τα επίπεδα της χοληστερόλης σας ή αν αναζητάτε μια πιο ολοκληρωμένη και εξατομικευμένη προσέγγιση, είμαστε εδώ για να σας βοηθήσουμε.
Επισκεφθείτε το ενδοκρινολογικό μας ιατρείο στη Θεσσαλονίκη, όπου θα λάβετε εξειδικευμένες συμβουλές από εξειδικευμένο προσωπικό.
Μαζί, θα αναπτύξουμε ένα προσωπικό πλάνο διατροφής, άσκησης και παρακολούθησης, ώστε να επιτύχετε τον έλεγχο της χοληστερόλης σας και να θωρακίσετε τον οργανισμό σας απέναντι στα καρδιαγγειακά νοσήματα.

CONTINUE READING
atrial-fib-1200x533.jpg
Ευαγγελία Γιαζιτζόγλου
Γενικά ενδοκρινολογίαςΔιατροφήΘυρεοειδής

Υψηλή χοληστερίνη; Ίσως φταίει ο θυρεοειδής!

Ο θυρεοειδής αδένας και η χοληστερίνη αποτελούν δύο σημαντικούς παράγοντες υγείας που επηρεάζουν καθοριστικά την ομαλή λειτουργία του οργανισμού.
Ο θυρεοειδής παράγει τις ορμόνες που ρυθμίζουν τον μεταβολισμό, επηρεάζοντας έτσι και τον ρυθμό μεταβολισμού των λιπιδίων, συμπεριλαμβανομένης της LDL (γνωστής και ως “κακής” χοληστερόλης), της HDL (γνωστής και ως “καλής” χοληστερόλης) και των τριγλυκεριδίων.

Σε αυτό το άρθρο, θα αναλύσουμε πώς αλληλεπιδρούν θυρεοειδής και χοληστερίνη, ποιες είναι οι βασικές επιπτώσεις των διαταραχών του θυρεοειδούς στη χοληστερίνη, ποιοι είναι οι στόχοι για την LDL σε διάφορες ειδικές κατηγορίες ασθενών, καθώς και τι μπορείτε να κάνετε διατροφικά και θεραπευτικά για τη διαχείριση της κατάστασης.

1. Ο ρόλος του θυρεοειδούς αδένα στον μεταβολισμό

Ο θυρεοειδής αδένας βρίσκεται στη βάση του λαιμού και παράγει κυρίως δύο ορμόνες:

  • Τ3 (τριιωδοθυρονίνη)
  • Τ4 (θυροξίνη)

Οι συγκεκριμένες ορμόνες επηρεάζουν σχεδόν κάθε κύτταρο του σώματος.
Συμβάλλουν στην ρύθμιση του ρυθμού με τον οποίο το σώμα μας μετατρέπει τα θρεπτικά συστατικά σε ενέργεια (μεταβολισμός). Όταν ο θυρεοειδής υπολειτουργεί (υποθυρεοειδισμός), ο μεταβολισμός επιβραδύνεται.
Αντιθέτως, όταν υπερλειτουργεί (υπερθυρεοειδισμός), ο μεταβολισμός επιταχύνεται.

2. Πώς επηρεάζει ο θυρεοειδής την παραγωγή και τον μεταβολισμό της χοληστερίνης

Η χοληστερόλη είναι μια λιπαρή ουσία που παράγει φυσιολογικά το ήπαρ (συκώτι) και αποτελεί συστατικό των κυτταρικών μεμβρανών, αλλά και πρόδρομη ουσία για διάφορες ορμόνες. Όταν ο θυρεοειδής αδένας δεν λειτουργεί σωστά, εμφανίζονται οι εξής διαταραχές στη χοληστερόλη:

  1. Υποθυρεοειδισμός και χοληστερίνη:
    • Όταν έχετε χαμηλά επίπεδα θυρεοειδικών ορμονών, ο μεταβολισμός των λιπιδίων επιβραδύνεται.
    • Το συκώτι δυσκολεύεται να απομακρύνει την περίσσεια LDL από την κυκλοφορία, με αποτέλεσμα να αυξάνεται η “κακή” χοληστερόλη (LDL).
    • Η αδυναμία αυτή οδηγεί σε υψηλότερα επίπεδα ολικής χοληστερόλης και τριγλυκεριδίων.
  2. Υπερθυρεοειδισμός και χοληστερίνη:
    • Σε καταστάσεις αυξημένης έκκρισης θυρεοειδικών ορμονών, ο μεταβολισμός επιταχύνεται σημαντικά.
    • Αυτό μπορεί να προκαλέσει μείωση των επιπέδων της LDL και της ολικής χοληστερόλης.
    • Αν και φαίνεται θετικό το να έχετε χαμηλή χοληστερόλη, ο υπερθυρεοειδισμός συνδέεται με άλλα σοβαρά προβλήματα, όπως η ταχυκαρδία και η απώλεια βάρους, που χρήζουν αντιμετώπισης.

Συνεπώς, η ρύθμιση του θυρεοειδούς είναι καθοριστικής σημασίας για τη διατήρηση των φυσιολογικών επιπέδων χοληστερόλης.
Με απλά λόγια, τα επίπεδα θυρεοειδικών ορμονών επηρεάζουν τον τρόπο με τον οποίο το σώμα παράγει και διαχειρίζεται τη χοληστερόλη.


Συμπτώματα υψηλής χοληστερίνης
Η αυξημένη χοληστερόλη συνήθως δεν προκαλεί εμφανή συμπτώματα στα αρχικά στάδια, γι’ αυτό και συχνά ονομάζεται “σιωπηλή” κατάσταση. Ωστόσο, σε πιο προχωρημένες φάσεις ή όταν η χοληστερόλη παραμένει αυξημένη για μεγάλα χρονικά διαστήματα, μπορεί να εμφανιστούν ξανθώματα (συσσωρεύσεις λίπους κάτω από το δέρμα, συνήθως στα βλέφαρα ή στους τένοντες), ξανθελάσματα (κιτρινωπές πλάκες στα βλέφαρα), ή δακτύλιος στον κερατοειδή χιτώνα του ματιού (arcus senilis) σε νεαρότερες ηλικίες.
Επιπρόσθετα, η παρουσία πολύ υψηλών επιπέδων LDL αυξάνει τον κίνδυνο για καρδιαγγειακές επιπλοκές, όπως θωρακικό άλγος (στηθάγχη) και δύσπνοια κατά την άσκηση, εφόσον έχει ήδη υπάρξει σημαντική επίδραση στις στεφανιαίες αρτηρίες. Γι’ αυτό, η τακτική εξέταση αίματος παραμένει ο πλέον αξιόπιστος τρόπος για να διαπιστώσετε αν τα επίπεδα της χοληστερόλης σας ξεπερνούν τα φυσιολογικά όρια, ακόμη κι όταν δεν αισθάνεστε ενόχληση ή πόνο.

3. Στόχοι LDL: Γενικοί και ειδικές Περιπτώσεις

Η LDL (Low-Density Lipoprotein) είναι εκείνη η μορφή της χοληστερόλης που τείνει να εναποτίθεται στα τοιχώματα των αρτηριών. Όταν συσσωρεύεται, δημιουργεί αθηρωματικές πλάκες που αυξάνουν τον κίνδυνο καρδιαγγειακών συμβάντων, όπως έμφραγμα και εγκεφαλικό. Για τον λόγο αυτό, υπάρχει ιδιαίτερη σημασία στον έλεγχο της LDL.

Παρακάτω βλέπετε έναν ενδεικτικό πίνακα με τους στόχους της LDL με βάση διάφορους παράγοντες κινδύνου και παθήσεις:

Κατηγορία Κινδύνου Στόχος LDL (mg/dL)
Χαμηλός / Μέτριος κίνδυνος (άνευ σοβαρών παθήσεων) < 130 mg/dL
Αυξημένος κίνδυνος (π.χ. υπέρταση, διαβήτης τύπου 2) < 100 mg/dL
Πολύ υψηλός κίνδυνος (ιστορικό καρδιακής νόσου ή εγκεφαλικού) < 70 mg/dL
Ασθενείς με σοβαρό υποθυρεοειδισμό (πριν τη ρύθμιση) Εξατομίκευση, αλλά ιδανικά < 100 mg/dL

Πρέπει να σημειωθεί ότι οι στόχοι αυτοί μπορεί να εξατομικευτούν περαιτέρω με βάση την ηλικία, το φύλο, το οικογενειακό ιστορικό και άλλους παράγοντες κινδύνου (π.χ. κάπνισμα, παχυσαρκία, μεταβολικό σύνδρομο). Όταν υπάρχει υποθυρεοειδισμός, ο ιατρός θα δώσει ιδιαίτερη έμφαση στην αντιμετώπιση του προβλήματος του θυρεοειδούς, αλλά και στη ρύθμιση των επιπέδων της LDL.

4. Διατροφικές οδηγίες για τον έλεγχο της χοληστερόλης

Εκτός από τη ρύθμιση της λειτουργίας του θυρεοειδούς μέσω κατάλληλης φαρμακευτικής αγωγής (π.χ. θυροξίνη για τον υποθυρεοειδισμό), η διατροφή αποτελεί σημαντικό σύμμαχο στη διαχείριση της χοληστερόλης. Ακολουθούν ορισμένες συμβουλές:

  1. Προτιμήστε καλά λιπαρά
    • Ελαιόλαδο, αβοκάντο και ξηρούς καρπούς (καρύδια, αμύγδαλα) περιέχουν καλά μονοακόρεστα λιπαρά.
    • Τα ω-3 λιπαρά οξέα από λιπαρά ψάρια (π.χ. σολομός, σαρδέλες) μπορούν να βελτιώσουν το λιπιδαιμικό προφίλ.
  2. Περιορίστε τα κορεσμένα και τρανς λιπαρά
    • Μειώστε την κατανάλωση κόκκινου κρέατος και πλήρων γαλακτοκομικών.
    • Αποφύγετε έτοιμα αρτοποιήματα, επεξεργασμένα σνακ και τηγανητές τροφές με τρανς λιπαρά.
  3. Εντάξτε περισσότερες φυτικές ίνες
    • Οι φυτικές ίνες δεσμεύουν ένα μέρος της χοληστερόλης στο πεπτικό σύστημα, μειώνοντας την απορρόφησή της.
    • Επιλέξτε δημητριακά ολικής άλεσης, όσπρια, λαχανικά και φρούτα.
  4. Αυξήστε την κατανάλωση λαχανικών και φρούτων
    • Παρέχουν βιταμίνες, ανόργανα στοιχεία και αντιοξειδωτικά.
    • Βοηθούν στη διατήρηση ενός υγιούς σωματικού βάρους.
  5. Περιορίστε τη ζάχαρη και τα γλυκά
    • Η υπερκατανάλωση ζάχαρης αυξάνει τα τριγλυκερίδια και επηρεάζει αρνητικά το λιπιδαιμικό προφίλ.
    • Προτιμήστε φυσικές πηγές γλυκιάς γεύσης, όπως φρούτα.
  6. Κατανάλωση ψαριών και θαλασσινών 2-3 φορές την εβδομάδα
    • Τα ψάρια αποτελούν εξαιρετική πηγή πρωτεΐνης και ω-3 λιπαρών.
    • Βοηθούν στη μείωση των φλεγμονών και στη διατήρηση της υγείας των αγγείων.

5. Άλλες χρήσιμες συμβουλές για την υγεία του θυρεοειδούς και της καρδιάς

  1. Φαρμακευτική αγωγή:
    • Αν πάσχετε από υποθυρεοειδισμό, η λήψη θυροξίνης (Τ4) σύμφωνα με τις οδηγίες του ενδοκρινολόγου είναι απαραίτητη. Η σωστή ρύθμιση του θυρεοειδούς μπορεί από μόνη της να βελτιώσει τα επίπεδα χοληστερόλης.
    • Σε περιπτώσεις υπερθυρεοειδισμού, η λήψη αντιθυρεοειδικών φαρμάκων ή άλλων παρεμβάσεων (π.χ. ραδιενεργό ιώδιο) επιβάλλεται για την επαναφορά των θυρεοειδικών ορμονών σε φυσιολογικά επίπεδα.
  2. Τακτική άσκηση:
    • Η σωματική δραστηριότητα, όπως το γρήγορο περπάτημα, το κολύμπι ή η ποδηλασία, έχει πολλαπλά οφέλη.
    • Βελτιώνει την ευαισθησία στην ινσουλίνη, μειώνει τα επίπεδα της LDL και ενισχύει την HDL.
  3. Ρύθμιση σωματικού βάρους:
    • Η παχυσαρκία επιβαρύνει τον μεταβολισμό και συχνά συνδέεται με υποκλινικό ή κλινικό υποθυρεοειδισμό.
    • Η μείωση 5-10% του σωματικού βάρους μπορεί να βελτιώσει σημαντικά τα λιπίδια στο αίμα.
  4. Αποφυγή καπνίσματος:
    • Το κάπνισμα συμβάλλει στην ανάπτυξη αθηροσκλήρωσης και αυξάνει τον κίνδυνο καρδιαγγειακών παθήσεων.
    • Η διακοπή του καπνίσματος βελτιώνει άμεσα το προφίλ των λιπιδίων και τη συνολική καρδιομεταβολική υγεία.
  5. Τακτικές εξετάσεις:
    • Ελέγχετε τον θυρεοειδή σας (TSH, Τ3, Τ4) ετησίως ή σύμφωνα με τις οδηγίες του ενδοκρινολόγου, ιδίως αν έχετε οικογενειακό ιστορικό.
    • Κάνετε εξετάσεις λιπιδίων (ολική χοληστερόλη, LDL, HDL, τριγλυκερίδια) για να βλέπετε την πορεία των επιπέδων σας.

6. Συχνές ερωτήσεις (FAQ)

  1. Μπορεί ο υποθυρεοειδισμός να αυξήσει μόνο την LDL ή και την ολική χοληστερόλη;
    Ο υποθυρεοειδισμός αυξάνει συνήθως τόσο την ολική χοληστερόλη όσο και την LDL. Κάποιες φορές μπορεί να επηρεάσει και τα τριγλυκερίδια.
  2. Πόσο συχνά πρέπει να ελέγχω τη χοληστερόλη μου;
    Συνήθως μία φορά τον χρόνο ή συχνότερα, ιδίως μετά από φαρμακευτική ή διαιτητική παρέμβαση.
    Αν έχετε υποθυρεοειδισμό ή υπερθυρεοειδισμό, μπορεί να χρειαστεί πιο συχνά, ανάλογα με τις οδηγίες του γιατρού.
  3. Η θεραπεία υποκατάστασης θυρεοειδικών ορμονών βελτιώνει άμεσα τη χοληστερόλη;
    Συνήθως παρατηρείται βελτίωση μέσα σε λίγες εβδομάδες έως λίγους μήνες, εφόσον επιτευχθεί η σωστή ρύθμιση της TSH.
  4. Αν πάρω στατίνη, θα βελτιωθεί και η λειτουργία του θυρεοειδούς μου;
    Οι στατίνες βελτιώνουν τα επίπεδα χοληστερόλης, αλλά δεν επηρεάζουν άμεσα τη λειτουργία του θυρεοειδούς. Η ορμονική ρύθμιση απαιτεί θεραπεία υποθυρεοειδισμού ή υπερθυρεοειδισμού.
  5. Ποια τρόφιμα είναι πιο επιβαρυντικά για τη χοληστερόλη;
    Τα τρόφιμα πλούσια σε κορεσμένα λιπαρά (π.χ. λιπαρά κρέατα, πλήρη γαλακτοκομικά) και τρανς λιπαρά (τηγανητά, επεξεργασμένα σνακ).
  6. Έχω χαμηλή χοληστερόλη αλλά υποθυρεοειδισμό. Αυτό γίνεται;
    Ναι, σε κάποιες σπάνιες περιπτώσεις ή λόγω διατροφής μπορεί να έχετε χαμηλή χοληστερόλη. Το πιο συνηθισμένο όμως είναι η άνοδος της LDL.
  7. Μπορώ να συνεχίσω τη σωματική άσκηση αν έχω υπερθυρεοειδισμό;
    Είναι καλό να συμβουλευτείτε τον γιατρό σας.
    Μέχρι να σταθεροποιηθούν τα επίπεδα θυρεοειδικών ορμονών, θα πρέπει να είστε προσεκτικοί με την έντονη άσκηση.
  8. Υπάρχει φυσικός τρόπος να ρυθμίσω τον θυρεοειδή;
    Ο κυριότερος και πλέον αποτελεσματικός τρόπος είναι η φαρμακευτική αγωγή. Η σωστή διατροφή και το υγιές σωματικό βάρος βοηθούν, αλλά δεν αντικαθιστούν την ιατρική θεραπεία.
  9. Μπορώ να αναστρέψω πλήρως την υψηλή χοληστερόλη λόγω υποθυρεοειδισμού;
    Στις περισσότερες περιπτώσεις, η κατάλληλη ρύθμιση του θυρεοειδούς και οι αλλαγές στον τρόπο ζωής αρκούν για να επανέλθουν τα επίπεδα της χοληστερόλης εντός φυσιολογικών ορίων.

 

Εάν αντιμετωπίζετε παθολογικές τιμές στη χοληστερόλη ή υποψιάζεστε ότι πάσχετε από κάποια διαταραχή του θυρεοειδούς, μην το αμελείτε.
Στο ιατρείο μας στη Θεσσαλονίκη, είμαστε εδώ για να σας προσφέρουμε ολοκληρωμένη ενδοκρινολογική παρακολούθηση, με εξατομικευμένες συμβουλές για τη ρύθμιση των επιπέδων της χοληστερόλης και την ομαλή λειτουργία του θυρεοειδούς.
Η έγκαιρη διάγνωση και η σωστή θεραπεία αποτελούν τα κλειδιά για μια καλύτερη ποιότητα ζωής.
Επικοινωνήστε μαζί μας σήμερα για να προγραμματίσετε το ραντεβού σας!

CONTINUE READING
article_PCOS-workout-and-heart-health-1200x801.webp
Ευαγγελία Γιαζιτζόγλου
ΕνδοκρινολογίαΘυρεοειδής

Θυρεοειδής και άσκηση: πώς η γυμναστική επηρεάζει τον θυρεοειδή

\Ο θυρεοειδής αδένας παίζει καθοριστικό ρόλο στη ρύθμιση του μεταβολισμού και την παραγωγή ενέργειας. Η άσκηση, τόσο η αερόβια όσο και η αναερόβια, δύναται να επηρεάσει σημαντικά τη λειτουργία του θυρεοειδούς, ενώ παράλληλα η ίδια η λειτουργία του αδένα μπορεί να επηρεάσει το πώς αντιδρά το σώμα μας στη γυμναστική. Στο παρόν άρθρο θα αναλύσουμε πώς ο θυρεοειδής σχετίζεται με την άσκηση, πώς διαφοροποιούνται τα προγράμματα γυμναστικής στον υπερθυρεοειδισμό και τον υποθυρεοειδισμό, και τι πρέπει να προσέξετε αν αντιμετωπίζετε διαταραχές του θυρεοειδούς.

1. Ρόλος του θυρεοειδούς στον μεταβολισμό

Ο θυρεοειδής αδένας εκκρίνει δύο κύριες ορμόνες: την θυροξίνη (Τ4) και την τριιωδοθυρονίνη (Τ3). Οι ορμόνες αυτές:

  • Ρυθμίζουν το μεταβολισμό και την παραγωγή ενέργειας.
  • Επιδρούν στη λειτουργία της καρδιάς, τη ρύθμιση της θερμοκρασίας του σώματος και στη νευρομυϊκή λειτουργία.
  • Επηρεάζουν σχεδόν όλα τα όργανα του σώματος.

Όταν υπάρχει διαταραχή στη λειτουργία του θυρεοειδούς, όπως ο υπερθυρεοειδισμός (υπερβολική παραγωγή ορμονών) ή ο υποθυρεοειδισμός (ανεπαρκής παραγωγή ορμονών), ο μεταβολισμός διαταράσσεται και έτσι επηρεάζεται η συνολική ικανότητα του σώματος να ανταποκρίνεται στην άσκηση.

2. Συμπτώματα υπερθυρεοειδισμού και υποθυρεοειδισμού

Παρακάτω παρατίθεται ένας πίνακας με τα βασικότερα συμπτώματα υπερθυρεοειδισμού και υποθυρεοειδισμού, ώστε να κατανοήσει κάποιος πώς ακριβώς εκδηλώνονται οι διαταραχές του θυρεοειδούς στην καθημερινή ζωή.

Συμπτώματα Υπερθυρεοειδισμός Υποθυρεοειδισμός
Μεταβολισμός Αυξημένος (ταχύτατη καύση θερμίδων) Μειωμένος (αργή καύση θερμίδων)
Βάρος Συνήθως απώλεια βάρους Αύξηση βάρους ή δυσκολία απώλειας βάρους
Καρδιακός ρυθμός Ταχυπαλμίες, αίσθημα παλμών Βραδυκαρδία, μειωμένοι καρδιακοί παλμοί
Ενέργεια Αυξημένη νευρικότητα, ευερεθιστότητα, τρέμουλο Κόπωση, αίσθημα βραδύτητας
Θερμοκρασία σώματος Αίσθημα ζέστης, υπερβολική εφίδρωση Αίσθημα κρύου, δυσανεξία στο κρύο
Διάθεση / Ψυχολογία Άγχος, εκνευρισμός, δυσκολία στον ύπνο Κατάθλιψη, υπνηλία, δυσκολία συγκέντρωσης
Δέρμα και Μαλλιά Λεπτό δέρμα, τριχόπτωση, εύθραυστα νύχια Ξηρό δέρμα, τριχόπτωση, πιο σκληρά ή εύθραυστα μαλλιά

Τα παραπάνω συμπτώματα αποτελούν ενδείξεις διαταραχής, όχι όμως διάγνωση.
Αν παρατηρείτε αντίστοιχα σημεία, καλό είναι να απευθυνθείτε έγκαιρα σε ενδοκρινολόγο ώστε να λάβετε κατάλληλη καθοδήγηση και θεραπεία.

3. Πώς η άσκηση επηρεάζει τον θυρεοειδή

Η συστηματική γυμναστική μπορεί να έχει θετικές επιδράσεις στη λειτουργία του θυρεοειδούς, υποστηρίζοντας:

  1. Βελτίωση του Μεταβολισμού:
    • Η άσκηση αυξάνει τις ενεργειακές δαπάνες, με αποτέλεσμα να βελτιώνεται η ρύθμιση του μεταβολισμού.
    • Στην περίπτωση του υποθυρεοειδισμού, η άσκηση μπορεί να βοηθήσει στην καταπολέμηση της αύξησης του βάρους, ενώ στον υπερθυρεοειδισμό μπορεί να συμβάλει στη διατήρηση της μυϊκής μάζας.
  2. Ορμονική Ισορροπία:
    • Η μέτριας έντασης αερόβια άσκηση ενδέχεται να βοηθήσει στη ρύθμιση των θυρεοειδικών ορμονών, ειδικά όταν συνδυάζεται με ισορροπημένη διατροφή και σωστή φαρμακευτική αγωγή (όπου χρειάζεται).
  3. Ψυχολογική Ευεξία:
    • Το στρες επηρεάζει αρνητικά τη λειτουργία του θυρεοειδούς. Η τακτική άσκηση μειώνει τα επίπεδα στρες και βελτιώνει τη διάθεση, πράγμα που μπορεί να έχει έμμεση θετική επίδραση στις ορμόνες.

4. Αερόβια άσκηση και θυρεοειδής

Αερόβια άσκηση ονομάζουμε τις δραστηριότητες χαμηλής έως μέτριας έντασης, αλλά μεγάλης διάρκειας, που ενισχύουν την καρδιοαναπνευστική αντοχή. Χαρακτηριστικά παραδείγματα αερόβιας άσκησης είναι:

  • Περπάτημα ή ελαφρύ τρέξιμο (jogging)
  • Κολύμβηση
  • Ποδηλασία
  • Χορός
  • Ομαδικά προγράμματα αεροβικής γυμναστικής

4.1 Οφέλη Αερόβιας Άσκησης σε Άτομα με Υπερθυρεοειδισμό

  • Ρύθμιση καρδιακού ρυθμού: Προγράμματα ήπιας έως μέτριας έντασης μπορούν να βοηθήσουν στην προσαρμογή της καρδιάς και στη σταθεροποίηση των καρδιακών παλμών.
  • Διαχείριση στρες: Η αερόβια άσκηση απελευθερώνει ενδορφίνες, μειώνοντας το άγχος και την ένταση.
  • Σταθεροποίηση βάρους: Αν και ο υπερθυρεοειδισμός συχνά συνδέεται με απώλεια βάρους, η αερόβια άσκηση μπορεί να βοηθήσει στη διατήρηση της υγιούς μυϊκής μάζας, που συχνά φθίνει λόγω της έντονης καύσης θερμίδων.

4.2 Οφέλη Αερόβιας Άσκησης σε Άτομα με Υποθυρεοειδισμό

  • Αύξηση μεταβολικού ρυθμού: Η αερόβια δραστηριότητα βοηθά στην αύξηση της κατανάλωσης θερμίδων, βελτιώνοντας την εικόνα βάρους.
  • Βελτίωση καρδιοαναπνευστικής λειτουργίας: Πολύ σημαντική, ειδικά όταν ο μεταβολισμός είναι πιο αργός.
  • Τόνωση ψυχολογίας: Σε περιόδους κατάθλιψης ή ψυχολογικής κάμψης που συχνά συνοδεύουν τον υποθυρεοειδισμό, η αερόβια άσκηση δρα αντικαταθλιπτικά.

5. Αναερόβια άσκηση και θυρεοειδής

Αναερόβια άσκηση ονομάζουμε τις δραστηριότητες υψηλής έντασης και μικρής διάρκειας, που στοχεύουν περισσότερο στη μυϊκή ενδυνάμωση. Παραδείγματα αναερόβιας άσκησης είναι:

  • Άρση βαρών (weightlifting)
  • CrossFit
  • Σπριντ
  • Προπόνηση αντιστάσεων με λάστιχα ή μηχανήματα

5.1 Αναερόβια άσκηση στον υπερθυρεοειδισμό

  • Προσοχή στην υπερβολική επιβάρυνση: Επειδή τα άτομα με υπερθυρεοειδισμό έχουν αυξημένο καρδιακό ρυθμό, οι ασκήσεις υψηλής έντασης μπορεί να επιβαρύνουν την καρδιά. Είναι σημαντικό να γίνεται εξατομικευμένη προσέγγιση, σε συνεργασία με τον γιατρό ή τον προπονητή.
  • Διατήρηση μυϊκής μάζας: Ο υπερθυρεοειδισμός οδηγεί σε αυξημένη διάσπαση μυϊκού ιστού. Η αναερόβια άσκηση μπορεί να βοηθήσει στη διατήρηση της μυϊκής μάζας, αρκεί να γίνεται με σωστή επιτήρηση και χωρίς υπερβολές.

5.2 Αναερόβια άσκηση στον υποθυρεοειδισμό

  • Ενίσχυση μεταβολισμού μέσω μυϊκής μάζας: Περισσότερη μυϊκή μάζα σημαίνει υψηλότερο μεταβολικό ρυθμό ηρεμίας, κάτι που βοηθά τα άτομα με υποθυρεοειδισμό να διαχειριστούν καλύτερα το βάρος τους.
  • Βελτίωση αντοχής και δύναμης: Η υποθυρεοειδική κόπωση συχνά μειώνει τη διάθεση για άσκηση. Με μία προσεκτική, σταδιακή αύξηση της έντασης, τα άτομα μπορούν να δουν αισθητά κέρδη στη φυσική κατάστασή τους.

6. Ενδείξεις και αντενδείξεις: τι πρέπει να προσέχουμε

  1. Ιατρική Αξιολόγηση:
    • Πριν ξεκινήσετε οποιοδήποτε πρόγραμμα άσκησης, ειδικά αν έχετε διαγνωσμένες διαταραχές θυρεοειδούς, συνιστάται να επισκεφθείτε την ενδοκρινολόγο σας.
    • Ενδέχεται να χρειαστεί να γίνουν αιματολογικές εξετάσεις (π.χ. TSH, T3, T4) για να εκτιμηθεί η τρέχουσα κατάσταση του θυρεοειδούς.
  2. Προσαρμογή Φαρμακευτικής Αγωγής:
    • Σε περιπτώσεις που λαμβάνετε φάρμακα για τον θυρεοειδή (π.χ. λεβοθυροξίνη για υποθυρεοειδισμό ή άλλα φάρμακα για υπερθυρεοειδισμό), η γιατρός μπορεί να χρειαστεί να προσαρμόσει τη δοσολογία ανάλογα με την ένταση της άσκησης.
  3. Ενυδάτωση και Διατροφή:
    • Είτε έχετε υπερθυρεοειδισμό είτε υποθυρεοειδισμό, η ισορροπημένη διατροφή και η επαρκής ενυδάτωση είναι ζωτικής σημασίας.
    • Προτιμήστε τρόφιμα πλούσια σε θρεπτικά συστατικά, φυτικές ίνες, βιταμίνες και ιχνοστοιχεία (π.χ. ιώδιο, σελήνιο).
  4. Σταδιακή Αύξηση της Έντασης:
    • Ειδικά σε υποθυρεοειδικούς ασθενείς που αισθάνονται κόπωση, η αργή και σταθερή αύξηση της έντασης της προπόνησης βοηθά στην αποφυγή τραυματισμών και υπερκόπωσης.
    • Στον υπερθυρεοειδισμό, η αυξημένη καρδιακή συχνότητα επιβάλλει την ανάγκη για ασφαλή διαλείμματα και σωστή παρακολούθηση της καρδιακής λειτουργίας.
  5. Επαρκής Ξεκούραση:
    • Ο ύπνος είναι απαραίτητος για την αποκατάσταση του οργανισμού και την ορμονική ισορροπία. Στοχεύστε σε 7-9 ώρες ύπνου καθημερινά.

7. Ενδεικτική Προσέγγιση Προπόνησης

Παρακάτω παρουσιάζεται ένα ενδεικτικό πλάνο προπόνησης που μπορεί να προσαρμοστεί σε διαφορετικά επίπεδα φυσικής κατάστασης και ποικίλες διαταραχές θυρεοειδούς. Πριν το ακολουθήσετε, συμβουλευτείτε τον ενδοκρινολόγο και έναν ειδικευμένο γυμναστή.

  • Ημέρα 1:
    • Αερόβια Άσκηση: 30 λεπτά περπάτημα ή ελαφρύ τρέξιμο (με διάλειμμα ενδιάμεσα αν χρειαστεί).
    • Κοιλιακοί και ραχιαίοι: 3 σετ των 12-15 επαναλήψεων.
  • Ημέρα 2:
    • Ασκήσεις με βάρη (αναερόβιες):
      • Κάμψεις δικεφάλων με ελαφριά βάρη (2-3 σετ των 10-12 επαναλήψεων).
      • Εκτάσεις τρικεφάλων με λάστιχα.
    • Διατάσεις: 5-10 λεπτά εστίαση στην ευλυγισία και χαλάρωση μυών.
  • Ημέρα 3:
    • Διάλειμμα / Ήπια δραστηριότητα (yoga ή pilates) για αποθεραπεία και μείωση στρες.
  • Ημέρα 4:
    • Αερόβια Προπόνηση Υψηλότερης Έντασης: Διαλειμματικό τρέξιμο ή ποδηλασία (30 λεπτά).
    • Κοιλιακοί και ραχιαίοι: 3 σετ των 12-15 επαναλήψεων.
  • Ημέρα 5:
    • Αναερόβια Άσκηση:
      • Καθίσματα με βάρη (2-3 σετ των 10-12 επαναλήψεων).
      • Κωπηλατική με μπάρα ή λάστιχο (2-3 σετ των 10-12 επαναλήψεων).
  • Σαββατοκύριακο:
    • Ελεύθερη μέρα ή ελαφρύ περπάτημα στη φύση.

Αυτό το πλάνο μπορεί να αναπροσαρμοστεί σύμφωνα με την ιατρική διάγνωση, τα επίπεδα TSH, T3 και T4, καθώς και τη φυσική κατάσταση του ατόμου.

8. Βιβλιογραφικές αναφορές και σχετικοί σύνδεσμοι

Για περαιτέρω έγκυρη πληροφόρηση, μπορείτε να ανατρέξετε στις ακόλουθες πηγές:

  1. American Thyroid Association (ATA): https://www.thyroid.org/
    • Παρέχει εκτενή πληροφόρηση σχετικά με τις διαταραχές του θυρεοειδούς και τα νεότερα επιστημονικά δεδομένα.
  2. National Institutes of Health (NIH) – NCBI: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/
    • Φιλοξενεί μελέτες και ερευνητικά άρθρα για τη σχέση θυρεοειδικών ορμονών και άσκησης.
  3. Endocrine Society:
    • Παρουσιάζει κλινικές οδηγίες και ερευνητικές εξελίξεις στον τομέα της ενδοκρινολογίας.

9. Συχνές ερωτήσεις (FAQ)

  1. Μπορεί η άσκηση να θεραπεύσει μια διαταραχή του θυρεοειδούς;
    Η άσκηση δεν θεραπεύει τον θυρεοειδή, αλλά σε συνδυασμό με την κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή και διατροφή, βοηθά στη βελτίωση της ποιότητας ζωής και της ρύθμισης του βάρους.
  2. Ποια είναι η καλύτερη μορφή άσκησης για τον υπερθυρεοειδισμό;
    Συνήθως προτείνονται ήπιας έως μέτριας έντασης αερόβιες δραστηριότητες (π.χ. περπάτημα, ποδηλασία), ώστε να αποφεύγεται η υπερβολική επιβάρυνση της καρδιάς.
  3. Μπορώ να κάνω βάρη αν έχω υποθυρεοειδισμό;
    Ναι, η αναερόβια προπόνηση με βάρη μπορεί να ενισχύσει τη μυϊκή μάζα και να αυξήσει τον μεταβολισμό ηρεμίας, αρκεί να γίνεται με σωστή τεχνική και προοδευτική αύξηση επιβάρυνσης.
  4. Πόσο συχνά πρέπει να γυμνάζομαι;
    Γενικά, προτείνεται τουλάχιστον 3-5 φορές την εβδομάδα, ανάλογα με την κατάσταση της υγείας σας και τις οδηγίες του ενδοκρινολόγου.
  5. Η έντονη εφίδρωση σχετίζεται με υπερθυρεοειδισμό ή απλά με τη γυμναστική;
    Η έντονη εφίδρωση μπορεί να είναι σύμπτωμα υπερθυρεοειδισμού, αλλά και φυσιολογική αντίδραση στη σωματική άσκηση. Αν παρατηρείτε υπερβολική εφίδρωση σε χαμηλές εντάσεις, συζητήστε το με τον γιατρό σας.
  6. Μπορεί η άσκηση να βοηθήσει με τη δυσκοιλιότητα στον υποθυρεοειδισμό;
    Ναι, η τακτική αερόβια άσκηση σε συνδυασμό με επαρκή κατανάλωση νερού μπορεί να βελτιώσει τη λειτουργία του εντέρου.
  7. Τι πρέπει να προσέξω στη διατροφή μου;
    Προτιμήστε τροφές πλούσιες σε ιώδιο, σελήνιο και ψευδάργυρο (π.χ. θαλασσινά, ξηρούς καρπούς), καθώς και άφθονα λαχανικά και φρούτα. Αποφύγετε την υπερβολική κατανάλωση επεξεργασμένων τροφών και ζάχαρης.
  8. Είναι ασφαλές να κάνω HIIT (High Intensity Interval Training) αν έχω υπερθυρεοειδισμό;
    Εξαρτάται από τη σοβαρότητα του υπερθυρεοειδισμού και την καρδιακή σας λειτουργία. Πάντα να συμβουλεύεστε τον γιατρό πριν ξεκινήσετε προγράμματα υψηλής έντασης.
  9. Υπάρχει κίνδυνος καρδιακών επιπλοκών από την άσκηση με θυρεοειδοπάθεια;
    Αν ακολουθείτε τις ιατρικές οδηγίες και δεν υπερβαίνετε τα όριά σας, ο κίνδυνος μειώνεται. Ωστόσο, σε περιπτώσεις σοβαρής υπερθυρεοειδικής νόσου ή υποθυρεοειδισμού που δεν έχει ρυθμιστεί, υπάρχει κίνδυνος καρδιακής επιβάρυνσης.
  10. Πόσο σύντομα θα δω αποτελέσματα στη σωματική μου κατάσταση;
    Αυτό εξαρτάται από τη ρύθμιση του θυρεοειδούς, τη συνέπεια στην προπόνηση, τη διατροφή και τη φαρμακευτική αγωγή.
    Συνήθως, οι αλλαγές στην αντοχή και στη μυϊκή μάζα γίνονται εμφανείς εντός 2-3 μηνών.

Η ισορροπία μεταξύ του σωστού θεραπευτικού σχήματος για τον θυρεοειδή και της κατάλληλης επιλογής άσκησης μπορεί να βελτιώσει θεαματικά την ποιότητα ζωής σας. Εάν αντιμετωπίζετε συμπτώματα που σχετίζονται με διαταραχές θυρεοειδούς ή θέλετε εξειδικευμένες οδηγίες για το δικό σας πρόγραμμα γυμναστικής, επικοινωνήστε με το ενδοκρινολογικό ιατρείο μας στη Θεσσαλονίκη.
Είμαστε εδώ για να αξιολογήσουμε την κατάστασή σας, να σας δώσουμε προσωποποιημένη καθοδήγηση και να σας βοηθήσουμε να βρείτε τις καλύτερες στρατηγικές για την υγεία του θυρεοειδούς και τη φυσική σας κατάσταση.

CONTINUE READING
iron-deficiency-16390619164x3-1-1200x900.jpg
Ευαγγελία Γιαζιτζόγλου
ΔιατροφήΘυρεοειδής

Θυρεοειδής, σίδηρος και φερριτίνη: πώς συνδέονται;

Η φερριτίνη, ο σίδηρος και ο θυρεοειδής είναι τρεις βασικοί παράγοντες που επηρεάζουν την ενέργεια, τον μεταβολισμό και τη συνολική υγεία του οργανισμού. Η έλλειψη σιδήρου μπορεί να επηρεάσει τη λειτουργία του θυρεοειδούς, οδηγώντας σε συμπτώματα όπως κόπωση, τριχόπτωση και αίσθημα ψύχους. Η σωστή διαχείριση των επιπέδων φερριτίνης και σιδήρου είναι κρίσιμη για την ορμονική ισορροπία και την εύρυθμη λειτουργία του σώματος.
Σε αυτό το άρθρο, αναλύουμε τη σχέση μεταξύ θυρεοειδούς και σιδήρου, τα συμπτώματα της έλλειψης και τους τρόπους βελτίωσης των επιπέδων φερριτίνης.

Αναιμία, σίδηρος και θυρεοειδής

  • Διαταραχή στη Σύνθεση των Ορμονών του Θυρεοειδούς
    • Ο σίδηρος είναι απαραίτητος για τη λειτουργία της θυρεοειδικής υπεροξειδάσης (TPO), που εμπλέκεται στη μετατροπή του ιωδίου σε ενεργές θυρεοειδικές ορμόνες (Τ3, Τ4).
    • Η έλλειψη σιδήρου μειώνει την ικανότητα του οργανισμού να παράγει επαρκείς ποσότητες θυρεοειδικών ορμονών.
  • Υποθυρεοειδισμός λόγω Έλλειψης Σιδήρου
    • Η έλλειψη σιδήρου έχει συσχετιστεί με αυξημένα επίπεδα θυρεοειδοτρόπου ορμόνης (TSH), γεγονός που υποδηλώνει πιθανό υποθυρεοειδισμό.
    • Συμπτώματα όπως κόπωση, χαμηλή ενέργεια και δυσανεξία στο κρύο μπορεί να είναι κοινά τόσο στην αναιμία όσο και στον υποθυρεοειδισμό.
  • Διαταραχές στην Απορρόφηση του Σιδήρου
    • Ο υποθυρεοειδισμός μπορεί να μειώσει την οξύτητα του στομάχου και να οδηγήσει σε δυσαπορρόφηση σιδήρου, δημιουργώντας έναν φαύλο κύκλο μεταξύ αναιμίας και θυρεοειδικών διαταραχών.

 

Ποιες παράμετροι πρέπει να εξεταστούν σε περίπτωση αναιμίας και έλλειψης σιδήρου;

Όταν υπάρχει αναιμία ή υποψία έλλειψης σιδήρου σε ασθενείς με προβλήματα θυρεοειδούς, οι εξής δείκτες είναι απαραίτητοι για αξιολόγηση:

Δείκτες αναιμίας και σιδήρου

Παράμετρος Ερμηνεία
Αιμοσφαιρίνη (Hb) Δείχνει το επίπεδο αναιμίας
Αιματοκρίτης (Hct) Συνολική αναλογία ερυθρών αιμοσφαιρίων στο αίμα
Σίδηρος ορού Δείχνει τα επίπεδα του κυκλοφορούντος σιδήρου
Φερριτίνη Αποθήκες σιδήρου – αν είναι χαμηλή, υπάρχει ανεπάρκεια σιδήρου
Ολική σιδηροδεσμευτική ικανότητα (TIBC) Αυξημένη όταν υπάρχει έλλειψη σιδήρου
Δείκτης κορεσμού τρανσφερρίνης Χαμηλός σε έλλειψη σιδήρου

Συμπτώματα έλλειψης σιδήρου και θυρεοειδικών διαταραχών

Πολλά από τα συμπτώματα έλλειψης σιδήρου είναι παρόμοια με εκείνα του υποθυρεοειδισμού, καθιστώντας δύσκολη τη διάγνωση.

Συμπτώματα Έλλειψη Σιδήρου Υποθυρεοειδισμός
Κόπωση ✅ ✅
Απώλεια μαλλιών ✅ ✅
Χλωμό δέρμα ✅ ❌
Ξηρό δέρμα ✅ ✅
Κατάθλιψη ✅ ✅
Αίσθημα ψύχους ✅ ✅
Δυσκολία συγκέντρωσης ✅ ✅
Ζάλη ✅ ❌
Ευθραυστότητα νυχιών ✅ ❌

Σίδηρος, κατάθλιψη, τριχόπτωση και λαχτάρα για γλυκά

Η ανεπάρκεια σιδήρου σχετίζεται με:

  • Κατάθλιψη: Χαμηλά επίπεδα σιδήρου μπορεί να οδηγήσουν σε μειωμένη παραγωγή ντοπαμίνης και σεροτονίνης, εντείνοντας την καταθλιπτική διάθεση.
  • Τριχόπτωση: Η έλλειψη σιδήρου επηρεάζει τον κύκλο ανάπτυξης των μαλλιών, οδηγώντας σε αυξημένη τριχόπτωση.
  • Λαχτάρα για γλυκά: Η έλλειψη σιδήρου επηρεάζει τον μεταβολισμό της γλυκόζης, προκαλώντας έντονη επιθυμία για υδατάνθρακες και γλυκά.

Στόχοι για τη φερριτίνη σε περιπτώσεις έλλειψης σιδήρου

Για τη σωστή λειτουργία του θυρεοειδούς, τα επίπεδα της φερριτίνης πρέπει να είναι σε επαρκή επίπεδα. Γενικά, συνιστώνται:

  • Για γυναίκες: Τουλάχιστον 50-70 ng/mL
  • Για άνδρες: 70-100 ng/mL
  • Για όσους λαμβάνουν θεραπεία για τον θυρεοειδή: Πάνω από 70 ng/mL

Χρονική απόσταση λήψης σκευασμάτων σιδήρου και θυρεοειδικών ορμονών

Για τη βέλτιστη απορρόφηση, πρέπει να υπάρχει χρονική απόσταση μεταξύ της λήψης σιδήρου και θυρεοειδικών ορμονών:

  • Σκευάσματα θυρεοειδικών ορμονών: Λαμβάνονται με άδειο στομάχι, τουλάχιστον 30 λεπτά πριν το πρωινό.
  • Σίδηρος: Πρέπει να λαμβάνεται τουλάχιστον 4 ώρες αργότερα, καθώς μειώνει την απορρόφηση των θυρεοειδικών φαρμάκων.

Τροφές πλούσιες σε σίδηρο

Τροφή Περιεκτικότητα σε Σίδηρο (mg/100g)
Συκώτι μοσχαρίσιο 6,5
Κόκκινο κρέας 2,7
Σπανάκι 2,7
Φακές 3,3
Ρεβίθια 2,9
Στρείδια 6,0
Κινόα 1,5
Μαύρη σοκολάτα 11,9
Ξηροί καρποί 2,5
Κοτόπουλο 1,3

10 Συχνές ερωτήσεις και απαντήσεις για την έλλειψη σιδήρου και τον υποθυρεοειδισμό

  1. Ποια είναι τα συμπτώματα της έλλειψης σιδήρου;
    • Κόπωση, ζάλη, αδυναμία, τριχόπτωση, εύθραυστα νύχια, δυσκολία συγκέντρωσης, λαχτάρα για γλυκά.
  2. Μπορεί η έλλειψη σιδήρου να επηρεάσει τη λειτουργία του θυρεοειδούς;
    • Ναι, καθώς ο σίδηρος είναι απαραίτητος για τη σύνθεση των θυρεοειδικών ορμονών. Η έλλειψη μπορεί να οδηγήσει σε υποθυρεοειδικά συμπτώματα.
  3. Πώς μπορώ να αυξήσω τα επίπεδα σιδήρου μου φυσικά;
    • Καταναλώνοντας τροφές πλούσιες σε σίδηρο, όπως κόκκινο κρέας, φακές, σπανάκι, μαύρη σοκολάτα και στρείδια, και συνδυάζοντάς τις με βιταμίνη C για καλύτερη απορρόφηση.
  4. Ποιο είναι το ιδανικό επίπεδο φερριτίνης για άτομα με υποθυρεοειδισμό;
    • Γενικά, τα επίπεδα φερριτίνης πρέπει να είναι πάνω από 70 ng/mL για άτομα με υποθυρεοειδισμό.
  5. Πώς συνδέεται ο σίδηρος με την κατάθλιψη;
    • Η έλλειψη σιδήρου μπορεί να επηρεάσει τη λειτουργία της ντοπαμίνης και της σεροτονίνης, δύο νευροδιαβιβαστών που σχετίζονται με τη διάθεση, προκαλώντας συμπτώματα κατάθλιψης.
  6. Γιατί έχω λαχτάρα για γλυκά όταν έχω έλλειψη σιδήρου;
    • Η έλλειψη σιδήρου επηρεάζει τον μεταβολισμό της γλυκόζης, οδηγώντας σε αυξημένη επιθυμία για γλυκά και υδατάνθρακες.
  7. Μπορώ να πάρω σίδηρο και θυρεοειδικά φάρμακα ταυτόχρονα;
    • Όχι, πρέπει να υπάρχει διάστημα τουλάχιστον 4 ωρών μεταξύ της λήψης τους, καθώς ο σίδηρος μειώνει την απορρόφηση των θυρεοειδικών φαρμάκων.
  8. Πώς επηρεάζει η έλλειψη σιδήρου την τριχόπτωση;
    • Ο σίδηρος είναι απαραίτητος για την ανάπτυξη των μαλλιών. Η έλλειψή του οδηγεί σε διακοπή του κύκλου ανάπτυξης, προκαλώντας αυξημένη τριχόπτωση.
  9. Ποιες εξετάσεις χρειάζονται για να ελέγξω τα επίπεδα σιδήρου μου;
    • Οι βασικές εξετάσεις είναι η φερριτίνη, ο σίδηρος ορού, η τρανσφερρίνη και ο κορεσμός σιδήρου.
  10. Πότε πρέπει να δω ενδοκρινολόγο για θέματα σιδήρου και θυρεοειδούς;
  • Αν αντιμετωπίζετε κόπωση, τριχόπτωση, δυσκολία απώλειας βάρους, κατάθλιψη ή άλλα συμπτώματα που σχετίζονται με τις θυρεοειδικές διαταραχές και την έλλειψη σιδήρου.

Αναζητάτε λύση για συμπτώματα που σχετίζονται με τον θυρεοειδή και την έλλειψη σιδήρου;

Εάν βιώνετε συμπτώματα όπως κόπωση, τριχόπτωση, δυσκολία απώλειας βάρους, κατάθλιψη ή αίσθημα ψύχους, μπορεί να σχετίζονται με δυσλειτουργία του θυρεοειδούς ή έλλειψη σιδήρου.
Ένας έμπειρος ενδοκρινολόγος μπορεί να σας βοηθήσει να εντοπίσετε την αιτία και να προτείνει την κατάλληλη θεραπεία.
Μην αφήνετε τα συμπτώματα να επηρεάζουν την ποιότητα ζωής σας – προγραμματίστε μία συνάντηση σήμερα!

 

CONTINUE READING
BoneHealthBlog-1080x675-1.png
Ευαγγελία Γιαζιτζόγλου
Γενικά ενδοκρινολογίαςΟστεοπόρωση

Οστεοπενία: τι είναι και πώς αντιμετωπίζεται;

Η οστεοπενία είναι μια κατάσταση που χαρακτηρίζεται από χαμηλή οστική πυκνότητα, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε οστεοπόρωση, αν δεν ληφθούν τα απαραίτητα μέτρα.
Ο όρος οστεοπενία υποδηλώνει μία χαμηλότερη από την ιδανική οστική μάζα, αλλά όχι τόσο χαμηλή ώστε να χαρακτηρίζεται ως οστεοπόρωση.

Πρόκειται για ένα συχνό ζήτημα, ιδιαίτερα σε γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση, που μπορεί να επηρεάσει την ποιότητα ζωής και να αυξήσει τον κίνδυνο καταγμάτων.
Ας δούμε αναλυτικά τι είναι η οστεοπενία, πώς αξιολογείται, ποιοι είναι οι παράγοντες κινδύνου και πώς μπορούμε να τη διαχειριστούμε.

Τι είναι η οστεοπενία;

Η οστεοπενία σημαίνει ότι η οστική πυκνότητα είναι χαμηλότερη από το φυσιολογικό, αλλά όχι τόσο χαμηλή ώστε να χαρακτηριστεί οστεοπόρωση.
Αυτή η κατάσταση εντοπίζεται μέσω της μέτρησης της οστικής πυκνότητας (DEXA scan), η οποία δίνει μια τιμή T-score.

Η μέτρηση της οστικής πυκνότητας πραγματοποιείται με τη μέθοδο DEXA (Dual-Energy X-ray Absorptiometry), η οποία είναι η πιο αξιόπιστη και ακριβής για τη διάγνωση της οστεοπενίας και της οστεοπόρωσης. Η μέτρηση πρέπει να γίνεται:

  1. Στις Κεντρικές Περιοχές του Σκελετού:
    • Οσφυϊκή μοίρα της σπονδυλικής στήλης, ΟΜΣΣ (L1-L4): Παρέχει σημαντικές πληροφορίες για την κατάσταση των σπονδύλων.
    • Ισχία: Είναι τα σημεία με τον υψηλότερο κίνδυνο καταγμάτων, ειδικά σε ηλικιωμένους.

Η εξέταση είναι ανώδυνη, διαρκεί λίγα λεπτά και χρησιμοποιεί πολύ χαμηλές δόσεις ακτινοβολίας, καθιστώντας την ασφαλή για τακτική χρήση.

T-Score Κατάσταση
-1 και πάνω Φυσιολογική οστική πυκνότητα
-1 έως -2.5 Οστεοπενία
Κάτω από -2.5 Οστεοπόρωση

Παράγοντες κινδύνου για την οστεοπενία

Ορισμένοι παράγοντες αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης οστεοπενίας:

  • Ηλικία: Με την πάροδο του χρόνου, η οστική μάζα μειώνεται φυσιολογικά.
  • Φύλο: Οι γυναίκες είναι πιο επιρρεπείς λόγω των ορμονικών αλλαγών.
  • Κληρονομικότητα: Αν υπάρχει οικογενειακό ιστορικό, αυξάνεται ο κίνδυνος.
  • Διατροφή: Έλλειψη ασβεστίου, βιταμίνης D και πρωτεΐνης.
  • Καθημερινές συνήθειες: Το κάπνισμα, η υπερβολική κατανάλωση καφεΐνης ή αλκοόλ.
  • Σωματική δραστηριότητα: Έλλειψη άσκησης ή βάρη που βοηθούν στη μυϊκή ενδυνάμωση.

Πώς αξιολογείται η οστεοπενία

Η αξιολόγηση της οστεοπενίας γίνεται με τη μέτρηση της οστικής πυκνότητας μέσω DEXA.
Συνιστάται:

  • Γυναίκες 50-65 ετών: Αν υπάρχουν παράγοντες κινδύνου, έλεγχος κάθε 2 χρόνια.
  • Γυναίκες άνω των 65 ετών: Τακτικός έλεγχος κάθε 1-2 χρόνια.

Εργαστηριακές εξετάσεις για την οστεοπενία

Σε περιπτώσεις οστεοπενίας, οι εξής εργαστηριακές εξετάσεις βοηθούν στη διερεύνηση του οστικού μεταβολισμού:

  • Βιταμίνη D (25-OH βιταμίνη D): Για την αξιολόγηση των επιπέδων της βιταμίνης D.
  • Ασβέστιο ορού: Για τον έλεγχο των επιπέδων ασβεστίου στο αίμα.
  • Παραθορμόνη (PTH): Ελέγχει τη ρύθμιση του ασβεστίου.
  • Φωσφόρος: Σημαντικός για την υγεία των οστών.
  • Δείκτες οστικής ανακατασκευής: Π.χ. CTX, P1NP
  • Ορμονικές εξετάσεις: Ειδικά σε περιπτώσεις εμμηνόπαυσης ή υποψίας ενδοκρινολογικών διαταραχών, έλεγχος θυρεοειδούς αδένα

Η ενδοκρινολόγος σας θα προσαρμόσει τις εξετάσεις στις ανάγκες σας για μια πλήρη εικόνα της υγείας των οστών.

Οδηγίες για πρόληψη και θεραπεία της οστεοπενίας

Η πρόληψη και η διαχείριση της οστεοπενίας περιλαμβάνουν αλλαγές στον τρόπο ζωής και, αν χρειαστεί, φαρμακευτική αγωγή.

Διατροφή

    • Ασβέστιο: 1.000-1.200 mg/ημέρα (π.χ. γαλακτοκομικά, αμύγδαλα).
    • Βιταμίνη D
    • Μαγνήσιο: Σημαντικό για την απορρόφηση του ασβεστίου (π.χ. μπανάνες, πράσινα λαχανικά).
    • Βιταμίνη K2: Συμβάλλει στη μεταφορά του ασβεστίου στα οστά.

20 διατροφικές πηγές ασβεστίου

Τρόφιμο Περιεκτικότητα Ασβεστίου (mg/μερίδα)
Γάλα (1 φλιτζάνι) 300 mg
Γιαούρτι (200 γρ.) 400 mg
Τυρί (30 γρ.) 200-250 mg
Αμύγδαλα (28 γρ.) 80 mg
Σαρδέλες (με κόκαλα, 85 γρ.) 325 mg
Μπρόκολο (1 φλιτζάνι, μαγειρεμένο) 60 mg
Σπανάκι (1 φλιτζάνι, μαγειρεμένο) 240 mg
Σουσάμι (1 κουταλιά της σούπας) 88 mg
Τόφου (85 γρ., εμπλουτισμένο) 250-350 mg
Πορτοκάλια (1 μεσαίο) 60 mg
Φασόλια (1 φλιτζάνι, μαγειρεμένα) 100-120 mg
Σύκα αποξηραμένα (5 τεμάχια) 135 mg
Λάχανο (1 φλιτζάνι, μαγειρεμένο) 94 mg
Βρώμη (1 φλιτζάνι, εμπλουτισμένη) 150 mg
Σόγια (1 φλιτζάνι, μαγειρεμένη) 175 mg
Ρεβίθια (1 φλιτζάνι, μαγειρεμένα) 80 mg
Φουντούκια (28 γρ.) 56 mg
Κινόα (1 φλιτζάνι, μαγειρεμένη) 30 mg
Λιναρόσπορος (1 κουταλιά της σούπας) 26 mg
Πράσινα φυλλώδη λαχανικά (π.χ. ρόκα, σέσκουλο, ανά μερίδα) 50-100 mg

Αυτός ο πίνακας καλύπτει μια ποικιλία διατροφικών πηγών ασβεστίου για να εξασφαλίσετε την επαρκή πρόσληψη. Δώστε προσοχή στις ετικέτες των προϊόντων για να επαληθεύσετε την περιεκτικότητα ασβεστίου, ειδικά στα εμπλουτισμένα τρόφιμα.

Στόχοι Επίπεδων για Βιταμίνη D, Μαγνήσιο και K2

  • Βιταμίνη D: Τα επίπεδα στο αίμα πρέπει να είναι τουλάχιστον 30-50 ng/mL. Σε χαμηλά επίπεδα, συνιστώνται συμπληρώματα, ειδικά κατά τους χειμερινούς μήνες και σε δόσεις συντήρησης το καλοκαίρι.
  • Μαγνήσιο: Η ημερήσια πρόσληψη για ενήλικες είναι 310-420 mg ανάλογα με την ηλικία και το φύλο.
    Καλή πηγή αποτελούν οι μπανάνες, τα αμύγδαλα, και τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά.
  • Βιταμίνη K2: Χρειάζονται περίπου 90-120 μg/ημέρα για να υποστηρίξει τη σωστή εναπόθεση ασβεστίου στα οστά.

Άσκηση

    • Άρση βαρών και ασκήσεις μυϊκής ενδυνάμωσης 3-4 φορές την εβδομάδα.
    • Περπάτημα ή τρέξιμο για ενίσχυση των οστών.

Αποφυγή επιβλαβών συνηθειών

        • Διακοπή καπνίσματος
        • Μείωση καφεΐνης και αλκοόλ

Κατανάλωση Πρωτεΐνης

    • Επαρκής πρόσληψη (1-1.5 γρ./κιλό σωματικού βάρους)

Συχνές ερωτήσεις για την οστεοπενία

  1. Πόσο συχνά πρέπει να ελέγχομαι για την οστεοπενία;
    Ανάλογα με την ηλικία και τους παράγοντες κινδύνου, από 1 έως 3 χρόνια.
  2. Η οστεοπενία είναι αναστρέψιμη;
    Με την κατάλληλη διατροφή, άσκηση και φροντίδα, μπορεί να σταθεροποιηθεί ή να βελτιωθεί.
  3. Πρέπει να πάρω συμπληρώματα για την οστεοπενία;
    Σε πολλές περιπτώσεις, ναι, ιδιαίτερα αν η διατροφή δεν καλύπτει τις ανάγκες σας. Συμβουλευτείτε την ενδοκρινολόγο σας.
  4. Υπάρχει κίνδυνος να εξελιχθεί η οστεοπενία σε οστεοπόρωση;
    Ναι, αν δεν ληφθούν τα απαραίτητα μέτρα πρόληψης και διαχείρισης.
  5. Ποια είναι η διαφορά μεταξύ οστεοπενίας και οστεοπόρωσης;
    Η οστεοπενία είναι μια ενδιάμεση κατάσταση χαμηλής οστικής μάζας που μπορεί να εξελιχθεί σε οστεοπόρωση αν δεν ληφθούν μέτρα. Η οστεοπόρωση χαρακτηρίζεται από σημαντική απώλεια οστικής μάζας και αυξημένο κίνδυνο καταγμάτων.
  6. Μπορώ να βελτιώσω την οστική μου πυκνότητα μόνο με τη διατροφή;
    Η διατροφή παίζει βασικό ρόλο, αλλά η συνδυασμένη προσέγγιση με άσκηση, συμπληρώματα (όταν χρειάζεται) και αλλαγές στον τρόπο ζωής είναι πιο αποτελεσματική.
  7. Η οστεοπενία έχει συμπτώματα;
    Όχι, η οστεοπενία δεν προκαλεί συμπτώματα. Γι’ αυτό είναι σημαντικό να γίνεται έγκαιρα έλεγχος με μέτρηση οστικής πυκνότητας, ειδικά αν υπάρχουν παράγοντες κινδύνου.
  8. Η καφεΐνη επηρεάζει την υγεία των οστών;
    Η υπερβολική κατανάλωση καφεΐνης μπορεί να μειώσει την απορρόφηση ασβεστίου από το σώμα. Συνιστάται να περιορίζεται σε 1-2 φλιτζάνια καφέ την ημέρα.
  9. Μπορεί η άσκηση να αναστρέψει την οστεοπενία;
    Η άσκηση, ειδικά οι ασκήσεις ενδυνάμωσης και αντοχής, μπορεί να συμβάλει στη σταθεροποίηση ή ακόμα και στη βελτίωση της οστικής πυκνότητας, αν συνδυάζεται με την κατάλληλη διατροφή και φροντίδα.

Η υγεία των οστών είναι σημαντική για την ποιότητα ζωής μας!
Αν έχετε ερωτήσεις ή ανησυχίες για την οστεοπενία, η ενδοκρινολόγος μας είναι εδώ για να σας βοηθήσει.
Κλείστε σήμερα το ραντεβού σας για μια πλήρη αξιολόγηση και εξατομικευμένες συμβουλές.

Σχετική Βιβλιογραφία

  1. Osteopenia: Diagnosis and Management – National Osteoporosis Foundation
  2. The Role of Vitamin D in Bone Health – Harvard Medical School
  3. Exercise and Bone Density: A Clinical Guide – Journal of Endocrinology
  4. Dietary Recommendations for Osteopenia – Mayo Clinic
  5. Bone Health in Postmenopausal Women – The Lancet

 

CONTINUE READING
GettyImages-183800215-58d151f95f9b581d7251430b-1200x794.jpg
Ευαγγελία Γιαζιτζόγλου
ΕνδοκρινολογίαΘυρεοειδής

Θυρεοειδίτιδα Χασιμότο και υποθυρεοειδισμός: ποια η διαφορά;

Θυρεοειδίτιδα Χασιμότο και υποθυρεοειδισμός: ποια η διαφορά;

Η θυρεοειδίτιδα Χασιμότο και ο υποθυρεοειδισμός – δύο όροι που συχνά προκαλούν σύγχυση – είναι στενά συνδεδεμένοι αλλά όχι ταυτόσημοι.
Σε αυτό το άρθρο θα εξηγήσουμε τις διαφορές Χασιμότο και υποθυρεοειδισμού, τις αιτίες, τα συμπτώματα και τις διαθέσιμες θεραπείες, καθώς και τη σημασία της διατροφής στην υποστήριξη της υγείας του θυρεοειδούς.

Τι είναι η θυρεοειδίτιδα Χασιμότο;

Η θυρεοειδίτιδα Χασιμότο είναι μια αυτοάνοση πάθηση, στα πλαίσια της οποίας το ανοσοποιητικό σύστημα επιτίθεται στον θυρεοειδή αδένα.
Συχνά συνοδεύεται από την παρουσία αντιθυρεοειδικών αντισωμάτων, όπως τα TPOAb (αντισώματα κατά της θυρεοειδικής υπεροξειδάσης) και TgAb (αντισώματα κατά της θυρεοσφαιρίνης).
Αυτά τα αντισώματα μπορούν να ανιχνευθούν μέσω αιματολογικών εξετάσεων.

Ωστόσο, είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι η θυρεοειδίτιδα Χασιμότο μπορεί να διαγνωστεί ακόμη και απουσία αντισωμάτων, μέσω υπερηχογραφήματος, το οποίο δείχνει χαρακτηριστικές αλλαγές στον θυρεοειδή αδένα, όπως αυξημένη ηχογένεια ή ανομοιογενή δομή.

Τι είναι ο υποθυρεοειδισμός;

Ο υποθυρεοειδισμός είναι μια κατάσταση κατά την οποία ο θυρεοειδής αδένας δεν παράγει αρκετές θυρεοειδικές ορμόνες (Τ3 και Τ4).
Μπορεί να είναι αποτέλεσμα της θυρεοειδίτιδας Χασιμότο, αλλά υπάρχουν και άλλα αίτια, όπως:

  • Χειρουργική αφαίρεση του θυρεοειδούς.
  • Ένδεια ιωδίου
  • Ορισμένα φάρμακα, όπως η αμιοδαρόνη.που χρησιμοποιείται σε περίπτωση κάποιοων καρδιολογικών παθήσεων


 

Συμπτώματα θυρεοειδίτιδας Χασιμότο και υποθυρεοειδισμού

 

Συμπτώματα υποθυρεοειδισμού Συμπτώματα Χασιμότο (αυτοάνοσο)
Κόπωση, κούραση Πρήξιμο στον λαιμό (βρογχοκήλη)
Αύξηση βάρους Πόνοι στις αρθρώσεις
Ξηροδερμία Αίσθημα πίεσης στον λαιμό
Ευαισθησία στο κρύο Αυξημένα αντισώματα στο αίμα
Αργός καρδιακός ρυθμός, αρρυθμίες, έκτακτες συστολές Δυσκολία στην κατάποση
Κατάθλιψη ή ευερεθιστότητα Δυσανεξία σε ορισμένες τροφές
Απώλεια μαλλιών Φλεγμονή στον θυρεοειδή
Δυσκοιλιότητα Υποτροπές συμπτωμάτων
Διαταραχές μνήμης Ήπιες αλλαγές στον τόνο της φωνής
Μυϊκή αδυναμία Απροσδιόριστη αίσθηση κούρασης
Πόνοι στους μύες
Χαμηλή αντοχή στην άσκηση
Πρήξιμο στο πρόσωπο
Δυσκολία στη συγκέντρωση
Αίσθημα βραδύτητας
Ξηρά και εύθραυστα νύχια
Απώλεια της ερωτικής διάθεσης, χαμηλή λίμπιντο
Ακανόνιστος έμμηνος κύκλος, ασταθής περίοδος
Χαμηλή αρτηριακή πίεση

Μπορεί να θεραπευτεί η θυρεοειδίτιδα Χασιμότο;

Η θυρεοειδίτιδα Χασιμότο δεν θεραπεύεται πλήρως, καθώς πρόκειται για μια χρόνια αυτοάνοση πάθηση.
Ωστόσο, μπορεί να τεθεί σε ύφεση με σωστή διαχείριση και παρακολούθηση.
Η θεραπεία επικεντρώνεται στη διαχείριση του υποθυρεοειδισμού, αν αυτός αναπτυχθεί; και στη μείωση της φλεγμονής μέσω κατάλληλης διατροφής, συμπληρωμάτων και φαρμακευτικής αγωγής όταν απαιτείται.

Πώς θα καταλάβω αν έχω υποθυρεοειδισμό;

Αν έχετε υποψίες για υποθυρεοειδισμό, παρατηρήστε αν εμφανίζετε συμπτώματα όπως επίμονη κόπωση, αύξηση βάρους χωρίς προφανή λόγο, ξηρό και τραχύ δέρμα, δυσκοιλιότητα, αίσθηση κρύου, τριχόπτωση ή μειωμένη συγκέντρωση.
Επίσης, οι αλλαγές στη διάθεση, όπως κατάθλιψη ή ευερεθιστότητα, είναι συχνές.

Στις αιματολογικές εξετάσεις, η TSH (θυρεοειδοτρόπος ορμόνη) συνήθως εμφανίζεται αυξημένη, καθώς είναι το πρώτο σημάδι της μειωμένης λειτουργίας του θυρεοειδούς. Ωστόσο, υπάρχουν περιπτώσεις όπου η TSH μπορεί να μην είναι σημαντικά αυξημένη, αλλά τα συμπτώματα να παραμένουν έντονα.
Αυτό καθιστά αναγκαία την αξιολόγηση των ελεύθερων Τ3 και Τ4 ορμονών από ειδικό ενδοκρινολόγο, fT4, fT3.

Τι πρέπει να ανιχνεύεται στις εξετάσεις αίματος για τον θυρεοειδή και τη Χασιμότο;

Οι βασικές παράμετροι που πρέπει να ελέγχονται είναι:

  • TSH (Θυρεοειδοτρόπος ορμόνη): Για την αξιολόγηση της λειτουργίας του θυρεοειδούς.
  • Ελεύθερη Τ4 και Τ3, fT4, fT3: Για τη μέτρηση των ορμονών του θυρεοειδούς.
  • Αντισώματα TPOAb και TgAb: Για τη διάγνωση της Χασιμότο.
  • Βιταμίνη D: Γιατί συχνά συνδέεται με αυτοάνοσες διαταραχές.

    Τι σημαίνει η φράση “έχω θυρεοειδή”;

    Η φράση “έχω θυρεοειδή” χρησιμοποιείται συχνά για να υποδηλώσει ότι κάποιος αντιμετωπίζει προβλήματα με τον θυρεοειδή αδένα.

    Ο θυρεοειδής είναι ένα όργανο-κλειδί που ελέγχει πολλές λειτουργίες του σώματος, όπως ο μεταβολισμός, η θερμοκρασία και η ενέργεια.
    Συχνά, όσοι λένε “έχω θυρεοειδή” εννοούν ότι πάσχουν από κάποια διαταραχή, όπως υποθυρεοειδισμό, υπερθυρεοειδισμό ή αυτοάνοσες παθήσεις όπως η θυρεοειδίτιδα Χασιμότο.
    Η φράση αποτυπώνει τη σημαντικότητα του θυρεοειδούς για την καθημερινή υγεία και ευεξία.

Η σημασία της διατροφής για τη Χασιμότο

Η διατροφή παίζει σημαντικό ρόλο στην υποστήριξη της υγείας του θυρεοειδούς.
Για τη θυρεοειδίτιδα Χασιμότο, είναι σημαντικό να αποφεύγετε τροφές που ενδέχεται να προκαλέσουν φλεγμονή ή να επιδεινώσουν την αυτοάνοση αντίδραση.

Τροφές που πρέπει να περιορίσετε:

  • Γλουτένη: Συχνά συνδέεται με αυτοάνοσες παθήσεις.
  • Επεξεργασμένες τροφές.
  • Σόγια και προϊόντα της.

Τροφές που βοηθούν:

  • Τροφές πλούσιες σε σελήνιο (π.χ., καρύδια Βραζιλίας).
  • Βιταμίνη D μέσω διατροφής ή συμπληρωμάτων.Μπορείτε να διαβάστε για τη σημασία της διατροφής σε περίπτωση θυρεοειδίτιδας Χασιμότο και αυτοάνοσων νοσημάτων εδώ.

Ενημερωθείτε και δράστε!!

Αν βιώνετε συμπτώματα που μπορεί να σχετίζονται με τον θυρεοειδή, όπως κόπωση, αλλαγές στο βάρος ή προβλήματα μνήμης, είναι σημαντικό να απευθυνθείτε σε εξειδικευμένη ενδοκρινολόγο για τον θυρεοειδή.
Στο ιατρείο μας, προσφέρουμε εξειδικευμένες διαγνώσεις και εξατομικευμένες θεραπείες για όλες τις παθήσεις του θυρεοειδούς.
Κλείστε το ραντεβού σας σήμερα και βρείτε τη λύση που σας ταιριάζει!

 

Βιβλιογραφία:

  1. “Thyroid Autoimmunity and Hypothyroidism” – Journal of Endocrinology.
  2. “Dietary Influences on Thyroid Disorders” – Thyroid Research.
  3. “Thyroid Function Tests” – Mayo Clinic.
  4. “Hashimoto’s Thyroiditis and Management” – Endocrine Reviews.
  5. “The Role of Selenium in Thyroid Health” – Clinical Nutrition Insights.
CONTINUE READING
strong-woman-1200x675.avif
Ευαγγελία Γιαζιτζόγλου
ΑκμήΑυτοάνοσαΓενικά ενδοκρινολογίαςΔιατροφήΕνδοκρινολογίαΕνδοκρινολογία αναπαραγωγής

Ψευδάργυρος: το κλειδί για αυτοάνοσα, ακμή και γονιμότητα

Ο ψευδάργυρος είναι ένα από τα πιο σημαντικά ιχνοστοιχεία για τον ανθρώπινο οργανισμό, με ρόλο-κλειδί στη ρύθμιση του ανοσοποιητικού, των ορμονών και της σωστής λειτουργίας του θυρεοειδούς αδένα.
Η έλλειψή του μπορεί να προκαλέσει σοβαρά προβλήματα υγείας, ενώ η σωστή αναλογία του με άλλα ιχνοστοιχεία, όπως ο χαλκός, είναι ζωτικής σημασίας.
Ας δούμε γιατί ο ψευδάργυρος είναι απαραίτητος και πώς μπορείτε να διασφαλίσετε ότι λαμβάνετε τις σωστές ποσότητες.

Συμπτώματα έλλειψης ψευδαργύρου

Σύμπτωμα Περιγραφή
Εξασθένηση του ανοσοποιητικού Αυξημένη ευαισθησία σε λοιμώξεις, όπως κρυολογήματα και γρίπη.
Αργή επούλωση πληγών Το σώμα δυσκολεύεται να αναπλάσει τους ιστούς.
Τριχόπτωση Απώλεια μαλλιών λόγω διαταραχής της ανάπτυξης των τριχοθυλακίων.
Διαταραχές γεύσης και όσφρησης Απώλεια της αίσθησης της γεύσης και της όσφρησης.
Διαταραχές στο δέρμα Ξηρότητα, έκζεμα, ακμή ή άλλες δερματικές παθήσεις.
Κόπωση και αδυναμία Έλλειψη ενέργειας και μυϊκή αδυναμία.
Προβλήματα γονιμότητας Μειωμένη παραγωγή σπέρματος στους άνδρες και διαταραχές ωορρηξίας στις γυναίκες.
Διαταραχές διάθεσης Άγχος, κατάθλιψη ή ευερεθιστότητα.

Ψευδάργυρος και χαλκός: Συγκοινωνούντα δοχεία

Ο ψευδάργυρος και ο χαλκός είναι δύο ιχνοστοιχεία που πρέπει να βρίσκονται σε ισορροπία.
Η διατήρηση αυτής της ισορροπίας είναι σημαντική, καθώς:

  • Υπερβολικός ψευδάργυρος μπορεί να προκαλέσει έλλειψη χαλκού, οδηγώντας σε αναιμία ή διαταραχές στο νευρικό σύστημα.
  • Υπερβολικός χαλκός μπορεί να επηρεάσει αρνητικά το ανοσοποιητικό σύστημα και τη λειτουργία του ψευδαργύρου.

Η σημασία του ψευδαργύρου στα αυτοάνοσα νοσήματα

Ο ψευδάργυρος είναι ζωτικό ιχνοστοιχείο για τη σωστή λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος και παίζει κρίσιμο ρόλο στη διαχείριση και την πρόληψη αυτοάνοσων νοσημάτων. Στα αυτοάνοσα, το ανοσοποιητικό σύστημα επιτίθεται στους υγιείς ιστούς του σώματος, προκαλώντας φλεγμονή και βλάβες.
Ο ψευδάργυρος συμβάλλει στην καταστολή των ανεπιθύμητων ανοσολογικών αντιδράσεων και στην ενίσχυση των μηχανισμών που προστατεύουν το σώμα.

Ρόλος του ψευδαργύρου:

  1. Ρύθμιση του Ανοσοποιητικού Συστήματος:
    Ο ψευδάργυρος επηρεάζει τη λειτουργία των Τ-λεμφοκυττάρων, μειώνοντας τις υπερβολικές φλεγμονώδεις αντιδράσεις.
  2. Μείωση Φλεγμονής: Υποστηρίζει την παραγωγή αντιφλεγμονωδών κυτοκινών, που είναι απαραίτητες για την ισορροπία του ανοσοποιητικού συστήματος.
  3. Υποστήριξη Θυρεοειδούς: Στην αυτοάνοση θυρεοειδίτιδα Hashimoto, ο ψευδάργυρος βοηθά στη βελτίωση της λειτουργίας του θυρεοειδούς αδένα και στη μείωση των επιπέδων των αντισωμάτων που επιτίθενται στον ιστό του θυρεοειδούς.
  4. Αντιοξειδωτική Δράση: Προστατεύει τα κύτταρα από το οξειδωτικό στρες, το οποίο παίζει ρόλο στην επιδείνωση των αυτοάνοσων νοσημάτων.

Ψευδάργυρος και Συγκεκριμένα Αυτοάνοσα Νοσήματα:

  • Hashimoto και Graves: Υποστηρίζει τη ρύθμιση των θυρεοειδικών ορμονών και μειώνει τη φλεγμονή.
  • Ρευματοειδής Αρθρίτιδα: Συμβάλλει στη μείωση του πόνου και της φλεγμονής στις αρθρώσεις.
  • Λύκος (SLE): Υποστηρίζει την ανοσολογική ισορροπία και μειώνει την ένταση των εξάρσεων.
  • Ψωρίαση: Ενισχύει την ανάπλαση του δέρματος και μειώνει τη φλεγμονή.

Σημαντική Υποσημείωση:
Η έλλειψη ψευδαργύρου συνδέεται με αυξημένη πιθανότητα εμφάνισης ή επιδείνωσης αυτοάνοσων νοσημάτων, ενώ η υπερδοσολογία του μπορεί να διαταράξει την ισορροπία του ανοσοποιητικού.
Η λήψη ψευδαργύρου πρέπει να γίνεται με μέτρο και υπό την καθοδήγηση ειδικού.

Η επαρκής πρόσληψη μέσω διατροφής (π.χ. οστρακοειδή, ξηροί καρποί, κόκκινο κρέας) ή μέσω συμπληρωμάτων μπορεί να κάνει τη διαφορά στη διαχείριση των αυτοάνοσων νοσημάτων και στη βελτίωση της ποιότητας ζωής.

Η σημασία του ψευδαργύρου στην αναπαραγωγική υγεία

Ο ψευδάργυρος είναι απαραίτητος για τη σωστή λειτουργία του αναπαραγωγικού συστήματος τόσο στους άνδρες όσο και στις γυναίκες.
Στους άνδρες, παίζει βασικό ρόλο στην παραγωγή σπέρματος και στην κινητικότητα των σπερματοζωαρίων, υποστηρίζοντας τη γονιμότητα.
Στις γυναίκες, ο ψευδάργυρος συμβάλλει στη ρύθμιση της ωορρηξίας και της ορμονικής ισορροπίας, ενώ είναι ζωτικής σημασίας κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης για την ανάπτυξη του εμβρύου.
Η έλλειψή του μπορεί να οδηγήσει σε προβλήματα γονιμότητας ή επιπλοκές στην κύηση, καθιστώντας τη διατήρηση των επιπέδων του ζωτική προτεραιότητα για όσους σχεδιάζουν να αποκτήσουν παιδιά.

Η σημασία του ψευδαργύρου στην αντιμετώπιση της ακμής

Ο ψευδάργυρος παίζει σημαντικό ρόλο στη διατήρηση της υγείας του δέρματος, ιδιαίτερα στην αντιμετώπιση της ακμής.
Αυτό το ιχνοστοιχείο βοηθά στη μείωση της φλεγμονής και στη ρύθμιση της παραγωγής σμήγματος, περιορίζοντας την ανάπτυξη βακτηρίων που προκαλούν σπυράκια. Παράλληλα, υποστηρίζει την αναγέννηση των κυττάρων του δέρματος και την επούλωση πληγών, συμβάλλοντας στη μείωση των ουλών που μπορεί να αφήσει η ακμή. Έρευνες έχουν δείξει ότι άτομα με ακμή συχνά παρουσιάζουν χαμηλότερα επίπεδα ψευδαργύρου, ενώ η λήψη συμπληρωμάτων ή η χρήση προϊόντων με ψευδάργυρο μπορεί να βελτιώσει σημαντικά την εικόνα του δέρματος.

Ιδανικά επίπεδα ψευδαργύρου

Τα φυσιολογικά επίπεδα ψευδαργύρου στο αίμα είναι:

  • 60-120 μg/dL για υγιείς ενήλικες.

Σε περιπτώσεις έλλειψης, ο γιατρός μπορεί να προτείνει συμπληρώματα ψευδαργύρου, αλλά μόνο με την κατάλληλη καθοδήγηση.

Μορφές Ψευδαργύρου: ποια είναι ιδανική;

Υπάρχουν διάφορες μορφές ψευδαργύρου, με τις πιο συνηθισμένες να είναι:

  • Γλυκονικός Ψευδάργυρος
  • Πικολινικός Ψευδάργυρος
  • Κιτρικός Ψευδάργυρος

Η μορφή πικολινικού ψευδαργύρου θεωρείται η πιο απορροφήσιμη και κατάλληλη για τη βελτίωση των επιπέδων στον οργανισμό.

Συχνές ερωτήσεις για τον ψευδάργυρο

  1. Τι είναι ο ψευδάργυρος και γιατί είναι σημαντικός;
    Ο ψευδάργυρος είναι ένα ιχνοστοιχείο απαραίτητο για την υγεία του ανοσοποιητικού, του δέρματος και των ορμονών.
  2. Ποια είναι τα συμπτώματα έλλειψης ψευδαργύρου;
    Συμπτώματα όπως κόπωση, τριχόπτωση, διαταραχές διάθεσης και αδύναμο ανοσοποιητικό.
  3. Πώς επηρεάζει ο ψευδάργυρος τις ορμόνες;
    Συμβάλλει στη ρύθμιση των θυρεοειδικών ορμονών και των αναπαραγωγικών λειτουργιών.
  4. Ποια είναι η σχέση ψευδαργύρου και ανοσοποιητικού;
    Υποστηρίζει την παραγωγή λευκών αιμοσφαιρίων και τη λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος.
  5. Μπορεί η έλλειψη ψευδαργύρου να προκαλέσει αυτοάνοσα νοσήματα;
    Η έλλειψη αυξάνει τη φλεγμονή, επιδεινώνοντας την πιθανότητα ανάπτυξης αυτοάνοσων νοσημάτων.
  6. Ποια είναι τα φυσιολογικά επίπεδα ψευδαργύρου;
    60-120 μg/dL για ενήλικες.
  7. Πώς σχετίζεται ο ψευδάργυρος με τον χαλκό;
    Η σωστή ισορροπία είναι σημαντική, με αναλογία 10:1.
  8. Ποια είναι η καλύτερη μορφή ψευδαργύρου;
    Η πικολινική μορφή είναι ιδανική για απορρόφηση.
  9. Πώς μπορώ να αυξήσω τα επίπεδα ψευδαργύρου;
    Με τροφές όπως το κόκκινο κρέας, οι ξηροί καρποί και τα οστρακοειδή ή με συμπληρώματα.
  10. Πρέπει να κάνω εξετάσεις για τα επίπεδα ψευδαργύρου;
    Ναι, αν παρουσιάζετε συμπτώματα έλλειψης ή έχετε ιστορικό αυτοάνοσων νοσημάτων.

Ο ψευδάργυρος αποτελεί σημαντικό σύμμαχο για πολλές πτυχές της υγείας μας.
Εάν νιώθετε συμπτώματα που σχετίζονται με έλλειψή του ή αν πάσχετε από αυτοάνοσα νοσήματα, ένας έλεγχος των βιταμινών και ιχνοστοιχείων σας είναι απαραίτητος.
Κλείστε σήμερα ένα ραντεβού στο ιατρείο μας και επωφεληθείτε από την εμπειρία μας στη ρύθμιση των επιπέδων ψευδαργύρου και άλλων ιχνοστοιχείων.

Βιβλιογραφία:

 

CONTINUE READING
6023f3fa90e9-8-strategies-to-boost-a-slow-metabolism-1200x675.webp
Ευαγγελία Γιαζιτζόγλου
Γενικά ενδοκρινολογίαςΕνδοκρινολογίαΜεταβολισμός

Οι 8 ορμόνες που μπλοκάρουν τον μεταβολισμό – και πώς να τις ελέγξετε!

Αναρωτιέστε γιατί δυσκολεύεστε να χάσετε βάρος, παρά τη σωστή διατροφή και άσκηση; Μήπως ο μεταβολισμός σας μοιάζει “μπλοκαρισμένος”;
Συχνά, η αιτία κρύβεται σε ορμονικές διαταραχές που επηρεάζουν την ικανότητα του σώματος να καίει λίπος και να διαχειρίζεται την ενέργεια.

Σε αυτό το άρθρο, θα αναλύσουμε ποιες ορμόνες μπορεί να δυσκολεύουν την απώλεια βάρους και πώς εντοπίζονται μέσα από εργαστηριακούς ελέγχους.

Οι ορμόνες που επηρεάζουν την απώλεια βάρους

Ο μεταβολισμός και η αποθήκευση λίπους καθορίζονται από έναν περίπλοκο μηχανισμό που ελέγχεται από ορμόνες.
Οι βασικές ορμόνες που σχετίζονται με την απώλεια βάρους περιλαμβάνουν:

Ορμόνη Ρόλος στη Διαχείριση Βάρους
Ινσουλίνη Ρυθμίζει τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα. Υψηλή ινσουλίνη οδηγεί σε αποθήκευση λίπους.
Λεπτίνη Ελέγχει την όρεξη. Αντίσταση στη λεπτίνη προκαλεί υπερφαγία.
Κορτιζόλη Ορμόνη του στρες. Υψηλή κορτιζόλη συνδέεται με κοιλιακή παχυσαρκία.
Θυρεοειδικές Ορμόνες Ελέγχουν τον μεταβολισμό. Υποθυρεοειδισμός επιβραδύνει την καύση θερμίδων.
Οιστρογόνα Ανισορροπίες επηρεάζουν τη συσσώρευση λίπους, ειδικά σε γυναίκες.
Γκρελίνη Ορμόνη της πείνας. Αυξημένα επίπεδα προκαλούν έντονη πείνα.
Προλακτίνη Υπεύθυνη για τη γαλουχία. Αυξημένα επίπεδα μπορεί να αυξήσουν την όρεξη και να προκαλέσουν αποθήκευση λίπους.
Σωματομεδίνη C (IGF-1) Μεσολαβητής της αυξητικής ορμόνης. Χαμηλά επίπεδα οδηγούν σε μείωση μυϊκής μάζας και αύξηση λίπους.

1. Ινσουλίνη: Ρυθμιστής του μεταβολισμού των σακχάρων και της λιποαποθήκευσης

Η ινσουλίνη είναι μια ορμόνη που παράγεται από το πάγκρεας και βοηθά τα κύτταρα να απορροφήσουν τη γλυκόζη από το αίμα για ενέργεια.
Όταν υπάρχει αντίσταση στην ινσουλίνη, τα κύτταρα δεν ανταποκρίνονται σωστά, οδηγώντας σε αυξημένα επίπεδα σακχάρου και αποθήκευση λίπους.

Πώς διαγιγνώσκεται η αντίσταση στην ινσουλίνη;

Η διάγνωση γίνεται μέσω εξετάσεων αίματος:

Εξέταση Περιγραφή
Ινσουλίνη Νηστείας Μετρά τα επίπεδα ινσουλίνης μετά από νηστεία 8-12 ωρών. Υψηλές τιμές υποδεικνύουν αντίσταση.
Γλυκόζη Νηστείας Εξετάζει τα επίπεδα σακχάρου νηστείας. Αυξημένα επίπεδα συνδέονται με αντίσταση στην ινσουλίνη.
HOMA-IR Δείκτης αντίστασης στην ινσουλίνη: Υπολογίζεται από τα επίπεδα γλυκόζης και ινσουλίνης. Τιμές >2,5 υποδηλώνουν αντίσταση.
Καμπύλη Γλυκόζης και Ινσουλίνης Γίνεται μετά από χορήγηση γλυκόζης. Ελέγχει πώς ανταποκρίνονται η ινσουλίνη και η γλυκόζη στο αίμα.

Συμπτώματα αντίστασης στην ινσουλίνη:

  • Κοιλιακή παχυσαρκία
  • Έντονη πείνα, ειδικά για γλυκά
  • Αδυναμία απώλειας βάρους
  • Ατελές αίσθημα κορεσμού
  • Σκούρες κηλίδες δέρματος σε δερματικές πτυχές – μασχάλες, λαιμός (μελανίζουσα ακάνθωση)Για την αντίσταση στην ινσουλίνη μπορείτε να διαβάστε περισσότερα εδώ.


2. Λεπτίνη: Η ορμόνη της όρεξης

Η λεπτίνη είναι μια ορμόνη που παράγεται από τα λιποκύτταρα και ρυθμίζει την όρεξη και την αποθήκευση ενέργειας.
Όταν λειτουργεί σωστά, η λεπτίνη στέλνει σήμα στον εγκέφαλο ότι το σώμα έχει αρκετή ενέργεια και μειώνει την πείνα.

Τι είναι η αντίσταση στη λεπτίνη;

Στην αντίσταση στη λεπτίνη, ο εγκέφαλος δεν “λαμβάνει” το σήμα της λεπτίνης, ακόμη και αν τα επίπεδά της είναι υψηλά. Αυτό προκαλεί:

  • Αίσθημα συνεχούς πείνας.
  • Υπερφαγία.
  • Αύξηση βάρους, ιδιαίτερα στην κοιλιακή περιοχή.

Διάγνωση της αντίστασης στη λεπτίνη:

  • Λεπτίνη Ορού: Ανιχνεύει τα επίπεδα λεπτίνης στο αίμα. Υψηλά επίπεδα συνδέονται με αντίσταση.

Πώς μπορεί να βελτιωθεί η αντίσταση στη λεπτίνη;

  • Βελτίωση της ποιότητας ύπνου
  • Μείωση του χρόνιου στρες
  • Κατανάλωση τροφών με χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη


3. Κορτιζόλη: Η ορμόνη του στρες

Η κορτιζόλη, γνωστή και ως “ορμόνη του στρες”, παράγεται από τα επινεφρίδια και ρυθμίζει την απόκριση του οργανισμού στο στρες.
Χρόνια αυξημένα επίπεδα κορτιζόλης συνδέονται με αύξηση βάρους, ιδιαίτερα στην κοιλιακή περιοχή.

Πώς μετράται η κορτιζόλη;

Η κορτιζόλη μετράται μέσω εξετάσεων:

Μέθοδος Μέτρησης Περιγραφή
Πρωινή Κορτιζόλη Αίματος Μετρά τα επίπεδα κορτιζόλης νωρίς το πρωί, όταν τα επίπεδα είναι πιο υψηλά.
Κορτιζόλη Ούρων 24ώρου Ελέγχει τα επίπεδα κορτιζόλης μέσα σε ένα 24ωρο για να ανιχνευτεί υπερβολική παραγωγή.
Κορτιζόλη Σιέλου Μετρά τα επίπεδα κορτιζόλης σε διαφορετικές ώρες της ημέρας για την αξιολόγηση της διακύμανσής της.

Συμπτώματα Υπερκορτιζολαιμίας:

  • Κοιλιακή παχυσαρκία, πρόσληψη βάρους στο πάνω μέρος του σώματος
  • Εύθραυστο δέρμα, μελανιές.
  • Μυϊκή αδυναμία
  • Υψηλή αρτηριακή πίεση

Πώς μπορεί να ελεγχθεί η κορτιζόλη;

  • Διαχείριση στρες μέσω γιόγκα, διαλογισμού ή ψυχολογικής υποστήριξης
  • Ενίσχυση της φυσικής δραστηριότητας.
  • Επίλυση υποκείμενων αιτιών, όπως το σύνδρομο Cushing


4. Θυρεοειδικές Ορμόνες: Ο ρυθμιστής του μεταβολισμού

Οι θυρεοειδικές ορμόνες (T3, T4) ρυθμίζουν τον ρυθμό του μεταβολισμού. Η έλλειψη ή η δυσλειτουργία τους προκαλεί υποθυρεοειδισμό, ο οποίος μειώνει την καύση θερμίδων.

Διάγνωση Υποθυρεοειδισμού:

  • TSH: Ανιχνεύει τη λειτουργία του θυρεοειδούς. Υψηλά επίπεδα υποδηλώνουν υποθυρεοειδισμό.
  • Ελεύθερη T3 και T4, fT3, fT4: Αξιολογούν τα ενεργά επίπεδα θυρεοειδικών ορμονών καθώς και ανάστροφης Τ3.
  • Υπολογισμός αντιθυρεοειδικών αντισωμάτων αντιΤgAb, αντιTPOAb για αποκλεισμό αυτοάνοσης θυρεοειδίτιδας Χασιμότο

Συμπτώματα υποθυρεοειδισμού στη Χασιμότο:

  • Αύξηση βάρους, δυσκολία στην απώλεια βάρους
  • Τριχόπτωση
  • Διαταραχή συγκέντρωσης / μνήμης
  • Κόπωση
  • Ξηρό δέρμα
  • Ευαισθησία στο κρύο
  • Δυσπεψία
  • Διαταραχές περιόδου στις γυναίκες


5. Οιστρογόνα: επίδραση στη συγκέντρωση λίπους

Τα οιστρογόνα, ιδιαίτερα σε γυναίκες, παίζουν σημαντικό ρόλο στη συσσώρευση λίπους, κυρίως σε γοφούς και μηρούς.
Ανισορροπίες στα επίπεδά τους, κυρίως τα υψηλά οιστρογόνα, μπορούν να προκαλέσουν κατακράτηση υγρών και αύξηση βάρους.

Διάγνωση οιστρογονικών ανισορροπιών:

  • Οιστραδιόλη (E2): Βασική εξέταση για τα επίπεδα οιστρογόνων.
  • FSH και LH: Ανιχνεύουν ορμονική ανισορροπία,  οι σχετικές εξετάσεις πραγματοποιούνται 2-5η μέρα περιόδου.


6. Προλακτίνη: Η ορμόνη του θηλασμού και η επίδρασή της στο βάρος

Η προλακτίνη είναι μια ορμόνη που παράγεται από την υπόφυση και είναι υπεύθυνη για τη γαλουχία.
Ωστόσο, αυξημένα επίπεδα προλακτίνης (υπερπρολακτιναιμία) μπορεί να επηρεάσουν τον μεταβολισμό, τη γονιμότητα και τη διαχείριση του βάρους.

Πώς επηρεάζει το βάρος η προλακτίνη;

Η υψηλή προλακτίνη συνδέεται με:

  • Αυξημένη Όρεξη: Υψηλά επίπεδα προλακτίνης μπορεί να ενισχύσουν την αποθήκευση λίπους.
  • Υποθυρεοειδισμό: Η υπερπρολακτιναιμία συχνά σχετίζεται με υποθυρεοειδισμό, που επιβραδύνει τον μεταβολισμό.

Πώς διαγιγνώσκεται η υψηλή προλακτίνη;

  • Προλακτίνη Αίματος: Μετρά τα επίπεδα προλακτίνης, γίνεται 2-5η μέρα περιόδου και ιδανικά κάποιες ώρες μετά την πρωινή αφύπνιση.
    Αυξημένα επίπεδα (>25 ng/mL στις γυναίκες, >20 ng/mL στους άνδρες) υποδηλώνουν υπερπρολακτιναιμία.

Συμπτώματα υπερπρολακτιναιμίας – δεν είναι απαραίτητο να υπάρχουν όλα:

  • Αντίσταση στην απώλεια βάρους.
  • Ανωμαλίες περιόδου ή υπογονιμότητα στις γυναίκες.
  • Μείωση της libido στους άνδρες.
  • Γαλακτόρροια (έκκριση γάλακτος εκτός γαλουχίας).
  • Πονοκέφαλοι, ημικρανίες


7. Σωματομεδίνη C (IGF-1): Ο μεταβολικός σύμμαχος της αυξητικής ορμόνης

Η σωματομεδίνη C (IGF-1) είναι ένας βασικός μεσολαβητής της αυξητικής ορμόνης (GH). Παίζει σημαντικό ρόλο στη ρύθμιση του μεταβολισμού, της μυϊκής ανάπτυξης και της καύσης λίπους.

Πώς επηρεάζει το βάρος;

  • Χαμηλά Επίπεδα IGF-1: Συνδέονται με μειωμένο μεταβολισμό, αύξηση λίπους και απώλεια μυϊκής μάζας.
  • Υψηλά Επίπεδα IGF-1: Συνδέονται με υπερβολική ανάπτυξη ιστών, αλλά και προβλήματα όπως ο σακχαρώδης διαβήτης.Η σωματομεδίνη IGF1 μπορεί να υπολογιστεί εργαστηριακά με απλή αιμοληψία.

8. Γκρελίνη: “Η ορμόνη της πείνας”

Η γκρελίνη είναι μια ορμόνη που παράγεται κυρίως στο στομάχι, αλλά και σε μικρότερο βαθμό στο πάγκρεας, τα νεφρά, και τον υποθάλαμο. Συχνά αποκαλείται “η ορμόνη της πείνας” καθώς παίζει καθοριστικό ρόλο στη ρύθμιση της όρεξης, του μεταβολισμού και της ενεργειακής ισορροπίας.

Πώς επηρεάζει τον μεταβολισμό;

Η γκρελίνη δεν περιορίζεται μόνο στη ρύθμιση της όρεξης αλλά έχει και σημαντικές επιδράσεις σε διάφορους μεταβολικούς μηχανισμούς:

1. Ρύθμιση Όρεξης

  • Αυξάνει την όρεξη μέσω της διέγερσης νευρώνων στον υποθάλαμο.
  • Προκαλεί έντονη επιθυμία για κατανάλωση υψηλής θερμιδικής αξίας τροφών.

2. Αποθήκευση Ενέργειας

  • Προάγει την αποθήκευση λίπους, ενισχύοντας την λιπογένεση.
  • Επηρεάζει τα επίπεδα ινσουλίνης, ρυθμίζοντας την αποθήκευση γλυκόζης.

3. Επίδραση στη Σωματική Μάζα

  • Σε περιόδους έλλειψης τροφής, αυξάνει τη δραστηριότητα των μηχανισμών εξοικονόμησης ενέργειας, μειώνοντας τον βασικό μεταβολικό ρυθμό.
  • Συνδέεται με την παχυσαρκία όταν εκκρίνεται σε υπερβολικά επίπεδα.

4. Ρόλος στον Ύπνο και τη Στρεσογόνο Απόκριση

  • Τα αυξημένα επίπεδα γκρελίνης σχετίζονται με την αϋπνία και την αυξημένη παραγωγή κορτιζόλης, η οποία επιδρά αρνητικά στον μεταβολισμό.

Η γκρελίνη μπορεί να υπολογιστεί εργαστηριακά με απλή αιμοληψία.


10 συχνές ερωτήσεις για τις ορμόνες και την απώλεια βάρους

  1. Πώς ξέρω αν οι ορμόνες μου επηρεάζουν τον μεταβολισμό μου;
    Συμπτώματα όπως κόπωση, πείνα, αύξηση βάρους ή ανικανότητα απώλειας βάρους μπορεί να υποδηλώνουν ορμονικές διαταραχές.
  2. Ποιος είναι ο πρώτος έλεγχος που πρέπει να κάνω;
    Έλεγχος θυρεοειδικών ορμονών (TSH, fT3, fT4) και ;έλεγχος για την αντίσταση στην ινσουλίνη είναι βασικοί για αρχική αξιολόγηση.
  3. Πόσο επηρεάζει το στρες την απώλεια βάρους;
    Το χρόνιο στρες και η κακή ποιότητα ύπνου αυξάνουν την κορτιζόλη, που συνδέεται με αποθήκευση λίπους.
  4. Μπορώ να χάσω βάρος αν έχω υποθυρεοειδισμό;
    Ναι, με σωστή ρύθμιση θυρεοειδικών ορμονών και υποστήριξη από ενδοκρινολόγο.
  5. Οι ορμόνες επηρεάζουν την πείνα μου;
    Ναι, η γκρελίνη και η λεπτίνη ρυθμίζουν την όρεξη.
  6. Ποιοι διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο ορμονικών διαταραχών;
    Γυναίκες με σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών, άτομα με οικογενειακό ιστορικό θυρεοειδοπαθειών ή χρόνιο στρες.
  7. Μπορεί μια διατροφή να αποκαταστήσει την ορμονική ισορροπία;
    Η σωστή διατροφή βοηθά, αλλά συχνά απαιτείται συνδυασμός με φαρμακευτική αγωγή.
  8. Πόσο συχνά πρέπει να κάνω έλεγχο ορμονών;
    Συνιστάται ετήσιος έλεγχος ή συχνότερα αν υπάρχουν συμπτώματα, θα σας το διευκρινήσει η γιατρός σας.
  9. Μπορεί η άσκηση να βελτιώσει τον ορμονικό μεταβολισμό;
    Ναι, ειδικά η προπόνηση με αντιστάσεις.
  10. Τι πρέπει να κάνω αν υποψιάζομαι ορμονικές διαταραχές;
    Επισκεφθείτε ενδοκρινολόγο για να ξεκινήσετε εξετάσεις και αν χρειαστεί, υποστηρικτική αγωγή.

Αν δυσκολεύεστε να χάσετε βάρος παρά τις προσπάθειές σας, μπορεί οι ορμόνες σας να κρατούν τα “κλειδιά” του μεταβολισμού σας.
Στο ιατρείο μας, αξιολογούμε τις ορμονικές ισορροπίες σας, εντοπίζουμε τα εμπόδια και σας παρέχουμε εξατομικευμένες λύσεις.
Κλείστε το ραντεβού σας σήμερα και κάντε το πρώτο βήμα προς την υγεία και το ιδανικό σας βάρος!

 

CONTINUE READING

Older Posts