Τι είναι η λεύκη;

Η λεύκη είναι μια αυτοάνοση δερματοπάθεια κατά την οποία εμφανίζονται άσπρες κηλίδες στο δέρμα σε διάφορα μέρη του σώματος. Αυτό συμβαίνει επειδή τα κύτταρα που προσδίδουν χρωστική ουσία (χρώμα) στο δέρμα καταστρέφονται. Τα κύτταρα αυτά ονομάζονται μελανοκύτταρα.

Μπορεί επίσης να επηρεάσει τους βλεννογόνους (όπως η ιστός στο στόμα και τη μύτη) και το μάτι.

Τι προκαλεί τη λεύκη;

Η αιτία δεν είναι γνωστή. Η λεύκη μπορεί να είναι μια αυτοάνοση ασθένεια. Τα αυτοάνοσα νοσήματα εμφανίζονται όταν το ανοσοποιητικό μας σύστημα επιτίθεται λανθασμένα σε κάποιο μέρος του σώματος. Στη λεύκη, το ανοσοποιητικό σύστημα μπορεί να καταστρέψει τα μελανοκύτταρα του δέρματος.

Φαίνεται επίσης ότι ένα ή περισσότερα γονίδια μπορεί να είναι υπεύθυνα για την εμφάνιση της διαταραχής. Πιστεύεται ότι ένα γεγονός, όπως πχ. τα ηλιακά εγκαύματα ή έντονο συναισθηματικό στρες μπορεί να αποτελέσει τον εκλυτικό παράγοντα εμφάνισής της.

Ποιοί μπορεί να εμφανίσουν λεύκη;

Πολλοί άνθρωποι αναπτύσσουν την πάθηση στα είκοσι – τριάντα χρόνια τους, αλλά μπορεί να εμφανιστεί σε οποιαδήποτε ηλικία. Η διαταραχή επηρεάζει όλες τις φυλές και τα δύο φύλα εξίσου, ωστόσο, είναι πιο εμφανής στους ανθρώπους με σκούρο δέρμα.

Τα άτομα με ορισμένες αυτοάνοσες ασθένειες (όπως ο υπερθυρεοειδισμός / ή η αυτοάνοση θυρεοειδίτιδα Hashimoto) είναι πιο πιθανό να εμφανίσουν λεύκη από άλλους. Ο ακριβής λόγος που αυτό συμβαίνει δεν είναι ακόμα πλήρως κατανοητός. Γενικά πάντως, οι περισσότεροι άνθρωποι με λεύκη δεν έχουν άλλη αυτοάνοση ασθένεια.

Μπορεί εμφανίζεται με μεγαλύτερη συχνότητα μέσα σε μια οικογένεια. Τα παιδιά των οποίων οι γονείς έχουν την διαταραχή, έχουν περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν λεύκη. Ωστόσο, τα περισσότερα παιδιά δεν θα παρουσιάσουν λεύκη, ακόμη και αν ένας γονέας έχει.

Ποια είναι τα συμπτώματα της λεύκης;

Οι λευκές κηλίδες στο δέρμα είναι το κύριο σύμπτωμα της πάθησης. Αυτές οι κηλίδες είναι πιο συχνές σε περιοχές όπου το δέρμα εκτίθεται στον ήλιο: τα χέρια, τα πόδια, το πρόσωπο και τα χείλη.
Άλλες κοινές περιοχές είναι:

• Οι μασχάλες και η βουβωνική χώρα
• Η περιοχή γύρω από το στόμα
• Τα μάτια
• Τα ρουθούνια
• Ο ομφαλός
• Τα γεννητικά όργανα
• Ο πρωκτός

Τα μαλλιά των ατόμων με τη νόσο συχνά γκριζάρουν νωρίς. Άτομα με σκούρο δέρμα μπορεί να παρατηρήσουν λευκές περιοχές στο εσωτερικό τους στόματός τους.

Απλώνουν οι άσπρες κηλίδες;

Δεν υπάρχει κανένας τρόπος να πει κανείς εάν η πάθηση θα εξαπλωθεί. Για μερικούς ανθρώπους, οι κηλίδες παραμένουν για πάντα σταθερές.

Σε άλλους σταδιακά εξαπλώνονται και σε άλλες περιοχές του σώματος. Τις περισσότερες φορές η λεύκη εξαπλώνεται πολύ αργά με την πάροδο του χρόνου. Σπανιότερα εξαπλώνεται γρήγορα.

Πώς γίνεται η διάγνωση;

Ο δερματολόγος είναι ο υπεύθυνος ιατρός. Θα αξιοποιήσει το οικογενειακό και ιατρικό ιστορικό, τη φυσική εξέταση και εξειδικευμένες εξετάσεις για τη διάγνωση της λεύκης.

Ο ιατρός μπορεί να θέσει ερωτήματα όπως:

• Έχουν άλλα μέλη της οικογένειας λεύκη;
• Έχετε εσείς ή κάποιο άλλο μέλος της οικογένειας κάποιο αυτοάνοσο νόσημα;
• Είχατε εξάνθημα, ηλιακό έγκαυμα, ή άλλο πρόβλημα του δέρματος πριν από εμφανιστούν οι κηλίδες της λεύκης;
• Έχετε καθημερινά έντονο στρες ή υποφέρετε από κάποια άλλη ασθένεια;
• Μήπως τα μαλλιά σας γκρίζαραν πριν την ηλικία των 35;
• Είστε ευαίσθητοι στον ήλιο;

Άλλες ειδικές εξετάσεις μπορεί να είναι:

• Λήψη μικρού δείγματος (βιοψία) του δέρματος
• Εξετάσεις αίματος
• Οφθαλμολογική εξέταση

Πώς αντιμετωπίζεται η λεύκη;

Η επιλογή της θεραπείας εξαρτάται από:

• Τον αριθμό των κηλίδων
• Την έκταση των κηλίδων
• Την ταχύτητα εξάπλωσης της νόσου
• Ποιες θεραπείες έχουν ακολουθηθεί και ποια θεραπεία ταιριάζει περισσότερο στον ασθενή

Μερικές θεραπείες δεν είναι κατάλληλες για όλους. Πολλές θεραπείες μπορεί να έχουν ανεπιθύμητες παρενέργειες. Οι θεραπείες μπορεί να πάρουν πολύ χρόνο, και μερικές φορές δεν έχουν το επιθυμητό αποτέλεσμα.

Οι τρέχουσες θεραπευτικές επιλογές για τη λεύκη περιλαμβάνουν:

• Τοπικά θεραπευτικά (κρέμες)
• Φάρμακα που παίρνετε από το στόμα
• Φωτοθεραπεία
• Αφαίρεση του χρώματος από άλλες περιοχές, έτσι ώστε να υπάρχει ομοιομορφία
• Χειρουργικές θεραπείες με μοσχεύματα δέρματος
• Τατουάζ
• Καλλυντικά
• Συμβουλευτική και υποστήριξη

Τι μπορεί κάποιος να κάνει για να αντιμετωπίσει τη λεύκη;

Κάποιοι ασθενείς επηρεάζονται ψυχολογικά πολύ έντονα λόγω της αλλαγής της εμφάνισής τους. Υπάρχουν πολλά που μπορείτε να κάνετε:

• Βρείτε έναν εξειδικευμένο δερματολόγο. Ο ιατρός θα πρέπει επίσης να είναι καλός ακροατής και να είναι ενημερωμένος για τις τελευταίες θεραπευτικές μεθόδους
• Μιλήστε με άλλους ανθρώπους που έχουν λεύκη. Οικογένεια και φίλοι είναι άλλη πηγή στήριξης.
• Ζητήστε βοήθεια από έναν επαγγελματία ψυχικής υγείας.
• Έχετε υπομονή. Πρόκειται για ένα αυτοάνοσο νόσημα και η θεραπευτικές επιλογές είναι δυστυχώς τουλάχιστον προς το παρόν περιορισμένες.

Τι έρευνα γίνεται για τη λεύκη;

Οι επιστήμονες έχουν πετύχει σημαντικά καλύτερη κατανόηση της λεύκης τα τελευταία χρόνια, κυρίως μέσω της γονιδιακής έρευνας.

Οι τρέχουσες έρευνες περιλαμβάνουν μελέτες για τη διερεύνηση:

• Πόσο το τραύμα ή το στρες μπορεί να προκαλέσει λεύκη ή την επέκτασή της
• Νέες θεραπείες
• Ανάλυση γονιδίων που πιθανώς συνδέονται με λεύκη