Kατάθλιψη και αγχώδης διαταραχή στη θυρεοειδίτιδα Χασιμότο
Η αυτοάνοση θυρεοειδίτιδα είναι η πιο συχνή αιτία υποθυρεοειδισμού με μια επίπτωση 10% στο γενικό πληθυσμό.
Η συνύπαρξη της θυρεοειδίτιδας Χασιμότο με ψυχιατρικές ασθένειες, ιδιαίτερα καταθλιπτικές και αγχώδεις διαταραχές, αναφέρεται συχνά στη διεθνή βιβλιογραφία. Μια πρόσφατη μεταανάλυση 19 σχετικών μελετών – στις οποίες έλαβαν μέρος συνολικά περίπου 35.000 ασθενείς- που δημοσιεύθηκε στην JAMA Psychiatry τo 2018 έδειξε ότι πράγματι οι ασθενείς με αυτοάνοση θυρεοειδίτιδα Χασιμότο υποφέρουν συχνότερα από τέτοιου είδους διαταραχές σε σχέση με το γενικό πληθυσμό: ο κίνδυνος για διάγνωση κατάθλιψης είναι 3,5 φορές μεγαλύτερος και η επίπτωση αγχώδους διαταραχής είναι 2,3 φορές μεγαλύτερη τους πάσχοντες από Χασιμότο.
20% των ασθενών με αυτοάνοση θυρεοειδίτιδα υποφέρουν από κατάθλιψη και 40% από αγχώδη διαταραχή, σύμφωνα στοιχεία που δημοσιεύονται.
Η συσχέτιση της αυτοάνοσης θυρεοειδίτιδας με την κατάθλιψη και το αυξημένο στρες αποδίδεται βιβλιογραφικά στη φλεγμονώδη διαδικασία που αναπτύσσεται στα πλαίσια της νόσου καθώς και την επιρροή που ασκούν οι ορμόνες του θυρεοειδούς στη δράση της σεροτονίνης. Ταυτόχρονα μέσω της αλληλεπίδρασης μεταξύ των θυρεοειδικών ορμονών και των κατεχολαμινών μπορεί να προκύψουν συμπτώματα που σχετίζονται με το στρες όπως αίσθημα παλμών και αύξηση της αρτηριακής πίεσης λόγω της επίδρασης στο συμπαθητικό νευρικό σύστημα.
Για την ώρα δεν έχει γίνει σαφές αν η αγωγή με λεβοθυροξίνη, στην οποία συνήθως υποβάλλονται οι ασθενείς με υποθυρεοειδισμό ή θυρεοειδίτιδα Χασιμότο, ασκεί σίγουρα θετική επιρροή στη συμπτωματολογία από την ψυχική σφαίρα. Ωστόσο, αρκετοί ασθενείς δηλώνουν σαφή βελτίωση των συμπτωμάτων μετά την έναρξη της αγωγής.
Κάποιες μελέτες, επίσης, έχουν δείξει ότι η λήψη σεληνίου για ορισμένο χρονικό διάστημα είχε θετική επίδραση στη διάθεση και το αίσθημα κόπωσης, που επίσης συχνά αναφέρουν οι ασθενείς με αυτοάνοση θυρεοειδίτιδα.
Με απλές ερωτήσεις μπορεί να παραγματοποιηθεί στους ασθενείς με αυτοάνοση θυρεοειδίτιδα Χασιμότο ένα πρώτο screening για τη διάγνωση τέτοιων διαταραχών:
1. Αισθάνεστε τον τελευταίο καιρό συχνά απελπισμένος/-η ή λυπημένος/-η;
2. Δείχνετε τελευταία λιγότερο ενδιαφέρον και χαρά για τις καθημερινές δραστηριότητες;
3. Αισθάνεστε συχνά νευρικός ή αντιπετωπίζετε συχνά άγχος; Έχετε βιώσει κρίσεις πανικού;
4. Ανησυχείτε αρκετά για τα πάντα και δεν μπορείτε εύκολα να ελέγξετε αυτό το συναίσθημα;
Ταυτόχρονα, χρήσιμη είναι η διάγνωση τυχόν ελλείψεων βιταμινών όπως της βιταμίνης Β12 και της βιταμίνης D, οι οποίες παρατηρούνται πολύ συχνότερα στα άτομα με αυτοάνοσα νοσήματα. Η διόρθωση αυτών των ελλείψεων και η σωστή υποκατάσταση μπορεί να βελτιώσει σημαντικά τα παραπάνω συμπτώματα μιας και η συσχέτιση των βιταμινών αυτών με την ψυχική υγεία έχει επαρκώς τεκμηριωθεί.
Φυσικά ισχύει και το αντίστροφο. Ο προσδιορισμός των αντιθυρεοειδικών αντισωμάτων και της λειτουργίας του θυρεοειδούς σε άτομα που έχουν διαγνωστεί με κατάθλιψη ή αγχώδη διαταραχή αποκαλύπτει πολλές φορές μία υποκείμενη θυρεοειδική νόσο, η αντιμετώπιση της οποίας μπορεί να βοηθήσει τον ασθενή σημαντικά.